IMO Blog, 2012
Nog één keertje Vorden en de dodenherdenking. Niet omdat Vorden (een leuk dorp, pas nog prachtig gewandeld) mij in het bijzonder zoveel kan schelen, maar omdat de zaak wel wat wordt verdraaid door sommige betrokkenen en ook omdat de bekende verwijten aan de Joodse gemeenschap, als dat zij het alleenrecht op herdenken etc. opeisen, weer de kop op steken. Antisemitisme is helaas nooit ver weg. Eerst even over dat laatste. Chris van der Heijden verwoordde dit een paar dagen geleden ook al in Een Vandaag, waar hij het had over het monopolie dat Joodse organisaties claimen wat betreft de oorlog, en dat op steeds meer verzet stuit. Ik kwam het vandaag ook weer op internet tegen.
Iemand schreef op het weblog Ko van Dijk vertelt:
Precies Ko, ook mij irriteert de houding van de Joden mateloos, afijn, ze hebben in deze weer hun zin gekregen.
Ze hebben (m.i.) een beetje hier in ons land, teveel een vinger in de pap.
Ko antwoordde:Ik heb al eerder geschreven dat ik vind dat de Joden te veel credits opeisen. Maar dat mag natuurlijk niet hardop gezegd worden. Dan wijs ik naar hun gedrag tegenover de Palestijnen. En ons eigen land weet je hoe ik altijd over Cohen heb gedacht.
Dezelfde reaguurder weer:Er mag zoveel niet hardop gezegd worden, maar daarom doen we het wel.
Gretta Duisenburg werd ook verguisd omdat ze een uitgesproken standpunt over de Joodse bezetting van Palestijnse gebieden had, ik kon me ook wel in haar standpunt vinden.
Ko had dat om precies te zijn al twee keer in zijn stukje dat de aanleiding voor deze 'discussie' was, geschreven. Ook schreef hij dat:Veel Joden zijn in de oorlog op een beestachtige manier afgeslacht maar er waren er ook die het op een akkoordje gooiden met de vijand. Daar lees je zelden iets over. Natuurlijk waren de "foute" Joden mensen met veel invloed en macht. Jan Modaal werd naar de vernietigingskampen getransporteerd.
Die 'foute' Joden met veel invloed en macht blijkbaar niet? Zo ongeveer alle Joden werden naar de vernietigingskampen getransporteerd, ook zij die de tijd even wisten te rekken. Natuurlijk waren er ook foute Joden, maar waarom moet dat zo benadrukt? Oh ja: 'omdat ze het alleenrecht op het slachtofferschap menen te hebben, en natuurlijk ook omdat ze nu wederom de beest uithangen in dat zogenaamde beloofde land van ze. Maar ja, dat mag allemaal niet gezegd worden, daar heerst een vreselijk taboe op, dus daarom zeggen we het hier, op deze vrijplaats, die binnenkort, als de Joodse lobby er weet van krijgt, wel gesloten zal worden, want ze controleren de media, ook de nieuwe, en anders de rechters wel, anders hadden ze toch nooit gelijk gekregen in dat kort geding?'
Okay, even serieus. Het stukje van Van Dijk bevat best interessante overwegingen over de zin en onzin van herdenken, en de vraag wie dader en slachtoffer is. Maar de verwijten aan en opmerkingen over de Joden hebben een nare bijsmaak. Ik plaatste de volgende reactie:"Ik vind het logisch maar ook jammer dat vooral Joden protesteren wanneer de herdenking wel erg ver wordt opgerekt. Zij waren immers het meest extreem slachtoffer van de nazi's. Overigens kwamen de protesten zeker niet alleen van Joden, en organisaties als TOF en FJN zijn klein en ook binnen Joodse kringen relatief onbekend en niet onomstreden. Hun acties waren inderdaad provocerend.
Het is zonder meer waar dat ook Wehrmacht soldaten en SSers een moeder hebben maar dat is toch hopelijk niet het criterium om hun ook te herdenken? Die Wehrmacht soldaten die in Vorden begraven liggen hielden hier de Duitse bezetting in stand, waaronder velen zwaar hebben geleden, en zo jong waren ze ook niet meer. Sommigen waren al rond de dertig, aan de geboortejaartallen op de graven te zien. Waarom sommige mensen tot een foute en andere tot een goede keuze komen, en sommigen in het verzet gaan en anderen doen wat ze verteld wordt, is een interessante vraag en discussie. Wij Nederlanders waren zeker ook niet allemaal zo nobel. Maar als daarom SSers en Wehrmachtsoldaten voortaan ook herdacht moeten worden, dan kunnen we de herdenking wat mij betreft inderdaad beter afschaffen."
Niet alleen Ko van Dijk, ook de burgemeester van Vorden en de voorzitter van het vier- en vijf mei comité kwamen met het argument op de proppen dat het om jonge jongens ging die niet anders konden, en daarom eigenlijk zelf slachtoffer waren. Zoals eerder gezegd weten we dat niet, ik heb niks vernomen waaruit blijkt dat deze mannen tegen hun wil bij de Wehrmacht zaten of wat zij daar wel of niet hebben gedaan. Wat we wel weten is dat het niet allemaal jonge jongens waren; sommigen waren ouder dan 30 jaar. Ook bleek tijdens de reportage op Nieuwsuur gisteren dat meneer Hartelman van het vier mei comité bijzonder weinig wist over de soldaten. Hoeveel geallieerde vliegtuigen zouden ze hebben neergehaald, hoeveel verzetsmensen doodgeschoten of opgespoord, hoeveel mensen die stiekem aardappelen vervoerden of bonnen of verzetskrantjes op fietsen met houten banden aangehouden? Misschien wel geen, omdat ze daar niet achter stonden en expres mis schoten en de eenzame fietser 'over het hoofd' zagen. Maar die kans is klein; de meeste Wehrmacht soldaten saboteerden de boel niet maar deden hun werk onder het motto 'Befehl ist Befehl'. Vandaar dat de Duitse bezetting zo goed verliep, van hun uit gezien.
Burgemeester Henk Aalderink toonde zich in Nieuwsuur verbolgen over de gang van zaken. Er zou vanaf het begin een verkeerd beeld zijn geschapen door de media, waarin van 'Hitlersoldaten' werd gesproken terwijl het slechts om eenvoudige Wehrmacht soldaten ging. Het is echter een mythe dat die zo onschuldig waren en in tegenstelling tot de Waffen-SS geen oorlogsmisdaden op hun geweten hadden. Uit Wikipedia: De nieuwe Wehrmacht, opgericht op 16 maart 1935 was een dienstplichtleger en zou initieel worden opgebouwd rond 36 divisies en 12 legerkorpsen. De Wehrmacht bestond uit de Heer (landmacht), Luftwaffe (luchtmacht) en de Kriegsmarine (zeemacht). In de praktijk functioneerde ook de Waffen-SS, officieel de militaire tak van de SS, als een onderdeel van de Wehrmacht. Deze troepen werden vaak ingezet als elite-eenheden.
De Wehrmacht heeft een cruciale rol gespeeld in de veroveringspolitiek van Adolf Hitler. Ook aan de vernietigingspolitiek van Hitler heeft de Wehrmacht bijgedragen. Tijdens de processen van Neurenberg werden de generaals (Wilhelm Keitel en Alfred Jodl) van de landmacht en Hermann Göring van de Luftwaffe tot de dood veroordeeldDe foto's hielpen zo om een mythe over de Wehrmacht te doorbreken, vertelt Bopp. "Er bestond in Duitsland heel lang het idee dat de oorlogsmisdaden uitsluitend door de SS waren gepleegd, terwijl opa, die vaak in de Wehrmacht had gediend, daar helemaal niets mee te maken had gehad. Deze foto's lieten zien dat je dat onderscheid niet zo sterk kan maken. Ook het leger maakte zich natuurlijk schuldig aan van alles en nog wat."
Een ander argument van Aalderink en Hartelman is dat de officiële herdenking alleen bij de Engelse graven was, en daarna mensen individueel konden besluiten om ook nog even langs de Duitse graven te lopen. Enzo van Steenbergen, die er namens NRC Handelsblad bij was, schrijft:"De twee minuten stilte verliepen als gewoonlijk, net als het volkslied. De man die het woord had en de leiding over de ceremonie hield, gaf aanwezigen vervolgens de keus om niet langs de graven van Duitse soldaten te wandelen als eerbetoon, of om hem te volgen om dit wel te doen. Bijna alle van de aanwezigen volgden hem vervolgens, ongeveer een paarhonderd man. Er werden door enkele passanten bloemen op de grafstenen gelegd."
Bloemen, dat lijkt erg veel op een eerbetoon. Aanvankelijk zou er ook een lied worden gezongen door het Vordense mannenkoor, maar dat ging niet door.
Aalderink is boos over de uitkomst van het kort geding en ergerde zich ook aan het vliegtuigje dat boven Vorden vloog met de tekst: 'Vorden is fout' van de verder onbekende organisatie TOF. Hij zei in een persconferentie het er niet bij te willen laten zitten. Ondertussen is er onder de mensen die tegen het herdenken van Duitse soldaten waren onbegrip over het onbegrip van de burgemeester. Waarom is hij zo ongevoelig voor de argumenten van de andere kant, en houdt hij vast aan fabeltjes over onschuldige Wehrmachtsoldaten van 18? Waarom zo ongevoelig voor het feit dat dit bijzonder kwetsend is voor slachtoffers en hun nabestaanden? Mijn theorie is dat de heer Aalderink zich in zijn eer aangetast voelt. Hij kan in zijn eigen Vorden blijkbaar niet meer gewoon doen wat hij wil en wat binnen de lokale gemeenschap geen probleem is. Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen, maar vindt de burgemeester ook wat naïef. Discussies over wie en wat en hoe te herdenken zijn bepaald niet nieuw. En het verschil tussen een Wehrmacht soldaat en een nazi-soldaat is, laten we zeggen, nogal subtiel. Het zou de burgervader van Vorden sieren als hij ook over de gemeentegrenzen heen kan kijken en dan niet alleen richting de Oosterburen waarmee hij zo graag verbroedert, maar ook richting slachtoffers en mensen voor wie dit (nog) een paar bruggen te ver is.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten