In Trouw stond afgelopen maandag een artikel van Eildert Mulder over een boek van de microbioloog Jits van Straten, "De herkomst van de Asjkenazische joden: de controverse opgelost". Van Straten verbaasde zich over de uiterlijke diversiteit van Joden, en dat zette hem aan tot het doen van onderzoek naar hun herkomst. Zijn kernvraag daarbij was: "Stammen de grote joodse gemeenschappen in de wereld af van het oude volk Israël of van bekeerlingen?"
Op zichzelf is dit een interessant onderwerp, maar het artikel heeft een irritant toontje van het onderuithalen van Joodse/Israëlische mythes - dat schijnt tegenwoordig nodig te zijn om een artikel over Israël te 'verkopen'. Zo schrijft Mulder:
"De vraag naar de herkomst van de joden kan heftige reacties oproepen, omdat hij de nationale mythe van de staat Israël raakt: die van verdrijving, diaspora en terugkeer. De discussie is al ruim een eeuw oud en laait geregeld op."
Ook de titel: 'DNA wijzigt Joodse geschiedenis', heeft dit provocerende toontje. Alsof dit onderzoek een bom legt onder de gangbare Joodse geschiedenis. Het artikel heeft dan ook vele reacties opgeroepen, waarop Simon Schoon, een hoogleraar theologie, afgelopen woensdag in Trouw verzuchtte: "Alles over Israël is gepolitiseerd", en zaterdag voegde hoofdredacteur Willem Schoonen daar aan toe dat "volk en staat Israël een open zenuw" zijn. "Alles wat erover gezegd wordt, beland in politieke en ideologische sferen." Dat klopt, maar dat heeft Trouw, door titel en toonzetting, in dit geval ook wel een beetje uitgelokt. Zijzelf koppelt nieuwe inzichten en de discussie over de genetische verwantschap tussen de huidige Joden en die in het oude Israël, aan Israëls bestaansrecht door te stellen dat de nationale mythe van Israël wordt aangetast en de Joodse geschiedenis gewijzigd. De geschiedenis, alle geschiedenis, wordt, onder invloed van nieuwe gebeurtenissen en inzichten, voortdurend aangepast. Wij zien onszelf nu ook anders dan 50 jaar geleden en zelfs dan tien jaar geleden. En Israël heeft allang niet meer één nationale mythe, maar verschillende narratieven en inzichten over de geschiedenis van de Joden en hun binding met het land, met grote verschillen en zelfs tegenstellingen tussen seculier en (orthodox) religieus, links en rechts, en in mindere mate Ashkenazi en Sefardi.
(Zie ook: De controverse over de herkomst van het Joodse volk)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten