http://www.israel-palestina.info/actueel/2016/03/27/israelische-reacties-op-brussel/
= IMO Blog =
Naast de verwachte en ook wel enigszins obligate steunbetuigingen en medeleven na de vreselijke aanslagen in Brussel waren er ook kritische geluiden te horen eerder deze week. Trouw zette er dinsdag direct een aantal op een rijtje onder de kop: “Vervelend die aanslagen maar ook een beetje eigen schuld”, en de lead: “… Maar sommige hoeken grijpen de gebeurtenissen wel aan om het Westen nog een keer de les te lezen over terrorisme.”
Vervolgens passeert kritiek van Syrië (de aanslagen waren het gevolg van verkeerd beleid en tolerantie tegenover terrorisme), Rusland (bevriezen betrekkingen NAVO met Rusland heeft eraan bijgedragen en “Terwijl Stoltenberg zich druk maakt om een denkbeeldig ‘Russisch gevaar’ en troepen in Letland stationeert, blazen mensen zich onder zijn neus op”), en Israel, waarvan de “minister van Buitenlandse Zaken” Ofir Akunis (Likoed) op Facebook schreef: “Velen in Europa hielden zich liever bezig met het veroordelen van Israël, en producten labelen en boycotten. Ondertussen kwamen, onder de neus van de burgers van het continent, duizenden extremistische islamitische terreurcellen tot bloei.” Opvallend is daarbij dat van Israel alleen een Facebookbericht wordt genoemd, geen officiële verklaring, terwijl die ook verspreid zijn. Overigens schreef Trouw onterecht dat Akunis minister van Buitenlandse Zaken is; hij is minister van Wetenschap, Technologie en Ruimte.
In de Jerusalem Post staan een aantal andere verklaringen van Israelische leiders. Netanyahu stelde de aanslagen in Brussel op één lijn met die in Israel en elders in de wereld, en benadrukte dat de terroristen geen ‘resolvable grievances’ hebben: “It’s not as if we could offer them Brussels, or Istanbul or California, or even the West Bank. That won’t satisfy their grievances. Because what they seek is our utter destruction and their total domination”, zei Netanyahu in een live toespraak vanuit zijn kantoor in Jeruzalem tegen de AIPAC conferentie in Washington. “De primaire eis van de terroristen is dat we simpelweg verdwijnen, maar dat gaat niet gebeuren”, vervolgde hij, en riep op om de terroristen gemeenschappelijk te bestrijden. Door politieke eenheid en morele klaarheid zijn ze te verslaan.
Andere politici die de Jerusalem Post aanhaalde reageerden in dezelfde trant. Minister Yaalon sprak met ronkende woorden van een “third World War against our common values”; “Western culture is under attack from extremist Islamic terrorism, which is relentless and indiscriminate”, en daarom moeten Westerse landen zich verenigen voor een vastberaden, creatieve en compromisloze strijd. De Israelische ambassadeur bij de VN reageerde meelevend en zei de ‘diepe treurnis van het Belgische volk’ te delen.
Akunis
Opvallend dat alleen het citaat van Akunis’ Facebookpagina de Nederlandse kranten haalt, en niet de meer empathische reacties van andere ministers en de premier zelf. De Telegraaf kopt met “Ophef Israelische reactie Brussel”, om vervolgens na nog eens van ‘veel ophef’ te spreken in de lead, de gewraakte bewering te herhalen met daaronder de melding dat hij ook zijn medeleven met de slachtoffers had betoond. Dat valt dan weer mee. In een Belgische krant staat het iets correcter, onder de kop “Israëlische minister: Europa heeft het gevaar genegeerd” en de lead “Europa heeft het gevaar van “islamitische terreurcellen” op Europees grondgebied genegeerd en zich blind gestaard op het bekritiseren van Israël.” Ook beweert hij dat Europa is gewaarschuwd, maar zich daarover vrolijk maakte.
De ophef is, zoals wel vaker, vooral self fulfilling: als veel media dergelijk nieuws brengen ontstaat er vanzelf wel wat ‘ophef’ en vervolgens is die ‘ophef’ dan weer reden voor meer media aandacht. Zo maken media het nieuws en veroorzaken de relletjes waar ze vervolgens bovenop kunnen springen. Een beproefde taktiek die ook in Femke Halsema’s boek Pluche gehekeld wordt.
Dat gezegd hebbende, vind ik de reactie van Akunis smakeloos en ongepast. De ergernis over de etikettering is alleszins begrijpelijk, maar die ga je niet ophangen aan zoiets verschrikkelijks. Het is ook feitelijk onzin, net als de reactie uit Rusland (waarbij Trouw zo correct was een onderscheid te maken tussen de reactie van Poetin, die ‘zich beperkte tot het uitspreken van zijn medeleven en het veroordelen van de daden’, en andere politici, die het NAVO beleid hekelden en de schuld gaven). Natuurlijk zijn die terroristen niet onder de radar gebleven omdat België te druk was met etiketteren of resoluties tegen Israel steunen of de nederzettingen hekelen. Dat weet Akunis ook wel, en het is dan ook meer een ‘mooie gelegenheid’ om een sneer uit te delen dan een serieuze suggestie.
Chocolade
Naast Akunis hadden de media ook aandacht voor een nogal botte reactie van minister Yisrael Katz. Volgens de Volkskrant zei hij: “Als ze in België doorgaan met chocolade eten en van het leven genieten, en niet zien dat een deel van de moslims die er wonen terreur wil uitoefenen, dan kan men ook niets doen om die te bestrijden. De bewindsman zei op de Israëlische radio: ‘Je moet vaststellen wie de vijand is, wie de agressor. We bevinden ons op het hoogtepunt van een oorlog, van een aanval van radicale islamieten op de westerse cultuur, op de westerse democratieën, waartoe ook Israël behoort.”
Dat laatste mag zo zijn, met genieten van het leven lijkt mij niks mis en daar kan men in Israel gelukkig ook wat van, het terrorisme ten spijt. Het is een goedkope en denigrerende sneer. Het probleem in België is niet dat men te bourgondisch leeft, maar de ingewikkelde politieke structuur en de taalgrens, die er ook al voor zorgden dat men anderhalf jaar nodig had om de voorlaatste regering te vormen, een record. Ook schijnt Brussel zes verschillende politiecorpsen te hebben, drie Franstalig en drie Vlaamstalig. Dat soort verdeeldheid speelt de terroristen in de kaart.
Daarbij zijn wij er gewoon nog niet aan gewend om vliegvelden en andere plaatsen waar veel mensen samenkomen zo goed te beveiligen, omdat het eerder niet nodig was. Je liep tot deze aanslagen plaatsvonden Schiphol en Zaventem gewoon binnen zonder gecontroleerd te worden. Dat is prettig zolang het kan, maar we zullen hier nu onvermijdelijk de kant van Israel op gaan, dat het best beveiligde vliegveld ter wereld heeft. Onschuldige mensen worden er soms urenlang ondervraagd en al hun spullen stuk voor stuk gecheckt met speciale apparatuur. Het kost veel geld en ergernis, maar als het mensenlevens spaart is dat het waard. Overigens is duidelijk dat er fouten zijn gemaakt, dat diverse inlichtingendiensten te slecht informatie delen waardoor bijvoorbeeld een van de daders in Nederland en België vrij kon rondlopen. Daarover wordt druk gedebatteerd en een en ander onderzocht, en hopelijk volgen daar ook maatregelen uit die dit in de toekomst voorkomen.
Begrip
Ik proefde, ook in online discussies naar aanleiding van deze reacties, soms wat leedvermaak. Naast medeleven en walging voor de aanslagen bleek er flink wat frustratie te zitten bij sommige Israeli’s. Men voelt zich totaal onbegrepen, niet gehoord, en de vele kritiek en de opgeheven vingertjes die vaak uit Europese landen komen nadat men in eigen ogen adequaat op terroristen en dreigingen heeft gereageerd, zijn velen meer dan zat. Ook heeft men het gevoel dat Europa al jaren de kop in het zand steekt wat betreft het gevaar van de radikale islam en daar nu de wrange vruchten van plukt.
Ik begrijp deze frustraties, deel ze zelf soms ook, zoals uit deze blog moge blijken. De bijzonder hoge maatstaven die men tegenover Israel (en Israel alleen) hanteert, zijn niet realistisch en niet fair. Dergelijke sentimenten spelen op nu er een vreselijke aanslag in Brussel, het hart van Europa, heeft plaatsgevonden, en leiden tot soms in mijn ogen wel erg kille en ongepaste reacties. Daarnaast hebben Israeli’s, niet geheel onterecht natuurlijk, het idee dat zij kampioenen terrorismebestrijding zijn en dus ook anderen ongestoord de les kunnen lezen over hoe je dat doet. Dat mag op zich zelf heel zinvol zijn, en wij kunnen inderdaad veel van Israel leren, een of enkele dagen na zulke vreselijke aanslagen getuigt dat niet van goede smaak.
In Israelische media werd vermeld dat niet alleen Turkije, maar ook Israelische veiligheidsdiensten voor een aanslag op Zaventem hadden gewaarschuwd, maar dat die waarschuwing niet serieus werd genomen. In Nederlandse media las ik wel dat ook de VS had gewaarschuwd voor deze aanslagen, maar niets over Israel. Al met al zijn er veel vragen en is het begrijpelijk dat men daar in Israel met enige verbazing kennis van neemt. Men moet echter niet vergeten dat wij maar flarden hier en daar horen en dat niet alles zo simpel en eenduidig is als het voor buitenstaanders wellicht lijkt. Overigens is wel kort na de aanslagen in Parijs een aanslag in Duitsland verijdeld door info uit Israel.
Terecht hopen veel Israeli’s dat men in Europa wat meer begrip krijgt voor Israel, nu wat daar al vele jaren dagelijkse praktijk is, namelijk de angst voor en het dealen met terroristen, ook Europa binnendringt. En tegelijkertijd acht men die kans klein, gezien de reactie na eerdere aanslagen. Een paar maanden na Parijs heeft Frankrijk een vredesplan gelanceerd waarbij alleen Israel onder druk wordt gezet om concessies te doen. Ook de etikettering is doorgegaan. Na 9/11 is er ook weinig veranderd in de Amerikaanse politiek, zo meldt een artikel hierover in de Jerusalem Post. Een belangrijke reden daarvoor is, dat men andere oorzaken ziet voor het terrorisme in Israel en dat in de VS of Europa. Daarover meer in de volgende blog.
Ratna Pelle
