We vonden het allemaal geweldig dat de Arabische wereld eindelijk eens op stond tegen zijn wrede dictators en haar vrijheid opeiste. Dat er tussen de opstandelingen weleens een halve gek rondloopt of een religieuze fanaticus, ach ja, dat heb je overal en is onvermijdelijk. Ook ik wilde optimistisch zijn, maar al snel zag ik de verhalen over Jodenhaat en Israelhaat en maakte me zorgen of het niet allemaal nog erger zou worden. Commentatoren wezen er fijntjes op dat Israel met die dictators wel redelijk goed zaken kon doen; ze wilden graag in het zadel blijven en daarvoor was oorlog met Israel niet echt bevorderlijk. Tegelijkertijd wakkerden ze de Israel- en Jodenhaat in de media aan, want een zondebok is handig als afleidingsmaneuvre wanneer het in eigen land niet allemaal voor de wind gaat.
Inmiddels hebben in Tunesië, waar de islamisten volgens de vele commentatoren nagenoeg afwezig waren, deze wel de verkiezingen gewonnen en in Egypte heeft het leger min of meer de macht gegrepen en is de haat tegen christenen tot uitbarsting gekomen. Dat belooft weinig goeds voor de verkiezingen daar in november. De toekomst van Libië is erg onzeker na de val van Gadaffi, maar een Libische Jood die terugkeerde en een synagoge wilde renoveren werd bedreigd en door de lokale autoriteiten weggestuurd. Verdraagzaamheid en vrijheid van godsdienst zijn mooie zaken, maar nu even niet. Ik heb veel bewondering voor de opstandelingen in Syrië en hoop dat ze de wrede en meedogenloze Assad wegkrijgen. De kans dat er daarna een vrijer, democratischer en toleranter regime zal komen is ongeveer 0,1%.
RP
---------
'Vrijheid en democratie betekenen iets anders in het Midden-Oosten dan in Buitenveldert'
Willem Melching − 25/10/11, 16:15
Het zou historicus Willem Melching niets verbazen als in zowel Tunesië als Egypte de islamisten een op de sharia gebaseerd systeem zullen vestigen.
Anders dan velen was ik afgelopen winter en voorjaar al niet erg optimistisch gestemd over het verdere verloop van de 'revoluties'. Zo was Bertus Hendriks - naar mijn stellige overtuiging nauwelijks gehinderd door enige kennis van het Arabisch - vol goede moed over de democratische gezindheid van de verschillende partijen, en zeker over de Moslim Broederschap.
Mijn conclusie - evenmin gehinderd door kennis van het Arabisch - was een totaal andere. Ik schreef destijds: 'Vrijheid betekent in de Arabisch context toch weer iets anders dan het 'in alle redelijkheid uitbrengen van een stem op D66'.' En ik veronderstelde daarom de waarschijnlijkheid van een machtsgreep van het leger óf een massale overwinning van de radicale islamisten.
Lokale islamisten
Uit allerlei berichten die tot ons komen blijkt inmiddels dat beide opties nog open zijn, maar dat de vestiging van een democratische ordening in min of meer westerse betekenis al lang niet meer op de agenda staat. In Egypte klampt het leger zich nog steeds vast aan de macht en is bereid daartoe de fragiele godsdienstvrede tussen moslims en kopten in gevaar te brengen. De lokale islamisten in Egypte en ook in Tunesië roeren zich inmiddels danig.
De verkiezingen in Tunesië zijn zo te zien geëindigd in een overwinning van de islamisten, door de altijd optimistische Volkskrant hardnekkig 'gematigde islamisten' genoemd. Dat belooft niet veel goeds voor de verkiezingen in november in Egypte. Wanneer deze groepen namelijk een doorslaggevende invloed krijgen op het proces van het formuleren van een nieuwe grondwet zal het weer snel afgelopen zijn met de 'vrijheid' in westerse zin.
Gebleken is namelijk dat onder 'vrijheid' en 'democratie' in het Midden-Oosten inderdaad iets anders wordt verstaan dan in Buitenveldert. 'Vrijheid' en 'democratie' betekenen namelijk voor veel politieke activisten de gelegenheid om zo snel mogelijk de laatste barrières tussen staat en religie neer te halen. Het zou me niets verbazen dat in beide landen de islamisten een op de sharia gebaseerd systeem zullen vestigen. Dat gaat goed zolang ze het leger met rust laten of het leger onder eigen controle weten te brengen.
Stembus
Probleem bij dit soort regimes is namelijk dat ze zich aan de stembus nooit meer zullen laten wegsturen. Zodra ze aan de macht zijn, treedt namelijk wat ik maar de 'Oost-Europese' logica noem in werking. Dat houdt in dat de regering het eigen systeem zo voortreffelijk vindt, dat iedereen die zich daar tegen verzet een misdadiger is. En dus in de gevangenis dan wel een gekkenhuis thuishoort. Of het systeem nu van Marx dan wel Mohammed afkomstig is, doet niet zo veel ter zake, het blijft even voortreffelijk. Met de democratie in de klassieke zin - dat je een regering via de stembus kunt wegsturen - is het dan al weer afgelopen. Laten we hopen dat ik ongelijk heb, maar ik vrees het ergste.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten