DEN HAAG – De toonzetting van de Israëlparagraaf in het regeerakkoord van VVD en PvdA leidde al meteen tot bezorgdheid bij CU en SGP. Gaat PvdA'er Timmermans als minister van Buitenlandse Zaken inderdaad een kritischer koers varen dan zijn voorgangers?
De coalitieakkoorden van de kabinetten Balkenende IV en Rutte/Verhagen spraken warme woorden over de Joodse staat. Die van de eerste repte van „veilige en erkende grenzen voor Israël", die van de tweede stelde dat „Nederland verder wil investeren in de band met de staat Israël."
Ondertussen hekelde Timmermans vanuit de Kamer de „eenzijdige pro-Israëlbenadering" van het kabinet, die niet zou bijdragen aan toenadering tussen Israël en de Palestijnen. „Uiterste onpartijdigheid" achtte hij noodzakelijk om een „positieve en constructieve rol" te kunnen spelen in het vredesproces. Hij eiste een „onmiddellijke stop op de bouw van nederzettingen door Israël op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem en bepleitte ondersteuning van de „statusverhoging van de Palestijnse staat in de VN." Israëls voornemen uit de VN-mensenrechtenraad te stappen, werkte volgens Timmermans „absoluut averechts." De minister moest dat besluit „in niet mis te verstane termen veroordelen."
Mensenrechten zijn het stokpaardje van Timmermans. Juist op dat vlak krijgt Israël nogal wat kritiek te verduren. Ook vanuit Europa. De nu demissionaire Rosenthal pleegde zich in de EU vaak te verzetten tegen ongenuanceerde aanvallen op Israël. Meer dan eens zwakte hij Europese verklaringen af. Grote kans dat Timmermans juist meer aansluiting zal zoeken bij zijn Europese collega's. De oud-staatssecretaris van Europese Zaken is namelijk een groot fan van de vorige PvdA-minister van Buitenlandse Zaken, Van der Stoel (1973-1977 en 1981-1982). Hij vernoemde zelfs zijn zoon naar hem.
Van der Stoel was de eerste minister van Buitenlandse Zaken die zijn Midden-Oostenbeleid ging afstemmen op het Europese beleid, dat veel kritischer was tegenover Israël dan het gangbare Nederlandse beleid. De PvdA-minister bleef zich echter van zijn Europese partners distantiëren, zei hij later, „als de balans te veel ten nadele van Israël overhelde." En Van der Stoels collegaminister, PvdA'er Vredeling, schroomde niet Israël tijdens de Yom Kippoeroorlog in het geheim wapens te leveren.
Als het er op aan kwam, steunden PvdA-bewindslieden Israël wel degelijk. Zo zeer zelfs, dat Nederland dat in de jaren zeventig met een olieboycot door de Arabieren moest bekopen.
En PvdA'ers (de partij telt veel Joden) zijn doorgaans kritischer op Israël dan liberalen en christendemocraten, maar dat wil nog niet zeggen dat ze een hekel hebben aan die staat. PvdA-prominent Van Thijn bijvoorbeeld voelt zich wel degelijk „verbonden" met Israël. Maar juist vanuit die band hekelt hij al jaren de in zijn ogen „fundamentele mensenrechtenschendingen en discriminatie" door Israël, die strijdig zijn met de Joodse ethiek en waarden. Tegelijkertijd is hij ook niet blind voor de veel grotere, „systematische schendingen in de omringende Arabische landen."
Timmermans zal straks, aldus het regeerakkoord, als minister „waar mogelijk" bijdragen aan vrede in het Midden-Oosten, „daarbij de goede banden met zowel Israël als de Palestijnse autoriteit benuttend." Hij zal minder op de hand van Israël zijn en meer aandacht geven aan de Palestijnen, maar tot een radicale breuk met het verleden zal het waarschijnlijk niet komen. Daar zal de coalitiegenoot VVD, als onderdeel van een pro-Israëlische Kamermeerderheid, wel voor waken.
Dit is de tweede aflevering van een korte serie over het regeerakkoord dat VVD en PvdA maandag presenteerden.
DEN HAAG – De stichting Een Ander Joods Geluid (EAJG), die kritisch staat tegenover Israël, denkt dat het regeerakkoord van het nieuwe kabinet „kansen biedt voor een meer evenwichtig Midden-Oostenbeleid."
Dat heeft EAJG-voorzitter J. Hamburger vanmorgen via een persbericht laten weten.
Door in het regeerakkoord de Palestijnse Autoriteit nu ook expliciet te benoemen, wordt bij EAJG „in ieder geval de verwachting gewekt dat er meer oog zal zijn voor Palestijnse belangen in het buitenlandse beleid van Nederland." Een einde aan Israëls aanwezigheid in de betwiste gebieden en de oprichting van een Palestijnse staat is volgens EAJG niet alleen goed voor de Palestijnen, maar ook voor Israël.
EAJG is ook blij met de benoeming van PvdA'er Timmermans tot nieuwe minister van Buitenlandse Zaken. „Wij verwachten van hem dat hij een meer afgewogen koers zal varen op dit dossier dan zijn voorganger Rosenthal." Voorzitter Hamburger hoopt dat hij „zijn kritische lijn tegenover het Israëlische beleid in de Palestijnse gebieden als minister van Buitenlandse Zaken onverminderd zal doorzetten."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten