http://www.israel-palestina.info/actueel/2014/08/27/de-media-tactieken-van-hamas/
Ratna Pelle, Nijmegen
In de discussie over de Gaza oorlog komt veel niet of onvoldoende aan bod, aldus Jaap Hamburger en Willem-Gert Aldershoff in Trouw van 13 augustus. Dat onderschrijf ik helemaal. Zo is er weinig geschreven over de manier waarop Hamas de media manipuleert. De laatste weken zijn verhalen naar buiten gekomen van journalisten die bekennen dat zij niet vrij waren in wat te berichten vanuit Gaza. Schrijven over het lanceren van raketten nabij VN gebouwen, raketten die in Gaza zelf terechtkwamen en daar kinderen troffen, tunnelingangen bij moskeeën, of ook het filmen van omgekomen Hamas strijders: het was allemaal verboden. Ook de Foreign Press Association schreef hier een kritische verklaring over. De tientallen Palestijnen die door Hamas zijn vermoord vanwege vermeende collaboratie zijn waarschijnlijk, evenals de doden door eigen vuur, opgeteld bij de ruim 2000 doden die Israël op haar geweten zou hebben. De cijfers van het Hamas ministerie van Gezondheid werden door mensenrechtenorganisaties, de VN en buitenlandse media kritiekloos overgenomen. Daarbij werd dan vaak toegevoegd dat de meesten vrouwen en kinderen waren, niettegenstaande statistieken waaruit bleek dat 80% van de doden man was met een oververtegenwoordiging in de leeftijd tussen 18 en 50, toevallig de leeftijdsgroep van de meeste strijders. Gezien de bevolkingsopbouw in Gaza waren er juist relatief weinig vrouwen en kinderen onder de doden.
Mensenrechtenorganisaties mochten geen namen vrijgeven van omgekomen strijders, en Hamas droeg de bevolking op alle doden onschuldige slachtoffers van de Israëlische agressie te noemen. Het is voor journalisten moeilijk om objectief verslag te doen van wat er in een totalitair bestuurd oorlogsgebied gebeurt. Men zit soms letterlijk tussen twee vuren, is afhankelijk van lokale fixers, men weet nooit wie men kan geloven en moet telkens oppassen de autoriteiten niet teveel te irriteren.
In een afgelopen april gepubliceerd rapport wijst Amnesty International onderzoeker Donatella Rovera op de problemen bij onderzoek in oorlogsgebied. Lokale getuigen blijken vaak onbetrouwbaar en bewijsmateriaal wordt gemanipuleerd of zelfs gefabriceerd. Ook mensenrechtenorganisaties en de VN baseren zich vaak op ooggetuigenverslagen en informeren zich slechts van één kant (en worden door Hamas niet vrijgelaten in het verzamelen van bewijs). Hiervoor is nauwelijks aandacht. In plaats van de lezers te informeren over deze problemen, wordt vaak liever op de Israëlische propaganda gewezen en hoe de Israëlische burgers die voor zoete koek slikken.
Het lijkt alsof veel journalisten met een bepaald beeld naar de regio vertrekken of ook vanuit Nederland over het conflict schrijven: het beeld van een oppermachtig Israël en een hulpeloze onschuldige bevolking in Gaza, die meedogenloos onder vuur wordt genomen. Steeds weer zien we dit beeld bevestigd in de media, in commentaren en opiniestukken. De tactieken van Hamas, dat commandocentra in ziekenhuizen inrichtte en wapens in VN scholen opsloeg, komen zelden aan bod. Afgelopen weekend bombardeerde Israël bijvoorbeeld een flatgebouw. In de media werd benadrukt dat hier 44 families woonden en er een aantal gewonden vielen, maar nergens stond dat er op dat moment volgens Israël alleen Hamasstrijders aanwezig waren. Vorige week was er veel aandacht voor de Nederlander die zijn Yad Vashem onderscheiding teruggaf omdat een deel van zijn schoonfamilie bij een Israëlisch bombardement in Gaza was omgekomen. In het huis van die familie bevond zich echter ook een activist van de Al Qassam Brigades. Israël heeft overigens meermaals bombardementen afgeblazen omdat er teveel burgers bij zouden omkomen; een gegeven dat direct in Hamas’ voordeel werkt.
Nederlandse Joden plukken de wrange vruchten van de woede die de eenzijdige berichtgeving over Gaza oproept. Ja, Israël heeft flink huisgehouden. Maar om te beoordelen wat proportioneel en gerechtvaardigd is en wat niet, hebben we het hele plaatje nodig, inclusief de cynische werkwijze van Hamas, die de eigen bevolking moedwillig in gevaar brengt en jarenlang cement en andere materialen misbruikte voor het bouwen van een uitgebreid tunnelstelsel en duizenden raketten. Terwijl het Hamas leiderschap veilig in de tunnels zat, werd de bevolking blootgesteld aan Israëlische bombardementen. De eisen van Hamas die door Hamburger en Aldershoff als zo redelijk worden aangemerkt, zien er in dit licht heel anders uit.
· Dit artikel werd op 27 augustus 2014 gepubliceerd in Trouw, zie hier voor de pdf.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten