http://www.israel-palestina.info/actueel/2015/10/30/de-moefti-en-de-fuhrer-in-berlijn-1941/
= IMO Blog =
Na zijn uitspraak dat Haj Amin al-Husseini, de toenmalige grootmoefti van Jeruzalem, Hitler tot de Holocaust had aangezet, viel zo ongeveer iedereen over premier Netanyahu heen. Vrienden omdat ze het dom en onhandig en soms ook beledigend vonden naar de slachtoffers, en vijanden omdat ze Netanyahu weer eens op een idiote uitspraak konden betrappen. Historici wezen op de onjuistheid van de stelling en vooral de verzonnen conversatie tussen Hitler en de moefti. Maar niet alles wat Netanyahu zei was onjuist. Hij zei het volgende:
“And this attack and other attacks on the Jewish community in 1920, 1921, 1929, were instigated by a call of the mufti of Jerusalem, Haj Amin al-Husseini, who was later sought for war crimes in the Nuremberg trials because he had a central role in fomenting the final solution,” the premier said. “He flew to Berlin. Hitler didn’t want to exterminate the Jews at the time, he wanted to expel the Jews. And Haj Amin al-Husseini went to Hitler and said, ‘If you expel them, they’ll all come here.’ ‘So what should I do with them?’ he asked. He said, ‘Burn them’.”
Later verduidelijkte hij zijn uitspraken als volgt:
Hitler, he said, is responsible for the Final Solution. But by the same token, he said, it is “absurd” to ignore the role played by the mufti in encouraging Hitler and his henchmen to murder the Jews. “There is abundant proof of this,” he said, including testimony by Adolf Eichman’s deputy at the Nuremberg trials held after the war.
Netanyahu quoted Eichmann’s deputy as saying that the mufti played a role in the decision to destroy European Jewry; thought that this was a “reasonable solution to the Palestine question;” was one of the initiators of the systematic destruction of European Jewry; and was a partner and advisor to Hitler and Eichmann in implementing that plan.
Hij verwijst hier naar een ontmoeting tussen Hitler en de moefti op 28 november 1941. Het is waar dat toen nog onduidelijk was wat er met de Joden moest gebeuren, en het klopt dat de moefti erop aandrong bij de nazi’s om de emigratie naar Palestina te verhinderen, al is niet duidelijk in hoeverre het daar in dat specifieke gesprek over ging. Maar de conversatie zoals hij die weergeeft heeft naar alle waarschijnlijkheid niet plaatsgevonden. Die ging vooral over een verklaring die de moefti wou hebben dat Hitler het Arabische onafhankelijkheidsstreven steunde en de vernietiging van een Joods nationaal thuis in Palestina. Hitler had het over een ‘uncompromising war against the Jews’, over ‘the battle to the total destruction of the Judeo-Communist empire in Europe’, en hij zei dat ‘Germany was at the present time engaged in a life and death struggle with two citadels of Jewish power: Great Britain and Soviet Russia’.
Volgens de Duitse historicus Wolfgang Schwanitz klopt het wel dat de moefti het immigratiebeleid van de nazi’s heeft beïnvloed. Al begin 1941 zou er op zijn initiatief overeengekomen zijn dat Joden niet meer naar Palestina konden vluchten. Schwanitz zegt ook dat de moefti de enige buitenlandse leider was aan wie Hitler zijn plannen met de Joden in detail uitlegde. Dat plan zag er zo uit:
Hitler’s plan was to first rid Europe of Jews, then the Middle East, and then the rest of the world – and he had a role for al-Husseini in this plan. When the two met, Hitler told him that once the plan reached its Middle East stage, al-Husseini was his man to lead that effort.
“There was an oral agreement between al-Husseini and Hitler – we have ample documentation about this talk,” said Schwanitz. “Hitler told the Mufti that he would be the Arab leader to execute his plan in the Middle East, and the Mufti agreed.”
Hitler dacht op dat moment dat Rusland ver verslagen was en hij na niet al te lange tijd kon doorstoten naar de Arabische landen.
Velen wijzen erop dat Holocaust op dat moment al in volle gang was: met name in Oost Europa werden al honderdduizenden Joden systematisch vermoord. Alleen al daarom is de bewering absurd, aldus veel critici. Ook had Hitler al begin 1939 gedreigd de Joden te vernietigen als er weer een wereldoorlog zou uitbreken (en maakte hij al lang daarvoor duidelijk wat hij met de Joden zou willen doen). Anderen wijzen er echter op, dat volgens Hitler die pas echt uitbrak toen de VS er na de aanval van Japan op Pearl Harbor in werden gezogen. En dat was in december 1941, kort na de ontmoeting van Hitler en de moefti. Dat laat onverlet dat het onjuist is te suggereren dat de nazi’s de moefti nodig hadden om tot het besluit te komen de Joden te vernietigen.
Het is hoe dan ook wel goed dat Netanyahu met zijn boude bewering weer even de aandacht een heel klein beetje op de moefti wist te vestigen. Er verschenen (zuinige) berichten in de media, waarin men na te hebben uitgelegd hoezeer Netanyahu ernaast zat en werd verguisd om zijn bewering, toch ook schreef dat de moefti niet zo’n frisse figuur was. Trouw schreef:
Achter zijn onjuistheden schuilt overigens wel een kleine kern van waarheid, al lijkt die in niets op de boude beweringen van de premier. Al-Husseini was namelijk wel degelijk een jodenhater – en eentje die nog banden met de Duitse diplomatie had ook. Al-Husseini verklaarde zich al solidair met Hitler in 1933, direct na diens benoeming tot kanselier. Waar zijn nazi-sympathieën vandaan kwamen is niet helemaal duidelijk. Historici zijn er nog niet uit of Al-Husseini een echte antisemiet was of dat hij vooral een bloedhekel had aan het zionisme. In de praktijk maakte dat ook weinig uit. Hij pleitte vurig voor het van de kaart vegen van Joden.
Het ‘van de kaart willen vegen van Joden’, daar hoef je inderdaad geen antisemiet voor te zijn. Misschien was Hitler ook wel geen echte antisemiet. Hij vocht vooral tegen wat hij zag als de politieke macht van de Joden, die achter de oorlogsverklaringen van de Britten en Amerikanen zouden zitten en achter het Bolsjewisme natuurlijk, en ook achter de Eerste Wereldoorlog die Duitsland berooid en vernederd had achtergelaten. Wanneer je van mening bent dat je eigen volk en land alleen gered kan worden door de vernietiging of verdrijving van de Joden, wat zowel de moefti als Hitler al in de jaren ’30 propageerden, ben je natuurlijk een antisemiet in de meest extreme vorm. De moefti riep al in de jaren ’20 op tot geweld tegen de Joden, met als gevolg diverse pogroms waarbij de Joden onder andere uit Hebron werden verdreven. Dit was lang voordat er sprake was van een bezetting, nederzettingen, een vermeend agressief Israelisch leger dat de Palestijnen met willekeur zou onderdrukken en vermoorden, en lang voordat een ‘muur’ Palestijnen van hun land scheidde.
En dat was precies Netanyahu’s punt: niet de bezetting etc. ligt ten grondslag aan Palestijns geweld, maar Jodenhaat. De moefti wordt nog steeds geëerd en als voorbeeld gezien onder Palestijnen, en een paar jaar geleden nog openlijk door president Abbas geprezen.
Ratna Pelle
