IMO Blog, 3 januari 2009
Onderstaand opiniestuk staat vandaag in ingekorte vorm in Trouw.
Geweld Israël in Gaza is niet buiten proportie
De Israëlische bombardementen op de Gazastrook worden, zoals bijna iedere Israëlische militaire operatie, alom als buitenproportioneel bestempeld, zo ook in Trouw. Zowel in het hoofdcommentaar als een opiniestuk door Tijs Berman en Tineke Bennema wordt de operatie afgekeurd, gesteld dat alleen de extremisten baat hebben bij het geweld en gepleit voor hervatting van het vredesproces.
De vraag is echter: wat is proportioneel? Israëls raketten zijn onnoemelijk effectiever dan die van Hamas. Mag Israël alleen terugschieten met even primitieve raketten als Hamas, en mag het maar evenveel doden en gewonden veroorzaken als Hamas doet? En geldt dat dan alleen voor burgerdoden of ook voor strijders? Mag Israël pas aanvallen nadat Hamas een school vol kinderen heeft getroffen? Er bestaat geen norm in het oorlogsrecht dat een partij, indien aangevallen, slechts eenzelfde hoeveelheid geweld mag gebruiken. Daarmee zou het immers welhaast onmogelijk worden voor landen zich met succes te verdedigen tegen andere staten, laat staan tegen guerrillalegers of milities. Het zou dergelijke groeperingen een vrijbrief geven om (burgers van) een ander land aan te vallen.
Ieder doel dat de vijand militair voordeel oplevert, is geoorloofd in een oorlog, daar vallen ook niet strikt militaire doelen onder zoals infrastructuur en industriële complexen.
Hamas heeft sinds Israëls terugtrekking uit de Gazastrook in 2005 meer dan 6000 raketten en mortiergranaten op Israëlische steden en dorpen afgevuurd, waarvan zo'n 3000 in het afgelopen jaar, met als doel zoveel mogelijk mensen te doden en verwonden en het zuiden van Israël onleefbaar te maken. Dat dat tot nu toe niet beter is gelukt, doet aan die intentie niets af. Ondanks het kleine aantal fatale slachtoffers maken de raketten een normaal leven voor honderdduizenden mensen onmogelijk. De raketten worden steeds beter en kunnen nu ook de steden Ashdod en Beersheva bereiken, waar bij elkaar meer dan een half miljoen mensen leven. Moet Israël wachten totdat Hamas tienduizenden raketten heeft die heel Israël kunnen treffen?
Israël heeft lang gewacht met haar offensief vanwege het risico op burgerslachtoffers, en omdat zonder een grondoffensief Hamas niet echt is te verslaan, terwijl dat juist tot veel slachtoffers aan beide kanten kan leiden. Jarenlang heeft de regering de druk van rechts en van de bewoners in het betroffen gebied weerstaan. Dat dit offensief de extremisten en rechts in Israël in de kaart zou spelen, is dan ook onjuist. Rechts won juist aan populariteit vanwege de passiviteit van de regering, die haar eigen burgers niet zou kunnen beschermen. Hamas is zelf een extremistische groepering, die uit is op het 'bevrijden' van geheel Palestina door middel van de Jihad. Zolang Hamas deze doelstelling niet opgeeft, is geen vrede mogelijk en valt over niets anders te praten dan weer een wankel staakt-het-vuren, dat elk moment verbroken kan worden en geen duurzame veiligheid biedt. Een verzwakt Hamas zal eerder concessies doen aan de Palestijnse Autoriteit van president Abbas en dat zal de vrede bevorderen. Wellicht kan een staakt-het-vuren na Israëls operatie vergezeld gaan van de eis de macht in Gaza met de PA te delen en de situatie van voor de machtsovername van Hamas te herstellen. Hamas' populariteit is overigens al een tijdje tanende, zowel in de Gazastrook als op de Westoever.
Bennema en Berman stellen dat de blokkade van Gaza de oorzaak is dat Hamas het bestand verbrak. Deze (gedeeltelijke) blokkade is echter pas ingesteld nadat Hamas in een bloedige coup de macht greep in de Gazastrook, de EU waarnemers aan de Egyptische grens wegstuurde en de raketaanvallen op Israël opvoerde. Ook grensovergangen werden veelvuldig aangevallen. Israël leverde Gaza stroom, brandstof, cement en andere zaken die Hamas tevens gebruikte bij de opbouw van haar militaire vleugel. Het is uniek in de geschiedenis dat een land gedwongen is zijn vijand te bevoorraden. Medewerkers van de elektriciteitscentrale in Ashkelon hadden er moeite mee dat zij stroom leverden aan Gaza terwijl zijzelf doelwit waren. Toch is de stroomtoevoer slechts tijdelijk en met enkele procenten teruggebracht.
Het is Hamas dat haar eigen burgers gijzelt en misbruikt in haar strijd tegen Israël, dat hun welzijn opoffert om haar imago te handhaven van volhardende en zuivere verzetsgroep. Regeren vergt echter per definitie het sluiten van compromissen en gaat niet samen met gewapend verzet. Hamas moet kiezen of het een politieke partij of een militie wil zijn, en de internationale gemeenschap moet dan ook weigeren met Hamas te praten zolang zij het geweld niet afzweert.
Berman en Bennema willen het associatieverdrag als drukmiddel tegen Israël gebruiken met een reeks van eisen aan dat land. Hoewel zij pro forma ook de Palestijnse raketbeschietingen veroordelen, worden aan Hamas en de Palestijnen verder geen eisen gesteld. De schuld en verantwoordelijkheid voor de huidige escalatie, en het conflict in het algemeen, wordt geheel bij Israël gelegd. De bouw in nederzettingen moet inderdaad stoppen, net als de corruptie en het wanbestuur in de PA, en het verheerlijken van geweld in Palestijnse media, en beide partijen moeten hun extremisten harder aanpakken. De EU en Nederland moeten daarin een constructieve rol spelen en zeker niet van Israël eisen dat het onderhandelt met groeperingen die haar bestaansrecht niet erkennen en geweld tegen burgers als middel beschouwen om hun doel te bereiken. Het is van hieruit makkelijk oordelen over wat Israël moet doen om tot vrede te komen, maar het zijn Israëlische burgers die al jarenlang door de raketten van Hamas worden beschoten.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten