De Klerk over Israel en Apartheid

IMO Blog

Het is binnenkort weer eens Israel Apartheidsweek, dus we krijgen weer te horen dat Israel net Zuid-Afrika ten tijde van de Apartheid is, Israel de enige overgebleven koloniale staat is, de tijd voor een tweestatenoplossing inmiddels is verstreken maar als Israel nou heel hard haar best doet dan willen de Palestijnen misschien wel over hun hart strijken en niet eisen wat de zwarten in Zuid-Afrika eisten: ‘one man, one vote’. De riedel is bekend, maar doet het nog altijd goed en geldt in progressief Nederland en onder kwaliteitsmedia helaas nog altijd als ‘verfrissend’.

Het nieuwste wapen in de strijd: een citaat van F. W. de Klerk, de laatste blanke president van Zuid-Afrika die bereid was de macht te delen met het ANC en de Apartheid af te schaffen. Nou Israel nog, en alle problemen zijn opgelost.

What I supported as a younger politician was exactly what the whole world now supports for Israel and Palestine, namely separate nation states will be the solution. In our case we failed. There were three main reasons. We failed because the whites wanted too much land for themselves. We failed because the majority of blacks said this is not how we want our political rights. And we failed because we became economically totally integrated. We became an economic omelet and you can never again divide an omelet into the white and the yellow of the egg. And we realized in the early eighties we had landed in a place which has become morally unjustified.

De belangrijkste reden dat de blanken faalden is dat niemand inzag waarom zij als kleine minderheid recht hadden op meer dan 80% van het land. De blanke Afrikaners waren geen apart volk met een historisch recht op het land, maar kolonisten die vanuit Europa naar Afrika waren getrokken om er handel te drijven en grondstoffen vandaan te halen. Pas toen ze er een tijd zaten en nederzettingen hadden gevestigd ontstond het idee om meer en meer gebied te koloniseren en als eigen leefgebied in gebruik te nemen. Vanaf 1948 werd een strikt systeem van rassenscheiding ingevoerd om iedere vermenging tegen te kunnen gaan. Blanken en zwarten leefden niet alleen in aparte gebieden, ze mochten niet in dezelfde bussen zitten, stranden liggen, parken recreëren of ziekenhuizen bezoeken. Werkelijk alles was gescheiden, en, needless to say, de blanken namen in alle opzichten de meeste ruimte in en claimden de beste voorzieningen voor zichzelf. Voor dit systeem was geen enkele rechtvaardiging te vinden behalve het recht van de sterkste en de idee dat het blanke ras superieur was aan het zwarte en men daarom al deze privileges op kon eisen.

De Klerk zag aan het einde van zijn loopbaan in dat de wereld was veranderd sinds de Tweede Wereldoorlog, en deze praktijken niet meer werden geaccepteerd, althans niet van blanken. Dat heet pragmatisme. Uit een recente film over Mandela blijkt overigens dat De Klerk minder nobel was dan hij het graag voorstelde: op de dag dat hij en Mandela de nobelprijs voor de vrede in ontvangst zouden nemen hoorde Mandela dat De Klerk betrokken was geweest bij het door politie en legeronderdelen aangewakkerde wart-tegen-zwart geweld in de jaren ’90. Na een korte woede-aanval besloot Mandela toch naar de ceremonie te gaan en het spel mee te spelen.

De Klerk wordt nu op Meulenbelts blog geciteerd met het advies aan Israel om naar hem te luisteren. Ze hemelt hem daarbij behoorlijk op. Zo vraagt ze retorisch wie – naast alle aandacht voor Mandela – nog aan deze ‘tweede held denkt’ die een veel langere mentale weg af moest leggen:

We kunnen ons afvragen wat er was gebeurd als De Klerk niet had ingezien dat de tijd van de apartheid voorbij was, en zich er voor inzette om de blanken, die een groot deel van hun macht en privileges op moesten geven, daar in mee te krijgen. De mentale weg die De Klerk af heeft moeten leggen is nog langer dan die van Mandela – het vrijwillig opgeven van de macht is altijd mentaal moeilijker dan de strijd ertegen.

Ik vraag mij af hoe vrijwillig dat opgeven van de macht was. Was niet al lang duidelijk dat het apartheidssysteem een verloren zaak was, en men de macht zou moeten delen? Maar iedereen die tegen Israel ageert en helpt de mythe van Israel apartheidsstaat te verbreiden is bij Meulenbelt natuurlijk een held, los van de vraag wat hij verder heeft gedaan.

De Klerk, en ook Desmond Tutu die nog een stap verder gaat in zijn kritiek op Israel, hebben klaarblijkelijk niet veel van het zionisme begrepen. De zionisten waren niet uit op het koloniseren van een ander land en het onderwerpen van het volk dat daar leefde. Zij wilden weer een staat voor de Joden, zodat men geen minderheid meer hoefde te zijn die zich overal moet aanpassen of op de vlucht slaan naar veiliger oorden. Zij wilden die staat in hun historische thuisland vestigen, waar altijd Joden hadden gewoond en de bakermat van hun religie en volk is. Inderdaad, er woonden inmiddels ook anderen, en die zouden niet zomaar weggaan of met zo’n staat instemmen. Veel zionisten dachten dat zij wel over te halen waren door de economische voorspoed die de Joden zouden brengen, anderen dachten dat zij – in ruil voor geld – wellicht bereid waren te vertrekken naar nabijgelegen Arabische gebieden, en velen ook dachten nog helemaal niet in termen van een staat maar hooguit een autonoom gebied onder Brits patronaat (zie ook: geschiedenis zionisme door Ami Isseroff).

Pas na de Eerste Wereldoorlog werden de huidige grenzen in de Arabische wereld getrokken door de toenmalige machthebbers, de Britten en de Fransen. Zij verdeelden het land, en gaven dit voor een groot deel weg aan bevriende Arabische leiders. Daarbij kwam zo’n 99% onder controle van de Arabieren. De Joden, christenen en andere minderheden die in deze gebieden woonden, moesten zich neerleggen bij de nieuwe machthebbers die vaak de islam als officiële godsdienst invoerden en Joden en christenen in allerlei opzichten achterstelden (dit gebeurde in wisselende mate ook al onder de Ottomaanse heersers maar verergerde in de nieuwe Arabische staten). Libanon was oorspronkelijk bedoeld als land waar verschillende religies gelijke rechten zouden krijgen met precieze regels over hun vertegenwoordiging in verschillende organen. Alleen in het mandaatgebied Palestina zou een Joods nationaal thuis komen, en toen de Arabieren iedere samenwerking met de Britten en de Joden in gemeenschappelijke instituties bleven weigeren, besloten de VN uiteindelijk tot een deling van het land. In de decennia daaraan voorafgaand hadden de Arabieren zich met geweld tegen de zionisten verzet en honderden Joden vermoord. De Joodse gemeenschap in Hebron werd grotendeels vermoord en verdreven, net als die in de oude stad van Jeruzalem. Dit waren eeuwenoude gemeenschappen.

Het delingsplan van de VN werd zoals bekend door de Palestijnen en Arabische staten afgewezen en zij begonnen een oorlog tegen de Joden in Palestina. Ze verloren die oorlog en zo kon de staat Israel ontstaan, in 1949 toegelaten tot de VN. Toch menen Meulenbelt, vele mede-antizionisten en sommige Zuid-Afrikaanse leiders dat de aanwezigheid van de Joden in Israel en hun strijd voor zelfbeschikking te vergelijken is met de Apartheid die zij in Zuid-Afrika invoerden. Dit is, op zijn Hebreeuws, beyond chutzpa. De VN hebben nooit een blanke Zuid-Afrikaanse staat voorgesteld, geaccepteerd of een deling van het land voorgesteld, en terecht.

Ik heb bewust niet eerder de Holocaust vermeld. Die is namelijk niet in de eerste plaats een rechtvaardiging voor de stichting van Israel en het recht van de Joden op zelfbeschikking. Zij laat hooguit op tragische wijze zien waarom die nodig en gerechtvaardigd was. Het is wel een dramatisch gegeven dat toen veel Joden nog hadden kunnen ontsnappen uit Europa, de Britten onder Arabische druk de immigratie sterk aan banden legden en Joodse vluchtelingen terugstuurden, en enkele jaren later de Joden weer tegen een nieuwe vernietigingspoging streden. De nazi’s waren blij met de grote steun die ze genoten onder de Arabieren in Palestina en smokkelden wapens voor hen naar het mandaatgebied.
Diverse nazi’s zijn na de oorlog naar het Midden-Oosten gevlucht. De rol van de mufti, de belangrijkste Palestijnse leider tijdens de mandaatperiode, is bekend. Vorig jaar nog werd hij door president Abbas als held geprezen.

Maar laat dat alles nou niet het feest bederven van dat mooie citaat van F. W. de Klerk, de altruïst die zomaar, zonder enige reden of noodzaak, de macht uit handen gaf en nu zijn wijsheid ter beschikking stelt aan Israel, dat maar niet wil begrijpen dat haar dagen geteld zijn.

Lees hier een uitgebreidere feitelijke weerlegging van de Israel Apartheidsmythe door theoloog Hans Jansen:
Israël en apartheid?

Ratna Pelle