Oorlogsmisdaad of Pallywood?

IMO Blog, 2014

Het was weer raak deze week. Op diverse sites verscheen een video waarin is te zien hoe twee ongewapende Palestijnse jongens door het Israelische leger worden doodgeschoten. Althans, dat is de lezing die de mensenrechtenorganisatie Defence for Children Palestine eraan geeft, en die kritiekloos wordt overgenomen door het ANP en diverse media. "De beelden tonen het onrechtmatig doden van de kinderen, terwijl ze geen onmiddellijke bedreiging vormden", aldus Rifat Kassis van Defence for Children International. Maar tonen de beelden dat ook? Dat is de vraag.

De video is niet erg duidelijk wat dat betreft. Een Palestijnse man vertelt dat de jongens werden gedood zonder duidelijke reden ('Nothing was going on'), zomaar, toen beiden, meer dan een uur na elkaar, wegliepen van het groepje dat bij een tankstation stond. De schoten zouden van een andere kant komen dan de legerpost waarheen de jongens eerder stenen hadden gegooid. Van dat stenen gooien is overigens op het zwaar ge-edite filmpje niks te zien, maar wel op andere video's waar een van dezelfde jongens op staat. Het is onwaarschijnlijk dat soldaten zomaar zouden gaan schieten, zeker als er internationale pers bij is of mensen van internationale hulp- of mensenrechtenorganisaties.

Er zijn meer vreemde zaken: even later lopen andere jongens dezelfde kant op als waar vlak tevoren nog werd geschoten, maar zijn blijkbaar niet bang? En waarom wordt de gewonde jongen niet terug naar de beschutting van het tankstation gedragen, maar juist verder de open ruimte in? Binnen seconden zijn tientallen mensen te hulp gesneld, en er is blijkbaar ook meteen pers aanwezig, gezien de scherpe close-ups die van de jongen zijn gemaakt. Verder is op de foto's en de video nauwelijks bloed te zien.

The Times of Israel schrijft over de video:

An international non-governmental organization released video footage Monday that purportedly shows two Palestinians being shot during Nakba Day clashes with the IDF in the West Bank last Thursday.
The surveillance video, posted by Defense for Children International's Palestine division, starts with footage, time-stamped at 1:38 p.m., of the clashes near a gas station outside of Ofer Prison, in which a group of Palestinians are running for cover and one is in the act of slinging a rock.
The next piece of footage, time-stamped 1:45 p.m., appears to show a Palestinian getting shot as he walks by the gas station after the clashes have subsided. A second Palestinian appears to be shot at 2:58 p.m., after which people rushed from the gas station to his aid, followed by cameramen.

Het Israelische leger ontkent met scherp te hebben geschoten en beweert dat de beelden gemanipuleerd zijn, en zegt de zaak te zullen onderzoeken. In een verklaring op de website van Elder of Ziyon:

Last Thursday, several violent demonstrations took place throughout Judea and Samaria. In the Bitunia area, a violent demonstration of approximately 150 Palestinians began in which acts of violence took place including the burning of tires and rock hurling.
Security forces arrived to disperse the demonstration using rubber bullets and riot dispersal means.
During the day it was reported that two Palestinians were killed by security forces. An initial investigation revealed that no live fire was discharged during the day.
The incident remains under an ongoing investigation.

Ook een Israelische journalist denkt dat de beelden gemanipuleerd zijn:

Israeli Channel 2′s military correspondent Roni Daniel suggested that the film may have been staged and faked. Daniel noted that the first alleged victim put out his hands to break his fall, which did not appear consistent with being shot. Daniel further noted that the two alleged fatalities, ostensibly filmed an hour apart, appeared to have taken place in almost exactly the same place, with an immediate convergence on the scene of a similar group of people. His queries were not about whether two Palestinians had been shot that day, Daniel said, but rather about whether the NGO footage being disseminated indeed actually showed such shootings or was fabricated.

Al Dura

Het zou ook bepaald de eerste keer niet zijn dat er van Palestijnse kant met filmmateriaal is geknoeid om zo Israel in een kwaad daglicht te zetten. Het bekendste voorbeeld is Mohammed Al Dura, het 12 jarige jongetje dat in 2001 door Israelische soldaten in koelen bloede zou zijn neergeschoten nabij een checkpoint in Gaza, en in de armen van zijn vader stierf. Israel bekende in eerste instantie schuld en zei de zaak uit te zullen zoeken. In het materiaal was erg geknipt, en het Franse TV station dat de beelden (die slechts een minuut in beslag namen) het eerst uitzond weigerde om de hele band vrij te geven. Na lang juridisch gesteggel is die in 2004 in de rechtszaal getoond. Uit onderzoek en uit niet uitgezonden materiaal bleek dat het jongetje niet door Israelische maar waarschijnlijk door Palestijnse kogels om het leven kwam. Zo bevond de legerpost van waaruit hij zou zijn beschoten zich niet op de plek waar de kogels vandaan kwamen en is zijn dood niet op de uitgezonden beelden te zien. Journalisten die het volledige materiaal wel te zien kregen, verklaarden daarover:

In the 24 minutes of film preceding the footage of Al Dura, young Palestinians are performing for the television cameras. They "fall and when they think that no one is around, they get up. ... it was interesting to realize that the narrator had this perspective. This is a behind-the-scene that was never shown [on TV]. They completely fake their injuries, the comings and goings of an ambulance that evacuates people who do not actually have any injury. It is also an important element of the film and moreover one that establishes the first image. It was extraordinarily troubling. And the second troubling element was the scene itself, i.e. it needed to be verified, because the father wore a T-shirt without any trace of blood and this was one of the elements that also troubled us." [Denis Jeambar, in interview with RCJ radio, February 1, 2005.]

Een andere journalist, Luc Rosenzweig, schreef:

"In the controversial case of Netzarim, it is evident when the rushes are seen that there is a concerted attempt on the part of the photographers and cameramen – all Palestinian – who were present on the ground, to manufacture images of shock, fake wounds, fake ambulance transports – a fact that even the directors of France 2 recognizes. At the Netzarim junction, there operated a small street theatre..."

Een Duitse TV documentaire bracht meer helderheid. Ondanks dat alles blijven de media zeggen dat Al Dura door Israel is gedood, en is Al Dura het symbool geworden van Israelische wreedheid en Palestijns slachtofferschap. Het was lang niet de enige keer dat Israel onterecht als schuldige werd aangewezen voordat de zaken duidelijk waren, en dat niet werd recht gezet nadat een en ander was opgehelderd. Zo schreef ik in 2008:

Twee jaar geleden werd een Palestijnse familie in Beit Lahiya in de Gazastrook getroffen bij een explosie terwijl zij van een namiddag op het strand genoten. Israël werd beschuldigd, het zou granaten hebben afgevuurd in de richting van het strand. Hoewel Israël zich aanvankelijk verontschuldigde zei men ook dat onduidelijk was waardoor de familieleden precies waren omgekomen. Uit een eigen onderzoek bleek later dat zij niet door Israëlisch vuur waren omgekomen, maar waarschijnlijk door explosieven of mijnen die de Hamas had neergelegd tegen het IDF (Zo bleek bij behandeling van de slachtoffers in een Israëlisch ziekenhuis dat de metaalresten in de lichamen van de slachtoffers niet afkomstig waren van munitie die door Israël werd gebruikt).

Er zijn meer voorbeelden geweest, waarbij zogenaamd zwaar gewonde Palestijnen van hun brancards opstonden, en van zogenaamd gedode Palestijnen die Syrische slachtoffers van de burgeroorlog aldaar bleken te zijn. Ook tijdens de Tweede Libanon Oorlog doken foto's op die fake bleken te zijn of geënsceneerd. Het is dus altijd oppassen en enig wantrouwen is op zijn plaats, vooral wanneer duidelijk is dat maar een klein deel van het materiaal naar buiten wordt gebracht en die beelden zoveel vragen oproepen.

Ratna Pelle