http://www.israel-palestina.info/actueel/2016/10/24/brief-aan-nrc-berichtgeving-israel/
Beste Sjoerd de Jong,
Ik volg al een tijdje met enige verbazing de berichtgeving in NRC Handelsblad over Israël. Verbazing over de enorme focus op dit land en alles wat het fout doet of zou doen. Verbazing over het loslaten van belangrijke journalistieke basisprincipes zoals hoor en wederhoor, checken van feiten bij verschillende bronnen en het geven van alle relevante informatie om mij als lezer een goed beeld van de zaak te kunnen vormen.
Maar bovenal misschien nog wel verbazing over de partijdigheid van de NRC en het vermengen van feiten en visie. U mag als krant uiteraard van mening zijn dat de bezetting en de nederzettingen het enige echte probleem zijn in dit complexe conflict en alle rest bijzaak is, maar moet dat uit ieder artikel blijken?
Al Haq
De afgelopen maanden zagen we onder meer een serie van vier artikelen waarin serieuze dreigementen aan het adres van een Nederlands-Jordaanse onderzoekster voor het Internationaal Strafhof zonder enig bewijs aan Israël werden toegeschreven. Ze doet onderzoek naar Israëlische mensenrechtenschendingen in opdracht van het radicale Al Haq, dat vrede en onderhandelingen afwijst en geweld van Palestijnen tegen Israëlische burgers goedkeurt (zie bijvoorbeeld deze bespreking van een interview in Trouw met huidig directeur Shawan Jabarin en een citaat van zijn voorganger Randa Siniora), maar daar wijdt men niet over uit.
Zij denkt dat Israël erachter zit en de NRC neemt die claim klakkeloos over zonder daarvoor enig bewijs aan te voeren. In een column van uw hand gaat u bijna uitsluitend in op het gebruik van een gefingeerde naam voor haar bedreiger, alsof dat het grootste probleem is met deze artikelenreeks. Ook in uw krant wordt Shawan Jabarin weer uitgebreid aan het woord gelaten alsof hij een betrouwbare, objectieve bron is en geen radicale activist met een terroristisch verleden. Dat laatste wordt in een half zinnetje op het einde vermeld, waarna staat dat hij dat ontkent (big surprise).
Verdrijving
Op 16 september viel uw correspondent Derk Walters over een filmpje van Netanyahu, waarin hij het uitzetten van Joden uit de Westbank vergelijkt met etnische zuiveringen. Het filmpje is aanleiding voor uw krant nog maar weer eens de ‘illegale Israëlische nederzettingen’ te hekelen en er fijntjes aan toe te voegen dat ‘Als er al over ‘etnische zuivering’ wordt gesproken met betrekking tot het Israëlisch-Palestijnse conflict, dan gaat het volgens critici niet over theoretische ontruimingen, maar over de daadwerkelijke verdrijving van zo’n 700.000 Palestijnen in 1948.’ Wie die ‘critici’ zijn (Ilan Pappe die heeft gezegd dat feiten voor hem ondergeschikt zijn aan ideologie wellicht?) vermeldt de NRC niet.
Het is een doorzichtige manier om de eigen opvattingen aan de lezer op te dringen. De bekende historicus Benny Morris schreef onlangs in Haaretz dat er geen sprake was van etnische zuiveringen in de 1948-oorlog, al hebben beide partijen lokaal massaslachtingen aangericht en mensen uit hun woonplaatsen verdreven. Israël deed dit bijvoorbeeld in Ramle en Lod, de Arabieren in de oude stad van Jeruzalem, Hebron en Gush Etzion.
Lobby
Op 29 september schreef Derk Walters een artikel over het feit dat een paar Israëlische D-clubjes in de nederzettingen misschien door de FIFA geschorst zullen worden, omdat het verboden is niet op je eigen grondgebied te spelen. Een mooie aanleiding om de nederzettingen voor de zoveelste keer te hekelen en als illegaal te bestempelen. Ook werd de sterke Israëllobby vermeld waar de FIFA voorzitter wel gevoelig voor zou zijn, omdat hij mede door Israël is gekozen.
De zogenaamd zo succesvolle en invloedrijke Israëllobby is, naast de bezetting en nederzettingen, een steeds terugkerend onderwerp. Dat is eigenlijk vreemd, want die lobby kan niet voorkomen dat Israël internationaal vaak wordt veroordeeld en onder vuur ligt. Zo proberen de Arabische landen Israël geschorst te krijgen door de FIFA. Uiteraard doet Israël haar best dit te voorkomen en probeert ze steun te krijgen bij andere landen. Dat zou ieder land doen en heeft niks te maken met het hebben van een bijzonder goede lobby.
De Israëlische lobby moet alleen veel harder werken dan die van andere landen, die niet te maken hebben met een continue, georganiseerde poging het land internationaal te isoleren. Soms weet men dit soort diplomatieke aanvallen inderdaad af te wenden en dan kom die lobby uitgebreid in beeld, terwijl over de anti-Israëllobby, die steeds met dit soort onzinacties komt, wordt gezwegen. Het zou de NRC sieren eens te berichten over de anti-Israëllobby en de bizarre vormen die haar acties soms aannemen.
Onprofessioneel
Ook afgelopen week had de NRC weer twee eenzijdig negatieve artikelen over Israël. Op 12 oktoberschreef Derk Walters een stuk naar aanleiding van enkele erg harde uitspraken van loco-burgemeester Meir Turgeman. Naar aanleiding van de aanslag in Jeruzalem vorige week zondag (die in een bijzin wordt afgedaan) sprak hij over ‘dierlijk gedrag’ van sommige Palestijnen. Daar maakt Derk Walters vervolgens van dat hij de Palestijnen ‘een stel beesten’ vindt, wat ook de onderkop van het artikel is. Nogal een verschil lijkt me.
De toonzetting van Walters in het stuk komt onprofessioneel over. Hij is zichtbaar kwaad vanwege de opmerkingen van Turgeman. Zo schrijft hij: ‘Goed, die Meir Turgeman vindt zijn Palestijnse stadsgenoten dus een stel beesten.’ Meer het taalgebruik voor een column, zou ik zeggen, net als zinsneden als ‘Ik had altijd de indruk’. En: ‘Opvallender lijkt mij dat 320.000 Palestijnse inwoners van de stad moeten accepteren dat zij bestuurd worden door iemand die zijn afkeer van hen zo openlijk belijdt.’ Ook beweert hij dat het ‘toch al zo goed als onmogelijk is voor bewoners van Oost-Jeruzalem om een bouwvergunning te krijgen.’
Jeruzalem
Allemaal meningen, op zijn best kort toegelicht maar niet werkelijk met feiten onderbouwd. Palestijnen die dat willen kunnen Israëlisch staatsburger worden. Na de annexatie in 1981 gaf Israël iedere Arabische inwoner van de stad die keuze, maar er werd nauwelijks gebruik van gemaakt. Zij kunnen voor de gemeentelijke verkiezingen evengoed stemmen, maar kiezen er wederom massaal voor dat niet te doen, zoals ook Walters schrijft. Overigens weten toch behoorlijk wat Palestijnen in Oost-Jeruzalem aan een woning te komen, ondanks de tegenwerking van Israël.
De situatie in Jeruzalem is zo oneindig veel genuanceerder en ingewikkelder dan Walters in dit columnachtige stukje doet voorkomen. Walters voegt er nog aan toe dat hij ‘het gros van mijn Palestijnse buren met de beste wil van de wereld geen dierlijk gedrag kan toeschrijven’. Interessant, zo’n mening. Net als de toevoeging dat het eettentje om de hoek zijn menukaart in het Hebreeuws heeft vertaald. Erg aardig van ze. Is het daardoor minder erg dat Palestijnen geregeld aanslagen plegen in Jeruzalem (het overgrote merendeel daarvan wordt verijdeld) en met messen op hun Joodse medebewoners insteken?
Zeer kwalijk vind ik tenslotte dat Walters verzuimt te vermelden dat de burgemeester, Nir Barkat, duidelijk afstand heeft genomen van de woorden van Turgeman en heeft gezegd dat dit niet de positie en het beleid van de gemeente weergeeft. Turgeman sprak uit woede en emotie over weer een dodelijke aanslag in zijn stad. Wat hij zei was vreselijk, maar de NRC had daar met meer afstand over moeten schrijven. Overigens doen ook Palestijnse leiders vaak de meest vreselijke uitspraken over Joden en Israëli’s, maar daarover lees ik nooit in de NRC. Ook had er meer aandacht gegeven moeten worden aan de aanslag die de aanleiding voor deze woorden waren.
AOW
Een paar dagen geleden pakte NRC ook weer uit in de zaak van de AOW-uitkeringen van Nederlanders in Oost-Jeruzalem en op de Westbank. Het feit dat die mensen jarenlang niet werden gekort, terwijl dat volgens de toen geldende regels eigenlijk wel had gemoeten, is de NRC een doorn in het oog.
Het gaat echter maar om een zeer kleine groep (enkele tientallen mensen), waarvan een gedeelte overlevenden van de Holocaust. Afgelopen juni besteedde de NRC al uitgebreid aandacht aan deze zaak, waarbij de invloedrijke Israëllobby werd gehekeld die de regering met succes onder druk had weten te zetten. Deze week komt men met een bericht dat de uitkeringsgerechtigden op de Westelijke Sahara (bezet door Marokko) wel worden gekort. Het blijkt bij de Westelijke Sahara om slechts een persoon te gaan.
Tempelberg
Op 16 oktober tenslotte een interview met een analist naar aanleiding van de UNESCO-resolutie over de Tempelberg, onder de kop ‘Israël overdrijft de ernst van het probleem’. De teneur is dat die resolutie meeviel en Israël het groter maakt dan het is. De resolutie somt een aantal beschuldigingen aan het adres van Israël op en noemt belangrijke religieuze en historische plaatsen, zoals de Tempelberg, alleen bij hun Arabische benamingen. Ook wordt gesuggereerd dat Israël ‘het vuurtje weer opstookt’, terwijl het toch echt UNESCO is, die dat doet met een dergelijke Israëlvijandige resolutie, waarin zelfs de voor Joden zo belangrijke Klaagmuur met de Arabische benaming wordt aangeduid.
Ik krijg meer en meer de indruk dat de NRC een agenda heeft en bezig is met een hetze tegen Israël. Alles wat negatief is, wordt uitvergroot. Negatieve zaken aan Palestijnse kant krijgen ondertussen nauwelijks aandacht. Daarbij worden journalistieke grondprincipes geschonden.
Kwaliteitskrant
Geachte ombudsman, uw krant doet hiermee onrecht aan de complexiteit van het conflict en de professionele standaarden waaraan een kwaliteitskrant hoort te voldoen. Er zijn genoeg pro-Palestijnse actiegroepjes en lobbyclubs waar mensen met missiedrang wat dit betreft terecht kunnen, maar de NRC hoort onbevooroordeeld verslag te doen van belangrijk nieuws en relevante achtergronden bij dit nieuws te geven. U verzaakt uw taak.
Ik hoop snel van u te vernemen,
Met vriendelijke groeten,
Ratna Pelle
Deze open brief werd verzonden naar de ombudsman van NRC en eerst gepubliceerd op OpinieZ