- Door Beate Heithausen –
Begin september werden de resultaten gepubliceerd van een opinieonderzoek door het Palestinian Center for Policy and Survey Research (PCPSR) onder burgers uit de Palestijnse gebieden (Gaza-Hamas en de Westoever-Fatah), waarin stond dat de steun van de bevolking voor de terroristische organisatie Hamas was toegenomen in beide gebieden.
Statistieken en aanpak in het algemeen
Ik vind het altijd leuk om te zeggen, losjes gebaseerd op Churchill: “Vertrouw geen enkele statistiek die je niet zelf hebt vervalst”.
Eigenlijk heb ik een diep wantrouwen tegenover statistieken, met inbegrip van statistieken uit democratische landen. Vooral in niet-democratische structuren worden resultaten uit statistieken meestal “opgepoetst” in het voordeel van de respectieve heersers, en zeggen de mensen wat de statistici willen horen; zelfs als de enquêtes “anoniem” worden uitgevoerd.
De bruikbaarheid van enquêtes in politieke processen betwijfel ik ook sterk, omdat ik principieel vragen stel over de verwerking van de statistieken. Indirect wordt dit bevestigd door de directeur en senior onderzoeker Dr Khahil Shikaki, in een interview uit 2010 betreffende een ander onderzoek:
… Deze resultaten vormen geen bruikbare basis voor onderhandelingen. Het zijn slechts de meningen van 4.500 vluchtelingenfamilies uit verschillende landen, die heb ik geïnterviewd. Zoals verwacht, verschilden de respondenten van mening, afhankelijk van in welk gastland ze momenteel leven.
Beoordeling van de statistieken
Ik probeer bij elke statistiek, of het nu uitgevoerd is in democratische of niet-democratische staten, een aantal vragen te beantwoorden. Ten opzichte van het bovengenoemde onderzoek:
- Wie heeft opdracht gegeven tot het onderzoek?
In dit geval een onafhankelijk instituut in Ramallah op de Westelijke Jordaanoever.
Hieronder geef ik een paar voorbeelden van medewerkers die me laten twijfelen of ze echt als ‘onafhankelijk’ gekenschetst kunnen worden, gezien hun huidige of vroegere politieke taken en activiteiten.
De medewerkers lijken alle Palestijnen zijn.
– Een lid van de raad van bestuur is momenteel ook politiek actief. In september 2007 werd hem op een seminar in Ramallah gevraagd (citaat gevonden op website JMCC):
Wat er is gebeurd in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever gaat echt diep, het is geen gevecht tussen twee personen. Zal dit impact hebben op de toekomst, hoe beoordeel je wat er nu gebeurt en wat er is gebeurd in het verleden?
Een deel uit zijn antwoord:
… We moeten twee dingen onthouden: ten eerste, de vijand is Israël en de Israëlische bezetting.
We weten dat Israël voor geen enkele misdaad of methode zal terugdeinzen om de huidige situatie te laten voortduren, en wij allen moeten de huidige ramp verlichten, want we kunnen niet echt onder de huidige situatie uitkomen, maar in ieder geval moeten we eraan werken om de impact ervan te verzachten.
– Dalal Salameh is een voormalig lid van de Palestijnse Wetgevende Raad voor Fatah.
– Dr Azmi al Shuaibi is AMAN’s commissaris voor de bestrijding van corruptie, en voormalig lid van de Palestijnse Wetgevende Raad. Hij vecht tegen de corruptie binnen Fatah en besprak dit in een artikel van juni 2014 (Al-Monitor Pulse of the Middle East). Tegen de corruptie van Fatah te strijden wil natuurlijk niet zeggen, dat men dan automatisch pro-Hamas is. Je kunt ook streven naar een hervorming van Fatah.
- Hoe worden de resultaten van de enquête uitgesplitst, werden basiscijfers gebruikt, werden de gebieden duidelijk gescheiden en procentueel weergegeven?
In het voorliggende onderzoek mis ik bij veel punten de uitsplitsing van de resultaten tussen de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Bij het punt Gaza-oorlog wordt in slechts 2 van de 13 sub-items uitgesplitst naar Gazastrook en Westelijke Jordaanoever. Juist deze uitsplitsing zou ik interessant hebben gevonden voor een beter begrip van de statistieken met betrekking tot de beoordeling van de huidige meningen.
Vermoedelijk komt dit, evenals bij het onderzoek van juni, nog als pdf beschikbaar.* Bijna twee weken na de publicatie van het verslag heb ik het gedetailleerde pdf-bestand helaas niet gevonden. Een gelijktijdige publicatie zou zeker bij zo’n gevoelig geopolitiek probleem, dat zo snel door de media wordt opgepikt, de beoordeling door de ongeïnformeerde lezer vergemakkelijken.
[*De Duitse versie van dit artikel stamt van 17 september; de pdf is inmiddels hier te vinden.]
– Waren precies dezelfde mensen geïnterviewd als in het onderzoek van juni?
Het totaal aantal respondenten (1.270 volwassenen) komt overeen. Maar waren het dezelfde mensen? Het is ook hetzelfde aantal willekeurig geselecteerde locaties (127). Waren het precies dezelfde plaatsen? Vooral in politieke peilingen is het interessant, uit welke omgeving de mensen komen en of het dezelfde mensen waren als van de enquête van juni 2014.
Ook een ander probleem met enquêtes op de Westelijke Jordaanoever moet worden ingecalculeerd, dat geen instituut kan oplossen, zoals in 2012 DerStandart.at berichtte:
De onafhankelijke opiniepeiler Walid Ladadweh zegt dat zowel Hamas als Fatah aan populariteit hebben gewonnen. Hamas heeft daarbij waarschijnlijk een kleine voorsprong. Daarbij komt dat veel leden van Hamas op de Westelijke Jordaanoever hun lidmaatschap verzwijgen, zodat de beoordeling in het voordeel van Hamas aan belang wint.
- Hoe werden de vragen geformuleerd, waren het precies dezelfde vragen als in juni?
In september zijn alleen de samengevatte resultaten gepubliceerd, zonder de vragen. Door suggestieve of aangepaste vraagstelling kan men een resultaat beïnvloeden.
Een deel van de werkwijze van dit instituut:
Waleed Ladadweh, een onderzoeker van de PCPSR, antwoordde dat na jaren van beide kanten vragen naar “hun kijk op de ambities van de andere partij”, de enquêtemakers in staat waren om de vragen gerichter te maken en irrelevante opties te negeren.
- Wie heeft nut van de resultaten van de enquête?
Na mijn mening de PA, die eensgezindheid onder haar burgers en richting Westerse wereld wil laten zien, nu men een regering van nationale eenheid heeft. Hoewel deze regering van nationale eenheid momenteel intern wankelt.
- Wanneer werd de enquête uitgevoerd, en welke psychologische aspecten spelen een rol bij veranderde uitkomsten?
Het onderzoek begon volgens het instituut op de laatste dag van de oorlog en eindigde op de vierde dag van de wapenstilstand.
Dat de meningen snel kunnen veranderen, schrijft ook het instituut:
Belangrijkste bevindingen:
Bevindingen van deze speciale Gaza Oorlog enquête tonen dramatische veranderingen aan in de publieke opinie inzake hoofdthema’s. Het spreekt voor zich dat de oorlog de grote motor was achter deze verschuivingen. Zoals verwacht, en zoals we zagen in eerdere gevallen tijdens en meteen na Israëlische oorlogen met Hamas, tonen de uitslagen een piek in de populariteit van Hamas en haar leiders, en een belangrijke afname in de populariteit van Fatah en president Abbas. Maar, net als eerdere keren, kunnen die veranderingen kunnen ook tijdelijk zijn, en opinies kunnen in de komende maanden weer terugkeren naar de posities van voor de oorlog…
De directeur van de PCPSR in een interview van 1 augustus 2014 (“Das ist ein Hamas Moment”):
ZEIT ONLINE: Wat zijn de effecten van de oorlog op de Westelijke Jordaanoever?
Shikaki: Voor de oorlog had Abbas een plan dat een derde Intifada moest voorkomen: de regering van nationale eenheid. Nu is het risico van escalatie groot, zolang de confrontatie voortduurt. Nu is iedereen kwaad vanwege de beelden uit Gaza.
Inmiddels is een maand later een nieuwe enquête gehouden, waaruit inderdaad zou blijken dat de tevredenheid over de uitkomsten van de Gaza-oorlog en over Hamas en Haniyeh weer zijn afgenomen, maar dat deze nog steeds populairder zijn dan Fatah en Abbas.
Op betekenis en gebruik van de onderzoeksresultaten door de PA wordt in deel 2 ingegaan.
(Vertaald uit het Duits en bewerkt door Wouter)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten