Premier Netanyahu en veiligheidsminister Gilad Erdan bezoeken
in het ziekenhuis Adele Banita, die haar man Aharon verloor bij
een aanval in de oude stad van Jeruzalem op 3 oktober
(foto Kobi Gideon/GPO)
= IMO Blog =
Het is al weken onrustig, maar afgelopen week escaleerde het geweld tussen Israel en de Palestijnen verder. Dagelijks proberen Palestijnen Israeli’s dood te steken, te schieten, of met stenen te bekogelen. Zelfs een schroevendraaier bleek een effectief wapen tegen Israelische burgers. Omdat deze aanvallen maar weinig aandacht krijgen in de media, volgt hieronder een opsomming van de belangrijkste.
De incidenten
Het CIDI geeft een samenvatting van de aanvallen van afgelopen woensdag alleen:
Woensdagmiddag stak een Palestijnse vrouw een Joodse dertiger neer in de Oude Stad van Jeruzalem. De man raakte licht gewond maar wist zijn wapen te trekken en schoot zijn aanvaller neer. Daarna viel een Palestijn aan op een soldaat in Kiryat Gat, in Zuid-Israel. Hij maakte zich meester van het wapen van zijn slachtoffer. Deze aanvaller werd later doodgeschoten door de politie. Woensdagavond stak een Palestijn uit Hebron een Israelische twintiger neer bij de ingang van een winkelcentrum in Petach Tikva, in Centraal Israel. Hij arriveerde met de bus en begon meteen om zich heen te steken. Het slachtoffer werd licht gewond, de aanvaller werd overmeesterd door omstanders en gearresteerd. Diezelfde avond viel een 15-jarige Palestijn met een mes politiemannen aan toen die hem wilden ondervragen, omdat zij vonden dat hij zich verdacht gedroeg. Hij werd overmeesterd en gearresteerd. Dit gebeurde in Abu Tor, Jeruzalem. Naast deze individuele aanslagen waren er op verschillende plaatsen rellen en geweldsincidenten. De eerste gewonde woensdag was een Israelische vrouw die in haar auto met stenen werd bekogeld op een weg in de buurt van Jeruzalem. Zij raakte licht gewond.
Ook donderdag waren er diverse aanvallen. Israel Today somt op:
Donderdagmiddag werd in Jeruzalem, bij de tramhalte Ammunition Hill, nabij het hoofdkwartier van de politie, een 25 jaar oude Joodse religieuze student neergestoken door een 19-jarige Arabier. Elite-eenheden van de politie waren snel ter plaatse en grepen in. Het slachtoffer werd zwaar gewond naar het ziekenhuis gebracht, volgens ooggetuigen met het mes nog in zijn nek. De politie zei dat de aanvaller uit Oost-Jeruzalem onschadelijk werd gemaakt. Hij wordt op dit moment ondervraagd. De jonge Arabier heeft waarschijnlijk eerst geprobeerd om het geweer van een veiligheidsbeambte van de sneltram te stelen. Toen dit mislukte, draaide hij zich om en stak in op de yeshivastudent.
In de nederzetting Kiryat Arba, nabij Hebron, is donderdagmiddag een 25-jarige inwoner ernstig gewond geraakt toen hij in een benzinestation in de rug werd gestoken, volgens de media door een Palestijn. De man sloeg op de vlucht en wordt gezocht door het Israëlische leger.
In Tel Aviv, nabij het ministerie van Defensie en het hoofdkwartier van het leger, werden een soldate en vier andere Israëli’s door een Palestijn verwond met een schroevendraaier. Hij verwondde de soldate aan haar hoofd en probeerde tevergeefs haar wapen te grijpen. Op de vlucht verwondde hij de vier andere mensen. De man wist eerst ontsnappen, maar werd toen door veiligheidstroepen doodgeschoten bij de Menachem-Begin straat. Dit was de achtste in de reeks terroristische aanvallen sinds woensdag.
De lijst is echter langer, zoals blijkt uit de Israelische media. Nog een voorbeeld van afgelopen woensdag:
In Kiryat Gat, a Palestinian terrorist stabbed a soldier, lightly wounding him, then stole his rifle and fled, police said. The attacker, who Israel Police named as Amjad al-Jundi, 20 from Yatah in the West Bank, then burst into the home of a Kiryat Gat woman and tried to stab her with a knife from her kitchen. The woman, Liat Ohana, told reporters she saw her life pass before her eyes when al-Jundi burst into her apartment. Ohana told Channel 2 that she had stood up to close her front door and an Arab man with an assault rifle pushed his way in and began shouting at her in Arabic. “Right away I understood this is a terrorist,” Ohana said. The attacker realized the gun he stole didn’t have a magazine and then made his way into her kitchen to grab a knife, she said. By then Ohana and her mother had rushed out of the apartment with the attacker in close pursuit. The terrorist grabbed her and tried to stab her, but she broke free and he then ran back to the apartment. “We just kept running. I looked death in the eye and thought I’m not going to make it out alive”, Ohana said in the television interview.
Ook vrijdag weer verschillende incidenten:
In de noordelijke Israëlische stad Afula probeerde een Arabische vrouw uit Nazareth bij het busstation in te steken op de veiligheidstroepen. Ze werd echter neergeschoten voordat ze onheil kon aanrichten, en werd zwaar gewond naar het ziekenhuis gebracht.
Ook in Jeruzalem en Kiryat Arba werden Israeli’s met messen gestoken. De dader uit Jeruzalem werd later aangehouden, die in Kiryat Arba doodgeschoten nadat hij probeerde het wapen van een officier te grijpen.
En ook zaterdag ging het geweld door: ’s ochtends werden twee ultra-orthodoxe Joden door een Palestijn gestoken toen ze van de synagoge naar huis liepen. De Palestijn werd door soldaten die te hulp schoten doodgeschoten. En ’s middags raakten drie politiemannen gewond bij een aanval van een Palestijn, die even later werd doodgeschoten. Daarnaast waren er rellen in andere plaatsen waaronder Hebron en bij de grens met Gaza, waar een dag eerder zo’n 300 Palestijnen naar de grenspost Erez trokken, ondertussen stenen gooiend en brand stichtend. Bij confrontaties met het leger kwamen 7 Palestijnen om.
Met de aanvallen van zaterdag erbij zijn er volgens The Times of Israel in de afgelopen 8 dagen 13 aanvallen met steekwapens geweest van Palestijnen of Israelische Arabieren tegen Joden; er is een aanval geweest van een Jood tegen Arabieren in Israel. Daarnaast zijn er tientallen incidenten geweest waarbij Palestijnen auto’s en mensen met stenen bekogelden, en er autobanden en andere spullen in brand werden gestoken. Ook kolonisten gooien soms met stenen naar Palestijnen. De meeste Palestijnse aanvallers zijn door Israelische veiligheidstroepen of politie direct doodgeschoten; sommigen zijn later gearresteerd. Bij deze arrestaties gaat het er niet altijd even zachtzinnig aan toe, en soms worden een aantal mensen gearresteerd die mogelijk iets met een aanval te maken hebben.
De media: geweld en incidenten over en weer
Naast deze incidenten zijn er een veelvoud aan pogingen tot aanslagen en steekpartijen die worden voorkomen door de oplettendheid van Israelische bewakers of het leger. Vrijdag vond ook – voor het eerst in weken van geweld – een steekpartij plaats door een Israeli, die zich wilde wreken en daarom op vier Israelische Arabieren instak. Opvallend genoeg kreeg juist dit incident veel aandacht bij bijvoorbeeld de NOS, en werd nadrukkelijk gesteld dat het geweld ook van die kant kwam.
Ook werd de Israelische reactie soms voor de Palestijnse daad genoemd. Trouw schrijft:
In de Israëlische plaats Afula schoten Israëlische veiligheidstroepen een Arabische vrouw dood, die volgens de politie een mes trok en van plan was een militair neer te steken. De afgelopen dagen waren er meer steekincidenten in Israël. Donderdag raakten onder anderen vijf mensen in Tel Aviv gewond door een man die hen met een schroevendraaier aanviel. Hij werd door een militair doodgeschoten.
Uit deze beschrijving valt niet op te maken wie de daders van al die schietincidenten waren en dat die ‘vijf mensen’ Israelische Joden waren en de ‘man met de schroevendraaier’ een Palestijn die illegaal Israel was binnengedrongen. En terwijl het zeker is dat Israelische veiligheidsdiensten een Arabische vrouw doodschoten, is het nog maar de vraag of zij inderdaad iemand wilde neersteken. Dat beweert de politie, maar ja, die beweert wel meer… Op deze manier wordt de boel zo gedraaid dat er over en weer incidenten zijn, en het verschil tussen dader en slachtoffer vervaagd.
De NOS schrijft:
In de Israëlische stad Tel Aviv heeft een militair een man doodgeschoten die kort daarvoor vier mensen had neergestoken. De vier, onder wie een militair, raakten lichtgewond.
De dader, volgens de politie een Palestijn, gebruikte een schroevendraaier als steekwapen.
Wederom wordt eerst de Israelische reactie gemeld, en is niet duidelijk wie hier nou de dader is, de militair of ‘een man’, en wat voor man dat dan wel was. Wanneer Israel Palestijnen doodt, wordt dat wel altijd direct en duidelijk vermeld, zonder twijfel te scheppen door woorden als ‘volgens …’. Ook worden bij Israelische aanvallen altijd direct aantallen slachtoffers vermeld, en die worden bij iedere volgende aanval herhaald: ‘In totaal zijn de afgelopen week … Palestijnen omgekomen’. Wanneer er een serie Palestijnse aanvallen plaatsvindt, zoals nu, wordt dit verdoezeld door eufemistisch van ‘verschillende steekincidenten’ of iets dergelijks te spreken, zonder dat duidelijk is van wie de agressie uitgaat.
Het AD gaat nog verder en suggereert dat Israel zomaar een onschuldige Palestijn heeft doodgeschoten. Pas op het allerlaatst wordt even aan de eerdere moord op een Israelisch echtpaar verwezen, waar die Palestijn wellicht wat mee te maken had.
Ook Nu.nl draaide de volgorde om. Onder de kop: ‘Man doodgeschoten na verwonden vijf Israëliërs in Tel Aviv’ schrijft men:
Een man is donderdag doodgeschoten in Tel Aviv nadat hij vijf Israëliërs had neergestoken met een schroevendraaier, onderwie een Israëlische soldaat.
De afgelopen week werden vier Israëli’s en twee Palestijnen gedood bij diverse incidenten op de bezette Westelijke Jordaanoever. Israël denkt dat die incidenten in de hand zijn gewerkt door de gevechten op de Tempelberg tussen het Israëlische leger en Palestijnen.
De Israeli’s werden belaagd door Palestijnen met steekwapens; de Palestijnen werden in reactie daarop, en om te voorkomen dat nog meer slachtoffers werden gemaakt, doodgeschoten. Voor Nu.nl maakt dat echter niet uit en worden de doden als gelijkwaardig aan elkaar gepresenteerd. Door het neutrale begrip ‘incidenten’ (in plaats van bijvoorbeeld: ‘het geweld tegen Israelische burgers’) wordt dit beeld versterkt. Het is weer eens hommeles in Israel door geweld en incidenten over en weer. Dat is het beeld dat de verschillende media gaven van de golf van Palestijnse aanvallen afgelopen week. De lijst van voorbeelden is overigens veel langer; wordt ongetwijfeld vervolgd.
Intifada
Ondertussen loopt iedereen in Israel gevaar, is een mogelijk doelwit, en kan overal, zelfs in zijn of haar eigen huis, worden belaagd en neergestoken of geschoten worden door een Palestijn. Daarin lijkt de golf van aanvallen op de eerdere intifada’s, waarbij soms meerdere dodelijke aanslagen per dag plaatsvonden, met op zijn ‘hoogtepunt’ vele tientallen doden per week. Uiteraard vielen er bij de acties van het Israelische leger in reactie hierop, ook veel Palestijnse doden. Pas na jaren doofde het geweld langzaam uit. In Israelische media wordt er druk over gespeculeerd of dit het begin is van een nieuwe intifada. Israel zelf spreekt dit tegen, en wijst erop dat er wel vaker geweld is rondom Joodse feestdagen. Het is de afgelopen tijd ook al vaker onrustig geweest rond de Tempelberg, en dit geweld lijkt nu verder te escaleren. Nederlandse media wijzen de brandstichting van eind juli wel als oorzaak aan; Palestijnen zouden zich hiervoor willen wreken. Het lijkt echter raar dat men dan zo lang heeft gewacht. Daarbij heeft Israel hier direct actie op ondernomen en toonden velen hun verontwaardiging en woede over deze brute daad. Ook wordt de slecht lopende Palestijnse economie wel aangewezen als oorzaak; ook bij het uitbreken van eerdere intifada’s speelde die een rol, samen met een gevoel van frustratie en uitzichtloosheid. Dat lijkt mij een plausibeler verklaring. Overigens heeft Hamas openlijk de intifada uitgeroepen en opgeroepen tot meer geweld. Haniyeh zei vrijdag: “We are calling for the strengthening and increasing of the intifada… It is the only path that will lead to liberation,”. Hamas heeft daarnaast walgelijke en zeer expliciete filmpjes verspreid waarop nagespeeld wordt hoe een Palestijn Joden doodsteekt.
Vrede lijkt op het moment verder weg dan ooit en er wordt al jaren niet meer onderhandeld. De posities aan beide kanten hebben zich verhard, en nadat Abbas in 2014 voor de zoveelste keer van de onderhandelingstafel wegliep en met extra eisen kwam, was alle vertrouwen aan Israels kant weg. Netanyahu werd herkozen en vormde een nog rechtsere regering, die niet meer bereid is tot compromissen zoals een beperkte bouwstop in de nederzettingen of het vrijlaten van Palestijnse gevangenen. De tweestatenoplossing wordt weliswaar nog met de lippen beleden aan beide kanten, maar de retoriek is feller en nationalistischer en vooral onverzoenlijker dan in het verleden. Netanyahu staat onder druk van de rechtse ministers in zijn regering, en een groot deel van het volk, om hard op te treden. En Abbas staat onder druk van Hamas en een groot deel van zijn volk, om de Palestijnse ‘opstand’ te steunen, en de samenwerking met Israel te staken.
Israeli’s voelen zich al jaren onbegrepen door een steeds kritischer buitenwereld en lijken daarom in toenemende mate immuun voor de overbekende kritiek en oproepen om vooral terughoudend te reageren, weer te gaan onderhandelen en concessies te doen. En de Palestijnen weten zich ook ditmaal verzekerd van de sympathie van de VN en de Arabische landen; de EU en de VS zullen wellicht spoedig volgen, op zijn laatst wanneer Israels tegenmaatregelen hun tol gaan eisen en er meer Palestijnse doden vallen.
Opruiing
Geweld tegen Israeli’s wordt in Palestijnse media al jaren goedgekeurd en zelfs aangemoedigd, en terroristen gelden als helden die navolging verdienen. Ook voor Abbas en zijn regering zijn de gevangenen heilig, vandaar dat de vrijlating door Israel van honderden gevangenen zo belangrijk was. De afgelopen weken werd in Palestijnse media en ook door Fatah en PLO functionarissen eindeloos herhaald dat Israel de Al Aqsa Moskee in gevaar brengt. Er verschenen cartoons waarop deze moskee werd verkracht of vermoord door als vreselijke monsters getekende Joden. Deze opruiing en de heldenstatus van de plegers van gewelddaden tegen Joden wordt in de Nederlandse media volkomen genegeerd. Het ligt echter voor de hand dat wanneer mensen, jonge kinderen al, via videoclips, kinderprogramma’s, lessen op school, zomerkampen, cartoons en columns in de krant en natuurlijk de sociale media keer op keer lezen en horen dat het een nationale plicht is om Al Aqsa te beschermen tegen de smerige Joden, om Palestina te bevrijden, om je op alle manieren die je hebt te ‘verzetten’ tegen de bezetting (ook die van Jaffa en Tel Aviv), dat zijn uitwerking niet mist.
President Abbas speelt daarbij als gewoonlijk een dubbel spel. Met één mond zegt hij dat hij geen escalatie wil en roept hij zijn veiligheidsdiensten ertoe op de boel te kalmeren, aan de andere kant zei hij een paar weken geleden
“We bless every drop of blood that has been spilled for Jerusalem, which is clean and pure blood, blood spilled for Allah, Allah willing. Every Martyr (Shahid) will reach Paradise, and everyone wounded will be rewarded by Allah.”
En nadat Abbas had gezegd geen verdere confrontatie te willen, zei de PLO in een statement dat het verzet van de Palestijnen tegen de bezetting steunt en riep de Palestijnen op zich te verenigen in een ‘act of national defence’. Abbas kreeg dit keer overigens geen duidelijke veroordeling van het Palestijnse geweld over zijn lippen, zelfs niet voor de bühne, zoals Palestijnse leiders dat in het verleden wel deden.
Naar aanleiding van een van de steekpartijen van afgelopen week waarbij twee Israeli’s werden gedood, zei een PLO executive, gevraagd wie de aanval had uitgevoerd:
“There is no need to return to the argument and dispute about who carried out the operation…there is no need to announce it and boast of having done it. One fulfills his national duty voluntarily, as best as one can,” said Ismail.
Hoewel inmiddels duidelijk is dat Hamas erachter zat, werd hij ook geclaimd door Fatah, zo trots is men blijkbaar op zo’n daad. Overigens werden sommige aanvallen door Palestijnen gevierd door het uitdelen van snoepjes of het afsteken van vuurwerk. Ook op sociale media vieren Palestijnen de aanvallen en worden de beelden van de dode Israeli’s (lees: Joden) trots gedeeld. Een slachtoffer van het dodelijke steekincident in de oude stad van Jeruzalem vorige week vertelde hoe Arabische omstanders en winkeliers erbij stonden en in plaats van haar te helpen klapten, spuugden en haar vernederden:
Banita said Palestinian youths who saw the attack laughed and cursed at her as she yelled for help.
She said that one of them slapped her and another laughed in her face and told her to “drop dead” when she told him she’d give him a million shekels if he helped her get away with her two babies.
Israel heeft de man die op Arabieren instak in Dimona opgepakt. Net als bij de brandstichting van een paar maanden geleden, verafschuwen de meeste Israeli’s dergelijk geweld tegen Palestijnse burgers en werd de daad door Netanyahu fel veroordeeld. Terroristen en strijders mag men van velen hard aanpakken, maar in het wilde weg Arabische burgers neersteken of hun huizen in brand steken worden alom veroordeeld. Het is triest en hoogst misleidend dat de media dit cruciale onderscheid tussen de Israelische en Palestijnse samenleving niet onderkennen en benoemen.
Ratna Pelle
