Buiten dwergstaatjes en landen die pas vrij recent onafhankelijk zijn geworden, zijn er weinig VN-leden die nog nooit zitting hebben gehad in de Veiligheidsraad. Israel heeft zich kandidaat gesteld voor een zetel in 2019, maar lijkt weinig kans te maken.
- Door Ratna –
Het was een van de vele nieuwswaardige zaken waarover ik weinig tegenkwam in de media, slechts een kort berichtje in een Belgische krant: Israel heeft zich kandidaat gesteld voor de VN Veiligheidsraad voor 2019. Dat kondigde het al aan in 2005, toen er na de terugtrekking uit de Gazastrook een relatief gunstig klimaat tegenover Israel was in de internationale gemeenschap. Toen was België nog de enige andere kandidaat voor de twee zetels die aan het West-Europese en Andere Landen blok (WEOG) worden toegekend (van de 15 zetels die de raad telt zijn er tien voor de niet-permanente leden; deze worden per twee jaar vergeven). De zetelverdeling werkt via de vijf zogenaamde regionale blokken, die elk kandidaten voor twee zetels mogen aandragen.
Israel hoort eigenlijk thuis in het Aziatische blok, maar de Arabische staten hebben Israel daar altijd buiten gehouden. Tot 2000 was Israel daardoor lid van geen enkel blok waardoor het zich voor geen enkel VN gremium verkiesbaar kon stellen, en ook uitgesloten was van belangrijke discussies die binnen deze VN lichamen plaatsvinden. In 2000 werd het onder voorwaarden toegelaten tot de WEOG. Israel moest beloven zich voorlopig niet verkiesbaar te stellen voor belangrijke gremia waaronder de Veiligheidsraad en haar lidmaatschap zou iedere vier jaar opnieuw worden beoordeeld. Na 2004 werden deze beperkingen geleidelijk afgeschaft, zodat Israel zich kandidaat kon stellen voor de Veiligheidsraad voor de eerstkomende periode dat nog niet beide zetels al door andere landen werden geclaimd. Het zou de eerste keer zijn dat Israel zitting zou hebben in de Veiligheidsraad, terwijl er iedere periode wel een of meerdere Arabische dan wel islamitische landen in zitten.
Israel is overigens nog steeds geen volwaardig lid van de WEOG, en kan daarom alleen deelnemen aan activiteiten in het kantoor in New York. Bij overleg in Geneve, Nairobi, Rome en Wenen heeft Israel slechts de waarnemersstatus en kan daarom niet deelnemen aan de gesprekken aldaar over mensenrechten, racisme en een aantal andere onderwerpen. Het is de VN onwaardig dat na 65 jaar Israel nog steeds geen volwaardig lid is en bij belangrijke onderwerpen, waarbij het zelf bovendien vaak onderwerp van discussie is, niet volwaardig kan deelnemen.
De kans dat Israel in 2019 eindelijk een zetel in de Veiligheidsraad zou krijgen is echter zeer klein. Hiervoor is namelijk een tweederde meerderheid nodig in de Algemene Vergadering. In dit gremium is er een automatische meerderheid voor om het even welke anti-Israel resolutie, en Israel is het enige land waartegen jaarlijks diverse resoluties worden aangenomen. Israel zei zelf achter de schermen al gesprekken te zijn gestart met landen die het niet automatisch steunen, maar er is nog een land dat roet in het eten dreigt te gooien: Duitsland heeft zich ook kandidaat gesteld. Duitsland wil iedere 8 jaar zitting nemen in de Veiligheidsraad, wat gezien haar gewicht in de VN (het is na de VS en Japan de grootste netto betaler) niet vreemd is. Daarbij zou Duitsland eigenlijk ook wel een plek als permanent lid willen hebben. Het wil dan ook niet wijken voor Israels kandidatuur, waarbij mee zou spelen dat Israel toch geen kans maakt. Israel zou bovendien beter af zijn met Duitsland in de Veiligheidsraad dan sommige andere EU lidstaten, en zou er dan ook het beste aan doen de Duitse kandidatuur te steunen. Daar zit zeker wat in, maar Israel wil na 65 jaar zelf een keer aan de beurt zijn. Het gaat daarbij ook om de symbolische waarde. Een woordvoerder verwoordde het als volgt:
A seat on the Security Council, or even being a serious candidate for such a seat – especially at a time when the Boycott, Divestment and Sanctions movement is trying to delegitimize Israel – is seen in Jerusalem as important because it sends the message that Israel is a "normal country like all others," the official said.
Duitsland mag dan genoeg oog hebben voor Israels veiligheidsbehoeftes, het gaat erom dat Israel na 65 jaar eindelijk volwaardig kan meedraaien in de VN en al haar lichamen, en daar ziet het helaas nog steeds niet naar uit. De EU zou wat dit betreft wel wat meer haar nek mogen uitsteken. Zo onthouden de meeste EU staten zich doorgaans bij eenzijdige anti-Israel resoluties, zoals laatst op de jaarlijkse bijeenkomst van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO). De Arabische en islamitische landen worden niet of nauwelijks tot de orde geroepen wanneer zij met tonnen boter op hun hoofd in de Mensenrechtenraad Israel veroordelen terwijl mensenrechtenschenders uit de eigen gelederen onbesproken blijven.
Er zijn daarnaast in de jaren '70 een aantal anti-Israel instituties opgericht, en er is een speciale rapporteur die zich alleen met de situatie in de bezette gebieden bezig houdt. Geen enkel ander land is die 'eer' ten deel gevallen. Israel is ook het enige land waarvan de stichting jaarlijks in VN verband wordt betreurd: op 29 november organiseert de Divisie voor Palestijnse Rechten, een van de zeven divisies die onder het Departement van Politieke Zaken van de VN vallen, een "Internationale Dag van Solidariteit met het Palestijnse Volk". Op die dag werd immers resolutie 181 aangenomen, die een deling van het Mandaatgebied Palestina in een Joodse en Arabische staat voorstelde. Men ziet dit als een trieste zaak en de oorzaak van het verlies van 'Palestina' (zie ook: The UN and the Question of Palestine).
Het wordt hoog tijd dat aan al deze praktijken een einde komt. Israels bestaansrecht dient in de VN, waar alle landen, groot en klein, thuishoren, niet ter discussie te worden gesteld. Er dient een einde te komen aan de discriminatie en eenzijdige veroordelingen van Israel. Dit helpt het vredesproces geenszins vooruit, maar vormt juist een belemmering en leidt ertoe dat de VN in Israel stevig wordt gewantrouwd, zeker daar de Palestijnen ondertussen onder luid gejuich binnen worden gehaald. Als Duitsland zich daar, nu en straks, mede hard voor wil maken en haar nek voor wil uitsteken, is haar een zetel in de Veiligheidsraad van harte gegund.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten