Vandaag verscheen weer een digitale nieuwsbrief van de mediawerkgroep van WAAR en Like for Israel, die hieronder wordt weergegeven. Wie zich wil abonneren op deze nieuwsbrief kan zich aanmelden via WAARnet.
Israel-Palestina.Info verleent medewerking hieraan, omdat ook wij van mening zijn dat de berichtgeving in Nederland over het conflict te eenzijdig is ten nadele van Israël.
Nieuwsbrief media en Israël – verkiezingen Knesset januari 2013
Middels deze digitale nieuwsbrief willen we u informeren over actuele zaken rond de beeldvorming en berichtgeving over Israël en de Palestijnen. Wij maken ons zorgen over de vaak eenzijdig negatieve berichtgeving en spreken media aan op onjuistheden. Eerdere nieuwsbrieven kunt u hier lezen. Op de website van stichting WAAR staan tevens enkele uitvoeriger onderzoeken naar de berichtgeving in de media.
In deze nieuwsbrief staan de Israëlische verkiezingen van 22 januari centraal. De media besteedden hier veel aandacht aan, met name vooraf maar ook nog wel nadat de uitslag bekend was geworden. Er was echter een opvallend verschil in toonzetting, veroorzaakt door de onverwachte winst van centrumpartij Yesh Atid. Voor de verkiezingen was de teneur bijna overal dat Israël opnieuw een ruk naar rechts zou gaan maken en dat Likoed al naar rechts was opgeschoven maar desondanks kiezers dreigde te verliezen aan een nog rechtsere partij, Habayit Hayehudi van Naftali Bennett. De NOS had uitgebreide reportages over hem en in nieuwsberichten werd hij alom als de 'nieuwe ster' neergezet, die met fel anti-Palestijnse standpunten en het nodige charisma de harten van de Israëli's veroverde. Nadat de uitslag bekend was, bleek Netanyahu vooral aan een andere nieuwkomer met charisma, de ex tv-presentator Yair Lapid te hebben verloren. Hij pleitte voor onderhandelingen met de Palestijnen en dienstplicht ook voor de groeiende groep ultra orthodoxen.
Niemand had deze uitslag voorzien, en dat kan de media dan ook niet worden verweten. Wel bleek de vooringenomenheid uit het feit hoe gretig men een nieuw fenomeen als Bennett wist te spotten en zijn felste opmerkingen weergaf, terwijl niet alleen Lapid, maar ook Yacimovich van de Arbeidspartij, die eveneens op winst stond, nagenoeg onvermeld bleven. Het centrum-linkse blok kroop in de week voor de verkiezingen al steeds dichter tegen het rechts-religieuze aan, maar de toon in de media dat rechts in Israël dominant is en op winst staat, bleef gehandhaafd. (Ten opzichte van de vorige verkiezingen toonde de laatste peiling op 18 januari een verlies van 2 zetels voor het rechts-religieuze blok.) Ook werd Netanyahu alom verweten te weinig of zelfs helemaal niks voor het vredesproces te hebben gedaan en werd hij nationalistisch of 'ultra nationalistisch' genoemd. Wederom klonk in de verslaggeving van de Israëlische verkiezingen de visie en vooral vooringenomenheid van de verslaggevers op hinderlijke wijze door in de berichtgeving. Dit is ons vaker opgevallen en het druist in tegen de journalistieke normen van onpartijdigheid en scheiding van feit en opinie. Wij hebben ons geconcentreerd op de berichtgeving op de belangrijkste nieuwssites en de TV journaals van de NOS en Nieuwsuur.
De berichtgeving voor de verkiezingen
Zoals gezegd was de algemene teneur dat het tussen rechts en nog rechtser ging en nationalistische retoriek de boventoon voerde. Netanyahu werd als een hardliner en onbuigzaam neergezet, de verrechtsing in de Likoed en de opkomst van nog rechtsere partijen naast Likoed-Beiteinu werden benadrukt. Hoewel sommige media erkenden dat de verkiezingen niet alleen of vooral om het vredesproces draaien, lag de nadruk daar in de berichtgeving wel erg op. Er werden verder in de nieuwsartikelen ook weer allerlei negatieve en (ver)oordelende uitspraken gedaan over Israël en haar leiders.
Dagblad Trouw voorspelde al in oktober een zege voor premier Netanyahu, die de aandacht op veiligheidsgebied handig zou hebben afgeleid van het vastgelopen vredesproces met de Palestijnen naar de nucleaire dreiging van Iran. De linkse oppositie zou kansloos lijken vanwege haar verdeeldheid, terwijl de voornaamste rivaal de Arbeidspartij focust op sociaal-economische kwesties. Die zouden volgens een analist nooit doorslaggevend zijn in Israëlische verkiezingen, die altijd beslist worden door de veiligheidskwestie. Een later portret van Netanyahu ("Israëlische 'Koning Bibi' regeert met rechte rug verder", 21 januari) schilderde hem af als een onbuigzame rechtse nationalist "met koloniale trekken" en een "afkeer van vredesakkoorden met Palestijnen".
Het nationalisme met koloniale trekken werd Netanyahu thuis met de paplepel ingegoten. Zijn vader Benzion was een van de ijveraars van het eerste uur voor een heel groot Israël dat zich uit moet strekken tot ver over de rivier de Jordaan.
Verzwegen werd dat Netanyahu een beperkte bouwstop afkondigde en president Abbas meermaals aan de onderhandelingstafel uitnodigde. Ook werd niet vermeld dat de zogenaamde revisionisten (een kleine minderheid) hun pleidooi voor een Joodse staat op beide oevers van de Jordaan reeds lang geleden hadden laten varen. Het beeld dat blijft hangen is dat van een enge ultra nationalist.
Ook het volgende is suggestief en onjuist:
Zijn rechtse ideeën sluiten aan op de groeiende desinteresse van veel Israëli's in vrede met Palestijnen op basis van de tweestatenoplossing en op de opkomst van uiterst rechtse of ultra-orthodoxe stromingen.
Zo ontzettend rechts is Netanyahu ook weer niet, en er zijn in het verleden even goed akkoorden onder leiding van Likoed gesloten, zoals de vrede met Egypte. Sharon heeft Israël uit de Gazastrook teruggetrokken. De meeste Israëli's zijn nog steeds voor een tweestatenoplossing, zo bleek onlangs uit verschillende onderzoeken, al is men tegelijkertijd sceptisch over de mogelijkheid vrede met het huidige Palestijnse leiderschap te sluiten. Er is altijd een rechts-nationalistische minderheid geweest met deels radicale ideeën, evenals een ultra-orthodoxe.
De NOS schreef op 17 januari onder de kop: 'Verkiezingen Israël een gevecht tussen rechts, rechtser en nóg rechtser' op haar website:
Aanstaande dinsdag zijn er verkiezingen in Israël. De campagne gaat vooral tussen rechts en extreem-rechts; tussen de Likud-partij van premier Netanyahu en de partij 'Het Joodse Huis'. Die lokt met de nieuwe charismatische partijleider Naftali Bennett talloze kiezers weg bij Likud. Tijdens een debat in Jeruzalem probeerden ze elkaar de loef af te steken met anti-Palestijnse uitlatingen.
Op dezelfde dag verscheen een artikel onder de kop: Rechts domineert campagne Israël
Waarin men schrijft:
De kandidaat van de linkse partij Meretz werd uitgejoeld toen ze zei dat Israël het initiatief tot nieuwe vredesbesprekingen moet nemen. De kandidaat van de extreem-rechtse partij 'Sterk Israël' kreeg luid applaus toen hij zei: "Palestijnen hebben allang een eigen staat, in Jordanië". Ofwel: de hele Westelijke Jordaanoever behoort Israël toe, en er zal nooit een Palestijnse staat worden gevestigd op het 'bijbelse land'.
'Sterk Israël' heeft de kiesdrempel niet gehaald, terwijl Meretz haar zetelaantal verdubbelde naar zes.
Nieuwsuur had verschillende reportages voor de verkiezingen in Israël. Op 16 januari een reportage over de relatie tussen Iran en Israël. Deze begint
met:
Net als in Iran is er in Israël geen scheiding tussen godsdienst en staat. In de gebedshuizen in Israël zitten mannen en vrouwen gescheiden. Ook dat is net als in Iran.
De gelijkaardigheid van de regimes in Israël en Iran die hier wordt gesuggereerd, is natuurlijk onzinnig. Het klopt dat er op enkele gebieden in Israël geen scheiding is, maar er is, in tegenstelling tot Iran, geen religieuze politie die kijkt of je keppel of tsitsit wel goed zitten en er worden geen homo's in het openbaar opgehangen. Ook worden mensen niet om hun mening in de gevangenis gegooid, is de opperrabbijn niet de machtigste man van het land en worden parlementsleden niet vooraf gekeurd door een religieuze commissie. Om maar een paar van de vele verschillen te noemen. Dat een serieus programma als Nieuwsuur met zo'n suggestieve vergelijking komt is beneden alle peil.
In een reportage op 17 januari wordt de verrechtsing in Israël flink aangezet.
Zo vertelt een ultra-orthodoxe Jood uitgebreid dat het land aan de Joden is gegeven door God en dat om hen heen slechts beesten leven: 'We leven in een jungle tussen de wilde dieren'. Iemand anders pleit ervoor dat de Joden 'weer een groot volk worden'. Vervolgens wordt de macht van de kolonisten en orthodoxen benadrukt, en een Israëlische commentator vertelt dat de mensen in Israël uit paranoia rechts stemmen en de propaganda geloven dat men er alleen voorstaat en president Abbas geen vrede wil. Meretz zou nog de enige echte linkse partij zijn en 'we dreigen een ultra rechtse regering te krijgen'. De opmerking 'vraag niet of de volgende regering rechts wordt, maar hoe rechts', vat precies de visie van Nieuwsuur samen.
Op de website van de NOS op 19 januari een audio-interview met een paar jonge, teleurgestelde Israëli's. Zij beweren dat er in Israël geen democratie is omdat niet-Joden er minder rechten zouden hebben. Ook beweren ze dat er geen scheiding is tussen religie en de staat, en geven enkele voorbeelden waarbij dat inderdaad het geval is, zoals het huwelijk en begraven worden. Op bijna alle andere gebieden is er net als bij ons wel een scheiding en heeft iedereen ongeacht zijn religieuze of etnische achtergrond gelijke rechten, maar dat vertelt de verslaggever er niet bij. Hij praat kritiekloos na wat de boze jongeren hem vertellen.
Nieuws.nl schrijft op 18 januari onder de kop 'Palestijnen bezorgd om verkiezingen Israël' een artikel waarin het nederzettingenbeleid weer eens wordt gehekeld en de organisatie Vrede Nu en de Palestijnse president Abbas worden aangehaald. Dit nieuwsartikel is in feite een opiniestuk waarin de nederzettingen het belangrijkste obstakel worden geacht en de verwachting wordt uitgesproken dat Netanyahu in een nieuwe regering het nederzettingenbeleid zal voortzetten.
Trouw brengt op de vooravond van de verkiezingen een opmerkelijk bericht met daarin de constatering dat Netanyahu Iran niet meer als hoofdthema ziet en vrijwel negeert in zijn verkiezingscampagne. Dat spreekt eerdere berichtgeving hierover tegen. De campagne van Netanyahu blijkt zich nu opeens te focussen op de versteviging van de Israëlische defensie, met vooral het antiraketsysteem, de muur aan de Egyptische grens en de versterking aan de Syrische Golanhoogte. In dit artikel wordt Netanyahu zelfs 'voorzichtig' genoemd omdat met vuur spelen en met eenzijdige militaire acties tegen Iran dreigen, niet in zijn lijn liggen. De andere toonzetting is opvallend. Je zou bijna denken aan een personeelswisseling bij de redactie.
Een lang achtergrondcommentaar door Sander Becker in Trouw van diezelfde dag bevat vele gekleurde en suggestieve opmerkingen, waaronder:
[...] niemand beschouwt de Arabische fracties als serieuze coalitiepartner – een symptoom van het nauwelijks verholen racisme in de Israëlische samenleving.
Tegelijkertijd keren Arabieren, die jaren geleden nog vooral op linkse Joodse partijen stemden, zich steeds meer van de landelijke politiek af. Ze voelen zich niet vertegenwoordigd door een systeem dat hen als tweederangsburgers wegzet.
Bijna een derde van de Arabieren in Israël stemt echter op Joodse en zionistische partijen, is daar lid van en vertegenwoordigt hen ook in de Knesset. Meer voor de hand liggende redenen dat de drie Arabische partijen geen serieuze kandidaten zijn voor een regeringscoalitie, zijn hun sterk anti-zionistische opstelling en radicale programma's: deels communistisch, deels conservatief islamitisch en islamistisch. Sommigen kiezen openlijk partij voor Israëls vijanden.
Het volgende is niet helemaal juist:
Opiniepeilingen voorspellen zonder uitzondering dat de rechtse leider bij de parlementsverkiezingen van morgen ruimschoots als winnaar uit de bus komt. Zo houdt de premier zijn baan en heeft hij zijn coalitiepartners voor het uitkiezen.
De premier lift ondertussen mee op een stevige rechtse wind die al jaren door Israël waait. Alle rechtse partijen samen zijn nu goed voor een voorspelde 67 zetels, terwijl links blijft steken op 53.
Opiniepeilingen voorspelden de laatste week voor de verkiezingen juist dat het spannend zou worden tussen rechts en links en een verkleining van het gat: 63 tegen 57 zetels. Die rechtse wind bestaat vooral in de hoofden van het Westerse journaille, dat bij iedere verkiezing roept dat Israël een ruk naar rechts zal maken, om na de verkiezingen tot de ontdekking te komen dat het reuze is meegevallen (het werd uiteindelijk 61 tegen 59 zetels). Er staan tal van andere suggestieve, onjuiste, en zwaar aangezette negatieve opmerkingen en bewoordingen in dit artikel, waarvan hieronder enkele voorbeelden.
…het Palestijnse vredesproces is begin deze eeuw stopgezet
Niet waar. Er is door Livni en Olmert heel serieus onderhandeld in 2007-2008 waarbij het bijna tot een akkoord kwam (zie bijvoorbeeld de zogenaamde Palestine Papers die waren uitgelekt). Premier Olmert deed Abbas in 2008 een vergaand vredesvoorstel.
"Maar als Netanjahoe de kolonistenpartij erbij neemt, en ook zijn natuurlijke ultra-orthodoxe bondgenoten van de Sjas-partij, dan is hij aan handen en voeten gebonden; hij kan dan niets meer doen om het vredesproces vlot te trekken." Zelf zou Netanjahoe dat niet erg vinden; integendeel, hij heeft absoluut geen trek in nieuwe vredesonderhandelingen.
Shas heeft deelgenomen aan de regering van Rabin die de Oslo Akkoorden sloot en aan die van Olmert die eveneens serieuze onderhandelingen met de Palestijnen voerde, nadat men harde kritiek had op het economische beleid van de voorgaande Likud-regering. Men is bereid tot vergaande concessies mits er voldoende geld naar de religieuze instellingen gaat. Netanyahu heeft zoals gezegd meermaals tot onderhandelingen opgeroepen. Of hij 'trek' heeft in vredesonderhandelingen doet er niet zoveel toe; hij ziet de noodzaak ervan in. Sander Becker ziet helaas niet de noodzaak in van objectieve journalistiek waarin feit, duiding van de feiten en eigen mening van elkaar worden gescheiden.
De berichtgeving op de verkiezingsdag
Op de dag van de verkiezingen stond op verschillende nieuwssites (waaronder Trouw en VK) een artikel van AP met daarin de tekst:
Een van de nieuwe ultrarechtse sterren is miljonair Naftali Bennett die dinsdag na het stemmen het volkslied ten gehore bracht.
Wederom wel een verwijzing naar Bennett, terwijl geen enkele andere partij of kandidaat buiten Netanyahu en Likoed worden genoemd. In de volgende alinea wordt rechts nog eens genoemd:
Uit de peilingen blijkt dat de conservatieve en religieuze partijen die de afgelopen jaren trouwe bondgenoten van de premier waren opnieuw de kern van zijn coalitieregering zullen vormen.
Nee, uit de peilingen bleek dat (centrum)links en (centrum)rechts steeds dichter bij elkaar waren gekropen en het er om zou kunnen spannen welk 'blok' de meerderheid haalt. Het was dan ook erg onzeker met welke partijen Netanyahu in zee zou moeten gaan. Overigens kun je je afvragen in hoeverre bijvoorbeeld Shas nou een trouwe bondgenoot van Netanyahu is. Shas schuift zoals al opgemerkt aan bij regeringen van diverse pluimage als er genoeg financiële steun voor de ultra-orthodoxe gemeenschap tegenover staat. Bovenstaande opmerking is daarom zowel onjuist als suggestief, en moet bij de lezer weer de indruk versterken dat Israël rechts is en rechts zal blijven. Het artikel gaat verder met:
Het onbuigzame standpunt dat Israël onder Netanyahu over de Palestijnse kwestie heeft ingenomen heeft het land in toenemende mate in een diplomatiek isolement gebracht. Daarnaast kampt de joodse staat met een kwakkelende economie en dreigt op de achtergrond de mogelijkheid van een preventieve aanval op het Iraanse atoomprogramma.
Die kwakkelende economie is zeer betrekkelijk: Israël is een van de weinige landen waar de economie blijft groeien ondanks de wereldwijde crisis. Dat Israël zich onbuigzaam opstelt tegenover de Palestijnen is een visie, en geen nieuwsfeit. Netanyahu heeft in 2009 een beperkte bouwstop afgekondigd van 9 maanden.
Op verschillende nieuwssites stond op dezelfde dag een ANP bericht waarin wordt beweerd:
Premier Benjamin Netanyahu lijkt na het tellen van de stemmen dinsdagavond opnieuw een uiterst rechtse en/of fundamentalistische coalitie te kunnen smeden.
Het duo lijdt ondertussen in peilingen onder de druk van een nieuwe en nóg rechtsere partij, Habayit Hayehudi van miljonair Naftali Bennet.
Later op de dag schrijft het ANP:
In peilingen lijkt links of centrumlinks Israël iets in te lopen op de rechtse en ultrarechtse partijen die samen op winst staan.
Vijf dagen voor de verkiezingen gaven enquêtes echter al aan dat links en rechts elkaar dicht genaderd waren, en stond Likoed-Beiteinu op verlies vergeleken met de zetels die beide partijen in de Knesset hadden. Er was überhaupt geen sprake meer van winst op rechts, want de winst voor Bennett ging af van Likoed-Beiteinu en was bovendien maar beperkt.
Dat men dit refrein van rechts, rechtser en nog rechtser maar bleef herhalen kan niet anders dan aan vooringenomenheid worden geweten. Men kon zich blijkbaar eenvoudigweg niet voorstellen dat Israëli's niet en masse voor de charismatische Bennett met zijn nationalistische praatjes en goede staat van dienst in het leger zouden vallen, en voor de gematigde Yair Lapid zouden gaan. Het is ongelofelijk hoezeer de feiten worden verdraaid om aan een eenmaal gevormd beeld te blijven vasthouden.
Ook de NRC heeft het alleen over de rechtse concurrentie voor Netanyahu, en schrijft:
Likud Ons Huis heeft vandaag echter een hoop te duchten van een nieuwe rechtse partij, Joods Huis.
Waarna wordt vervolgd dat links geen rol van betekenis speelt en de linkse partijen tot figuranten zijn gedegradeerd. Over Yesh Atid geen woord.
De berichtgeving na de verkiezingen
De toon van de berichtgeving veranderde nadat de uitslag bekend was en het met de verrechtsing reuze mee bleek te vallen. De NOS had verschillende berichten op de website, maar in het nieuws was er alleen een kort bericht over de uitslag. Ook Nieuwsuur besteedde geen reportages meer aan het fenomeen Lapid, aan de aantrekkingskracht van het centrum of aan de vraag hoe men er zo naast kon zitten. Een kort bericht in het nieuws en dat was dat. Ondertussen bleven de verder niet geïnformeerde kijkers natuurlijk met het beeld zitten van een steeds rechtser en nationalistischer Israël, waarin zelfs 'havik' Netanyahu niet rechts genoeg meer wordt bevonden.
O.a. Trouw, de Volkskrant, AD en Parool hadden op 23 januari een AP bericht dat gematigder en feitelijker was, al werd ook daar wel weer even benadrukt hoe hardline Likoed wel niet is. Yair Lapid wordt geciteerd en zijn verzoenender houding tegenover de Palestijnen vermeld. Men meldt ook dat de uitslag veel Israëli's heeft verrast. Meer nog dan de Israëli's heeft hij echter westerse journalisten en commentatoren verrast, omdat zij zo vast zaten in hun beeld van een ultra nationalistisch Israël.
Trouw bracht twee dagen na de verkiezingen een kort portret van Yair Lapid, wiens grote verkiezingswinst het eerdere citaat in Trouw logenstraft dat alleen het veiligheidsprobleem doorslaggevend is bij Israëlische verkiezingen.
Een dag na de verkiezingen bracht Novum/AP een bericht uit waarin staat:
Het zou Netanyahu, vanouds al een havik maar de laatste jaren nog onwrikbaarder, immers moeilijk vallen de bevroren betrekkingen met de Palestijnen te ontdooien en de bouw van nederzettingen te beëindigen.
Dat is wederom een opinie die niet in een nieuwsbericht thuishoort. Netanyahu heeft zich voor een tweestatenoplossing uitgesproken en de Palestijnen uitgenodigd tot onderhandelen. President Abbas heeft daar echter altijd voorwaarden aan verbonden.
Verschillende media leken letterlijk een persbericht van de anti-Israël organisatie Een Ander Joods Geluid te hebben overgenomen:
Voorzitter Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid denkt dat de kans niet groot is dat een nieuwe regeringscoalitie in Israël met een daadkrachtige oplossing komt voor het belangrijkste probleem van het land: de rechteloosheid van de Palestijnen. De vorming van een nieuwe regering wordt een ingewikkeld spel, waarvan de uitslag moeilijk te voorspellen is, denkt hij.
Een Ander Joods Geluid strijdt voor de bevordering van de kritische meningsvorming over Israël. De parlementsverkiezingen voeden de illusie dat Israël een normale democratische staat is, maar dat is het niet, vindt Hamburger. Volgens de voorzitter behandelt het de 3,5 miljoen Palestijnen als een volk dat praktisch geen individuele en collectieve rechten heeft. Ook ontzegt het land hun het recht op een eigen staat.
Volgens EAJG ligt de oorzaak van het conflict en het voortduren ervan geheel bij Israël. Natuurlijk had een artikel waarin EAJG wordt aangehaald een afstandelijker toon moeten hebben, en naast Hamburger andere meningen moeten geven, en vermelden dat Israël wel degelijk een 'normale' democratie is volgens de gangbare definitie daarvan.
O.a. de Volkskrant en Trouw hadden ook een ANP-bericht waarin de reacties van het CIDI en Likoed Nederland kort werden weergegeven. Hierin werd duidelijk dat rechts niet alleen minder won dan verwacht, maar zelfs zetels verloor, en werd de winst voor het centrum benadrukt.
NOS Verslaggever Monique van Hoogstraten verdedigt de gekleurde berichtgeving van de NOS in een 'analyse' op de website als volgt:
En wat de door iedereen voorspelde ruk naar rechts betreft: velen zeggen nu dat die kennelijk niet heeft plaatsgevonden. Ik meen dat dat een grote vergissing is. Rechts is weliswaar kleiner geworden, maar wel degelijk radicaler. Die ontwikkeling is zichtbaar binnen Likud (gematigden zijn van de lijst verdrongen door de radicale kolonistenlobby), maar ook in het speelveld van de partijen: de zeer rechtse Bennett, die toch 11 zetels heeft gekregen. De radicalisering van de partij zal ook een deel van de oude, gematigde Likud-aanhang hebben weggejaagd. Naar het midden dat zo sterk uit de verkiezingen tevoorschijn is gekomen.
De grote vergissing was natuurlijk dat men het steeds over een ruk naar rechts had terwijl die helemaal niet heeft plaats gevonden. Rechts is kleiner geworden, niet groter en Likoed haalde met Yisrael Beiteinu samen nog nauwelijks meer zetels dat Likoed de vorige keer alleen haalde. Bennett deed het gezien zijn charisma en goede papieren juist slechter dan verwacht. Er is altijd een blok rechts van Likoed geweest, in steeds een wat andere samenstelling en onder andere namen. Het had de NOS gesierd als men had toegegeven dat men ernaast zat en teveel gefocust was op nationalistische tendensen en het centrum over het hoofd zag.
Conclusies
In de berichtgeving over de verkiezingen viel de zeer negatieve toonzetting tegenover Netanyahu, Likoed en het radicale 'Joods Huis' op. Het was overduidelijk dat de media deze partijen en hun ideeën afwijzen. Daarbij werd in verschillende artikelen Netanyahu verantwoordelijk gehouden voor het vastlopen van het vredesproces, en 'onwrikbaarheid' en 'onbuigzaamheid' verweten. Niet alleen 'Joods Huis' maar ook Likoed, een centrumrechtse partij, werd 'ultranationalistisch' en 'radicaal rechts' genoemd. Dit is in strijd met de richtlijnen voor onpartijdigheid en objectiviteit.
De media gingen er ook allemaal vanuit dat het al zeker was dat rechts zou winnen en de vraag nog slechts was hoe erg de ruk naar rechts dit keer zou zijn. Daardoor had men niet in de gaten dat de aanvankelijk door de peilingen voorspelde ruk naar rechts almaar kleiner werd en in de laatste peilingen (nagenoeg) was verdwenen. Men was zo geobsedeerd door de idee van een (nog) rechtse en nationalistischer Israël, dat zelfs toen de uitslag bekend was men maar schoorvoetend meldde dat Lapid de grote winnaar was. De NOS en Nieuwsuur negeerden de uitslag nagenoeg in hun TV uitzendingen en de NOS had alleen een paar berichten op haar website.
De berichtgeving over de verkiezingen toont haarscherp de vooringenomenheid die we al jaren waarnemen en hekelen. Als gevolg hiervan hebben mensen waarschijnlijk een behoorlijk vertekend beeld van Israël gekregen dat na de verkiezingen nauwelijks is gecorrigeerd. Zoals gezegd is een en ander ook in strijd met de door de journalistiek zelf opgestelde normen en richtlijnen, zoals de scheiding van feit en opinie en onpartijdigheid. Door het gebruik van allerlei negatieve adjectieven was vaak overduidelijk hoe de betreffende redacteur of correspondent erover dacht.
Websites: http://www.waarnet.nl/ http://www.likeforisrael.nl/ http://www.israel-palestina.info/
