Door Ratna.
Afgelopen weekend vierde Hamas haar 25 jarig bestaan, en daarbij werd flink uitgepakt. Op zaterdag kwam als surprise act leider in ballingschap Khaled Meshaal uit een grote M75 raket tevoorschijn om een menigte van honderdduizenden Gazanen toe te spreken. Deze stunt haalde alle media, ook omdat hij de Gazastrook nog nooit had bezocht. Meshaal hield een strijdlustige speech, die aan duidelijkheid niks te wensen over liet. Zo zegt hij meermaals dat men het gehele land, ook Israel, wil hebben en nooit met minder genoegen zal nemen. Palestina moet 'inch voor inch' veroverd worden en Jeruzalem 'steen voor steen'. Het 'verzet' (lees: geweld tegen onschuldige burgers) wordt verheerlijkt. Een paar citaten:
De bevrijding van Palestina – heel Palestina – is een plicht, een recht, een doelstelling en een doel. Het is de verantwoordelijkheid van het Palestijnse volk, maar ook van de Arabische en islamitische natie.
Politiek wordt geboren uit de schoot van de strijd. De ware staatsman is geboren uit de schoot van het geweer en de raket.
Er is geen alternatief voor een bevrijde Palestijnse staat met echte soevereiniteit, over het gehele land Palestina.
Meshaal noemde verschillende Israelische steden die men moet veroveren, en benadrukte dat onderhandelingen en diplomatie niet tot een 'echte staat' kunnen leiden. In de media was nauwelijks wat terug te vinden over deze speech en wat dat betekent voor het vredesproces. Hamas wordt doorgaans afgeschilderd als een organisatie die weliswaar hardline is maar onder omstandigheden mogelijk wel bereid zou zijn tot vrede met Israel. Men ziet Hamas als organisatie waar zaken mee gedaan moeten worden, of we dat nou leuk vinden of niet, en die zichzelf met de recente 'overwinning' in Gaza goed op de kaart heeft gezet.
Uitgebreid kwam dan ook aan de orde hoe sterk Hamas uit de strijd kwam, en ook afgelopen zaterdag benadrukte de NOS weer hoe zelfbewust Hamas was en daarom zelfs Fatah vlaggen toestond. Dat men opriep tot verzoening met Fatah werd belangrijker gevonden dan de harde taal richting Israel. Het is echter nogal tegenstrijdig dat juist op het moment dat men de kracht van Hamas benadrukt en de steun die zij onder Palestijnen geniet, men zo mild is wat betreft haar radikale ideeën. Juist wanneer Hamas aan macht en invloed wint zou zij eens goed onder de loep moeten worden genomen. Waar staat zij voor? Wat kunnen we van haar verwachten? Wat is de geschiedenis van de verschillende leiders, van de beweging zelf, wat zijn haar ideologische wortels?
Om een of andere reden kom je hier nauwelijks wat over tegen in de zogenaamde Main Stream Media. Wie wat serieuzer naar haar achtergrond kijkt, naar wat Hamas leiders zoals te berde brengen, wat er op Hamas' TV station Al Aqsa te zien is, ziet dat het soms nog een stuk extremer is dan Meshaals speech van afgelopen zaterdag: de Holocaust is een zionistisch verzinsel om Palestina in te pikken, Joden maken zich overal onmogelijk en weldra zullen ook de moslims ze uit Palestina verdrijven. De Protocollen van de Wijzen van Zion worden aangehaald in het Hamas handvest, en de Hadith die oproept tot het doden van Joden.
Het is een trend die we wat betreft het gehele Midden-Oosten zien: het radikalisme van de Moslim Broederschap en salafisten in andere landen worden ook gebagatelliseerd. We willen te politiek correct zijn, lijkt het wel, en durven ons niet te hard uit te spreken over extreme moslimorganisaties. Westers extremisme kennen we uit eigen ervaring en veroordelen we zonder problemen. Maar andermans extremisme, daar moet je mee uitkijken, want voor je het weet stel je je superieur op, en we hebben gezien waar dat in de wereld toe heeft geleid. Het lijkt erop dat Israel te lijden heeft onder ons eigen verleden en de verwerking daarvan. Een Westers land dat lijkt te koloniseren, dat nationalistisch is en de eigen cultuur als beter ziet dan die van haar Arabische buurlanden, dat deugt niet. Een onderdrukt volk dat opkomt voor zijn rechten en tegenover een welvarend, technisch hoogontwikkeld en rijk Westers land staat, mogen we niet te fel bekritiseren. Onze waarneming van het Midden-Oosten wordt zeer sterk gekleurd door ons verleden en onze eigen fouten.
Daardoor komt het dat de Europese Unie vorige week de Israelische ambassadeur op het matje riep vanwege de aankondiging om 3000 huizen in het omstreden E-1 gebied te bouwen, maar dat men zwijgt over de oproepen tot geweld van Hamas leider Meshaal. Wat voor de EU geldt, geldt ook voor de individuele lidstaten: een stuk of vijf landen lieten de Israelische ambassadeur aanrukken om uitleg te geven, en ook andere landen maakten bezwaar. Over Meshaal zwijgt men. In de media verschenen talloze artikelen waarin de Israelische bouwplannen in de meest felle bewoordingen werden gehekeld, en sommigen gingen zo ver de tweestatenoplossing maar meteen dood te verklaren: Netanyahu zou na jaren van traineren haar nu de definitieve doodsteek hebben toegebracht.
Over Meshaal en Hamas' radikalisme werd buiten de bekende 'zionistische kanalen' wederom gezwegen. Opvallend was overigens dat ook president Abbas zweeg. Hij was eveneens laaiend over Israels bouwplannen, en terecht, maar als hij werkelijk een tweestatenoplossing zou voorstaan, dan had hij toch ook gezegd dat hij Hamas' visie niet deelt? Israels bouwplannen werden wel onmiddellijk gehekeld door de eigen oppositie, die de regering er veelvuldig van beschuldigt geen vrede te zoeken. Abbas' zwijgen (en dat van andere 'gematigde' Palestijnen) is een veeg teken, en betekent niet veel goeds wat betreft de recente toenadering tussen beide partijen. Iedereen die een tweestatenoplossing voorstaat zou zich daarom minstens zoveel zorgen moeten maken over het radikalisme van Hamas en het zwijgen van Abbas als over de Israelische aankondiging verder in E-1 te bouwen.
Updates:
BeantwoordenVerwijderenIn Pauw en Witteman van 12 december sprak minister van buitenlandse zaken Timmermans zich duidelijk uit tegen de woorden van Meshaal vorige week, en zei dat ook Europa de speech had veroordeeld in een verklaring. Daarvan was in Nederlandse media geen melding gemaakt. Het blijkt te gaan om een korte veroordeling van de speech in de EU-verklaring die hoofdzakelijk de Israelische aankondiging veroordeeld om 3000 woningen in E-1 te gaan bouwen.
Ook Abbas heeft op 12 december alsnog de speech van Meshaal veroordeeld. Hij beweerde daarbij echter dat Hamas Israel zou hebben erkend bij de ‘vier artikelen overeenkomst’ tussen Fatah en Hamas, wat onjuist is.