Palestijnen willen geen twee staten voor twee volken

IMO Blog, 2011

Dit artikel verscheen gisteren in verkorte vorm in Trouw

Toen Abbas voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zijn verzoek tot erkenning van Palestina toelichtte, kon hij op veel bijval rekenen. Deze erkenning is niet tegen Israël gericht maar tegen de bezetting, zo zei hij, en zijn volk had een historisch compromis gesloten door te streven naar een staat binnen de pre-1967 wapenstilstandslijnen. Hij sprak echter niet over twee staten voor twee volken, en dat is geen toeval.

De Palestijnse Autoriteit wijst de formule "twee staten voor twee volken" af, omdat ze tegen een Joodse staat is. Die zou racistisch zijn en geen recht doen aan de Arabische minderheid in Israël. Tegelijkertijd bepleit men een Arabisch Palestina zonder Joden. Volgens de PA zijn de Joden geen volk maar een religie en hebben zij derhalve geen recht op een staat. Ook houdt Abbas vast aan de eis dat miljoenen nakomelingen van de vluchtelingen naar Israël mogen 'terugkeren', en dientengevolge zouden deze geen Palestijns staatsburger kunnen worden.

Ook op andere gebieden valt aan de oprechtheid van de PA te twijfelen. Onlangs zei een hoge Fatah functionaris dat een Palestijnse staat binnen de pre-1967 grenzen een opmaat is voor de bevrijding van het gehele land. En in Palestijnse media wordt heel Israël bezet Palestina genoemd. De PA zegt voorts geweld te veroordelen, maar het boegbeeld van de Palestijnse campagne voor erkenning is een vrouw waarvan vier zonen in Israëlische gevangenissen zitten voor het plegen van dodelijke aanslagen. Deze mensen zijn helden volgens de Palestijnen, en zij krijgen een maandelijks loon van de PA. Abbas zelf is geregeld aanwezig bij herdenkingsbijeenkomsten voor terroristen, zoals vorig jaar een van de masterminds achter de moord op de Israëlische Olympische ploeg.

Uit een recente enquête blijkt dat de meeste Palestijnen vinden dat zij recht hebben op het hele land en dat men het goedschiks of kwaadschiks terug zal krijgen. Dat is de boodschap die Palestijnse leiders en media steeds verkondigen, en die druist in tegen het principe van de tweestatenoplossing.
Een dag na Abbas' verzoek aan de VN riep het zogenaamde Kwartet beide partijen op tot onderhandelen en het opstellen van een tijdsschema. Israël accepteerde dit, Abbas weigerde en stelde de eis dat Israël eerst een totale bouwstop instelt.

Op de Palestijnse vredeswil en compromisbereidheid valt dus nogal wat af te dingen, maar geldt dat niet ook voor Israël, dat afgelopen week alweer nieuwe bouwplannen aankondigde?

De nederzettingen vormen zeker een obstakel, maar dit is in principe oplosbaar. Met een landruil van circa 5% kunnen de grote blokken rond Jeruzalem bij Israël komen. De overige kolonisten zouden de keuze moeten krijgen Palestijns staatsburger te worden of naar Israël te verhuizen. Israël heeft in 2000 en 2008 voorstellen gedaan van deze strekking, met bovendien een deling van Jeruzalem, maar die werden door respectievelijk Arafat en Abbas afgewezen. Hoewel men elkaar volgens de "PaliLeaks" redelijk dicht genaderd was, heeft Abbas in het openbaar altijd vastgehouden aan heel Oost-Jeruzalem (inclusief Joodse wijk en begraafplaats) en een volledig 'recht op terugkeer' van de meer dan vier miljoen nakomelingen van de vluchtelingen, en een landruil afgewezen.

Zolang de Palestijnen niet duidelijk maken - in woord en daad - dat ze een Palestijnse staat naast Israël willen, en dat ze bereid zijn compromissen te sluiten over Jeruzalem, de vluchtelingen en andere zaken, is Israëls wantrouwen gerechtvaardigd en verdient een Palestijnse staat geen steun. Daarbij is Hamas nog buiten beschouwing gelaten. Zij zal haar macht over de Gazastrook niet vrijwillig opgeven.

Het is dan ook terecht dat Nederland de Palestijnse aanvraag niet heeft gesteund. De EU moet niet alleen de nederzettingenbouw bekritiseren, maar ook de Palestijnen aanspreken op bovengenoemde zaken, die de kern van het conflict raken. Alleen zo kan men voorkomen dat het bij loze woorden en verklaringen blijft zonder dat de realiteit op de grond verandert. Alleen zo kan ook de Palestijnse onafhankelijkheid werkelijkheid worden.

Ratna Pelle