IMO Blog, 2011
Anja Meulenbelt spreekt graag van drie paradigma's, waarvan het derde, dat Israel fout is en de Palestijnen goed, de enige juiste is. Iedereen die er een andere mening op na houdt dan zij, wordt meteen in een van de twee andere paradigma's gestopt en vervolgens afgeserveerd. Bij Abu Pessoptimist (Maarten Jan Hijmans) ligt het nog wat simpeler:
Ik heb het er op dit blog vaker over gehad dat alles wat we over Israel-Palestina horen uit twee soorten waarheden, of beter: twee discoursen bestaat. De ene is de gewone werkelijkheid van feiten (historische zowel als actuele) die aan de hand van archieven, foto's, ooggetuigenverslagen of wat dan ook, kunnen worden geverifieerd. De andere is een mythe, een constructie, gefabriceerde werkelijkheid.
In de echte, verifieerbare werkelijkheid is Israel gesticht nadat een groot deel van de autochtone bevolking van Palestina was verdreven. Daar zijn boeken over geschreven, door onder meer de historici Benny Morris en Ilan Pappé. Maar in de mythologische werkelijkheid van - helaas - de huidige politieke meerderheid in Israel, is het heel anders. Daarin zijn de Palestijnen helemaal niet verjaagd, maar gingen ze, na daar door Arabische radiostations te zijn opgeroepen, vrijwillig even weg om de Arabische legers de kans te geven Israel van de kaart te vegen. Daarna zouden ze weer terugkomen.
De verifieerbare werkelijkheid heeft allang korte metten gemaakt met dit verhaal, maar het heeft een taai leven. En wel omdat het Israelische onderwijssysteem, veel Israeli's, en ook veel van Israels supporters, de historische bewijzen negeren. Zij blijven liever geloven in de 'officiële' Israelische geschiedschrijving over de 'onbevlekte' geboorte van hun staat.
Ilan Pappe ('feiten doen niet ter zake') is natuurlijk het perfecte voorbeeld van iemand die zich niet door feiten maar door ideologie laat leiden, en daar bovendien rond voor uitkomt:
"My bias is apparent despite the desire of my peers that I stick to facts and the "truth" when reconstructing past realities. I view any such construction as vain and presumptuous. This book is written by one who admits compassion for the colonized not the colonizer; who sympathizes with the occupied not the occupiers."
Benny Morris geeft meer om feiten en is dan ook tot de conclusie gekomen dat een meerderheid van de 'autochtone Palestijnse bevolking' niet is verdreven maar om verschillende redenen gevlucht. Het verhaal van de radiostations geldt evenals de gewelddadige verdrijving voor een (kleine) minderheid van de vluchtelingen en daarom zijn beide verhalen propagandistisch. De 'verifieerbare werkelijkheid' heeft namelijk eveneens korte metten gemaakt met de mythe dat alle vluchtelingen met geweld zijn verdreven als onderdeel van een vooropgezet plan om van Israel een exclusief Joodse staat te maken, maar dat wil bij de apologeten van de Palestijnen nog niet echt doordringen, daarbij geholpen door de vaak zeer eenzijdige media die graag de sprookjes van Pappe en anderen antizionisten herhalen zonder ooit de vele bewijzen van het tegendeel te laten zien.
Er zijn inderdaad vaak twee waarheden of, in Hijmans woorden, discoursen.
Zo vertelde Al Arabiya het verhaal van een zielig Palestijns meisje, wiens vader in een Israelische gevangenis zat sinds ze twee was. Ze vroeg in 1998 aan president Clinton of die kon helpen haar vader vrij te krijgen. De president, toch wel wat gewend, pinkte een traan weg bij haar verhaal en leende haar zijn zakdoek. Ontroerende beelden en 'prachtige TV' zoals ze dat tegenwoordig noemen. Clinton beloofde het meisje dat haar vader spoedig vrij zou komen, nog voor het einde van de Ramadan, maar kwam deze belofte niet na:
However, that Eid ul-Fitr came and her father never showed up. Several other Eid ul-Fitr passed and Zakout only saw her father behind bars at the Nafha Prison in the Middle of the Negev Desert, 100 kilometers away from Gaza.
However, last week Zakout, now 24 years old and mother of two girls, learned she would finally see her father Mohamed, now 48 years old, being released from prison.
At the time [of her father's arrest], Nihad Zakout was two years old. When she heard that President Clinton was visiting Gaza, she wrote a letter to the Association of Palestinian Detainees expressing her desire to meet the American president.
"They told me he is the president of the world's biggest country and that he can put pressure on Benjamin Netanyahu to release my father," she wrote in her letter.
Three years after the meeting with the president, Palestinian director Saud Mehanna made a 10-minute film on Nihad Zakout and called it "A message to Clinton." The film, whose cost reached $10,000, depicted the disappointment of a young girl waiting for a promise to be fulfilled.
Mehanna, 53, then translated the movie into English and sent a copy to the White House in the hope that Clinton might remember the promise he made before his term was over.
The movie, which took five months to make, was shot in Zakout's house in the Gabalia Refugee Camp and featured the girl and her mother Maysara.
Eind goed al goed, zul je wellicht denken. Nihad Zakout heeft nu, door de Shalit deal, eindelijk haar vader terug, al is het rijkelijk laat. Totdat je het volgende leest:
What the 11-year-old didn't tell the president -- and what Clinton apparently didn't know -- was that her father, Mohammed, murdered an elderly Israeli scientist on his way home from delivering goods to the poor in the custom of the Jewish holiday of Purim.
In a speech before about 900 Palestinian leaders in Gaza, Clinton compared the pain of children like Zakout with that of children of victims of terror. The president said he had spoken to children from both sides of the Israeli-Palestinian conflict, and that their stories touched him deeply.
Israelis were furious. Clinton's comparison was denounced by Prime Minister Benjamin Netanyahu, Foreign Minister Ariel Sharon, the Israeli press and many others.
"I can say one thing," said Rami Schallinger, the son of the slain scientist. "President Clinton can in no way bring back my father to me."
Mohammed Zakout had nog twee mensen neergestoken en verklaarde later voor de rechter dat hij geen Joden gelukkig wou zien met Purim:
During the trial of his father's murderer, Schallinger learned that Zakout said he wanted to kill because he didn't want to see Jews happy at Purim, a festive holiday in which children dress in costumes and recall the deliverance of Persian Jews from death.
Nihad verdedigde haar vader echter met verve:
"I was telling him [Clinton] that these people were defending their homeland. The Israelis keep saying we are terrorists," [11 year old Nihal] said in an interview last night from her home in the Jabaliya refugee camp in Gaza. "If we kill one of them, they are killing thousands of us. These people are heroes. They have defended their homeland. I want my father."
Twee verhalen, twee discoursen zo je wilt. De verifieerbare werkelijkheid van een brute moordenaar die terecht een levenslange gevangenisstraf krijgt en de mythische werkelijkheid van het zielige Palestijnse meisje van wie het wrede Israel zomaar haar vader afpakt. Een 'werkelijkheid' die zelfs Clinton klakkeloos aannam.
De feiten zijn duidelijk: een meisje verdedigt haar vader, een moordenaar, en wil dat hij naar huis komt. Alleszins begrijpelijk, het is immers haar vader. De mythische werkelijkheid van de antizionisten is dat het meisje slachtoffer is, niet van het immorele gedrag van haar vader, maar van de Israelische bezetter die het in zijn hoofd haalt een man die zomaar iemand neersteekt achter de tralies te zetten. In hun geconstrueerde werkelijkheid verandert een brute moordenaar in een held of op zijn minst de pleger van een 'begrijpelijke daad' op het moment dat de dader Palestijns is en het slachtoffer Israelisch. Het toverwoord daarbij is 'bezetting'. Vanwege de bezetting is Israel de eeuwige dader, wat de Palestijnen ook doen, en zijn de Palestijnen het eeuwige slachtoffer, wat ze ook doen. Dat zijn geen feiten meer, maar is pure interpretatie. Constructie, zo je wilt. Op dezelfde manier wordt mufti Haj Amin Al Husseini, nazi collaborateur die in ex Joegoslavië een leger van SS-ers opzette en er persoonlijk voor zorgde dat een deal waarbij duizenden Joodse kinderen vrij zouden komen niet doorging, onder het tapijt weggemoffeld. 'Onbetekenend' heet zijn rol in het conflict bij Pessoptimist en Meulenbelt.
Hijmans geeft niet 'de feiten' in het conflict, maar op zijn best de feiten die hij belangrijk vindt, zoals ik de feiten geef die in de media missen. Hijmans heeft het nooit over Palestijns geweld, Palestijnse verheerlijking van geweld tegen Joden en Palestijns en Arabisch antisemitisme. Meulenbelt en Van Agt ook niet trouwens. Ze zeggen er hooguit wat over als hun een vraag daarover wordt gesteld door een journalist of kritische reageerder. Dan heet het doorgaans dat men 'alle geweld veroordeelt, maar....' en dan volgt een verhaal over de bezetting en onrecht de Palestijnen aangedaan. Op IMO ligt de nadruk, ik zei het al, op dingen die in de media worden onderbelicht. Dus wanneer Israel nieuwe woningen bouwt in Givat Hamatos, en dat komt in alle kranten tot en met de Spits en de Leeuwarder Courant, dan ga ik daar niet uitgebreid over bloggen. Of het moet juist zijn om feiten te vermelden die in al die krantenartikelen ontbreken. Maar wanneer Haniyeh weer eens oproept tot de jihad totdat heel Palestina is bevrijd haalt het de kranten niet en besteed ik er dus aandacht aan. Dat is misschien ook niet helemaal objectief. Als ik in de redactie zat van een landelijke kwaliteitskrant zou ik waarschijnlijk andere keuzes maken dan nu ik een klein blogje heb dat wat tegenwicht tegen de disproportionele aandacht voor en misleidende berichtgeving over allerhande (vermeende) Israelische misstanden probeert te geven. Maar Meulenbelt gaat een flinke stap verder. Ze beklaagt zich telkens wanneer 'haar' Volkskrant een artikel dat niet rabiaat anti-Israel is plaatst. Ze vindt dat een pro-Israel visie niet gehoord mag worden, en wist de meeste kritische reacties onder haar blog.
Er zijn feiten, in vele soorten en maten en met vele mogelijke interpretaties. Sommige interpretaties zijn duidelijk bedoeld om te verdoezelen of op te hemelen, andere zijn minder eenduidig. Er zijn mythes in vele soorten en maten, meestal bedoeld om de ene dan wel de andere partij op te hemelen of de grond in te boren. Het verschil tussen een feit, een gekleurde interpretatie van een feit en een mythe is niet altijd helder te maken, en soms voeren historici daar een jarenlange strijd over. Daarom is pluriformiteit van belang, het uitdagen van interpretaties en het stellen van feiten tegenover de feiten van een ander. Een vruchtbaar debat over deze zaken is echter alleen mogelijk als we bereid zijn naar elkaar te luisteren en in te zien dat we, allemaal, er weleens naast kunnen zitten, of ons te zeer door emoties laten leiden. Het debat is echter, met dank aan mensen als Van Agt, Meulenbelt en natuurlijk Gretta Duisenberg, volledig gepolariseerd. Onlangs deed iemand nog eens een poging tot dialoog, met mevrouw Meulenbelt. Haar antwoord was voorspelbaar. Juist ja, typisch gevalletje van paradigma twee. Maar laat nou juist paradigma twee (beide partijen zijn schuldig aan het conflict) de meeste kansen bieden op dialoog en daarmee op vrede.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten