Praten met Hamas?

http://www.israel-palestina.info/actueel/2014/04/18/praten-met-hamas/

= IMO Blog =

Waarom weigeren Israel en het Westen met Hamas te praten? Carolien Roelants grossierde in de NRC ook deze week weer in de bekende clichés:

Uiteindelijk loopt een conflict meestal uit op onderhandelen en een deal met terroristen, die vervolgens door het establishment in genade worden aangenomen. Dus waarom blijven Israël en het Westen zo halsstarrig weigeren met Hamas te praten? Eerst moet de Palestijnse organisatie geweld afzweren en Israëls bestaansrecht accepteren: graag uw onvoorwaardelijke overgave, en dan zien we verder. Ja hallo, beginnen we voortaan met het gewenste eindresultaat? Maar aangezien Hamas en Israël op den duur toch gaan praten, is het beter nu meteen te beginnen. Dan kunnen die 1,8 miljoen totaal uitzichtloze Palestijnen in de Gazastrook die tussen Israël en Hamas worden gemangeld ook een beetje toekomst krijgen.

Vaak wordt pas met terroristen gepraat nadat ze zich de facto hebben overgegeven en zijn verslagen, zoals de ETA in Spanje en de FARC in Colombia. Eerst de wapens inleveren, eerst een eenzijdige wapenstilstand, dan wordt er gepraat. En als eindresultaat van zulke gesprekken worden dan soms gevangenen vrij gelaten, zoals onlangs in Spanje. De Palestijnse Autoriteit draait de boel om, en eist vooraf de vrijlating van gevangenen en nog zo wat eenzijdige Israelische concessies. Ja hallo, beginnen we voortaan met het gewenste eindresultaat? En sinds wanneer dicteert de zwakkere partij de voorwaarden waaronder gepraat kan worden? Roelants vindt het doodnormaal; zij draait de zaken wel vaker om in het voordeel van de Palestijnen.

Gaan ook Israel en Hamas op den duur praten? Er wordt al jaren gepraat, op laag niveau en over praktische zaken. Maar zij bedoelt natuurlijk op hoog niveau, in officiële delegaties, onder leiding van John Kerry. Gezien de zeer moeizame onderhandelingen met de ‘gematigde’ PA van Abbas en de houding van Hamas zit dit er voorlopig niet in. Het zou Hamas versterken en legitimeren en dat is, zolang zij zich niet heeft gematigd, slecht voor de vrede. Onderhandelen kost Israel telkens een hoop krediet en levert de Palestijnen punten op. Daar werken mensen als Roelants ook aan mee met hun eenzijdige schrijfsels en valse voorstelling van zaken. In Israel is men het blame game, dat men telkens verliest, zat, evenals de Palestijnse taktiek waarbij steeds meer Israelische concessies worden los gepeuterd zonder er zelf iets voor terug te hoeven doen. Hamas zal zich alleen nog maar harder en vijandiger opstellen, en ondertussen zal het Westen Hamas vooral prijzen om zijn moedige stap te zijn gaan onderhandelen, een stap waarvoor Israel het uiteraard rijkelijk moet belonen. Wanneer de beloning niet snel genoeg volgt en royaal genoeg is, is het uiteraard Israel aan te rekenen wanneer Hamas zich gedwongen zag weer naar geweld te grijpen, of wanneer ‘spontaan’ geweld uitbreekt op straat en Hamas – helaas – niet bij machte bleek dat effectief in te dammen.

Roelants zal er alle begrip voor hebben; Hamas had zich trouwens sowieso al lang gematigd. Had het niet al in de jaren ’90 gezegd bereid te zijn tot een langdurig bestand? Wat? De voorwaarden waren voor Israel onaanvaardbaar en zouden haar veiligheid in gevaar brengen? Israels veiligheid wordt meer in gevaar gebracht door steeds maar niet te willen praten, ik bedoel, geen concessies te doen, ik bedoel, niet snel genoeg alle Palestijnse eisen in te willigen. Daarmee zet het zijn toekomst op het spel. Wat? Hamas leider Haniyeh heeft onlangs nog gezegd dat hij Israel nooit zal erkennen en opgeroepen heel Palestina met geweld te bevrijden? Dat was vast niet zo bedoeld, dat moet je in zijn context zien. Je moet niet alles letterlijk nemen wat die lui zeggen, dat is Arabische grootspraak.

Roelants besluit met:

Betekent dit dat je met elke terrorist moet onderhandelen? Ik bedoel nu de Al-Qaeda-achtigen die uit zijn op een islamitisch heilsrijk (anders dan de Palestijnse of Noord-Ierse terroristen die een vorm van bilaterale bevrijdingsstrijd voeren). De meesten van de Al-Qaeda-categorie zijn zo extreem dat ze zelf helemaal niet willen praten. Maar gesteld dat? Die in Syrië bijvoorbeeld? Ik zou zeggen: het is altijd een poging waard.

Ah, er zijn dus extreme en minder extreme terroristen. Hamas wil slechts ‘heel Palestina’ bevrijden en zal het Westen verder met rust laten. Al Qaeda heeft meer aspiraties, en wil misschien wel het hele Westen destabiliseren, zolang het zich althans teveel met de rest van de wereld bemoeit. Dat Hamas evenmin wil praten als Al Qaeda, is Roelants kennelijk ontgaan. Praten met Israel zou immers ook een soort impliciete erkenning inhouden. Gesprekken met Hamas zijn dan ook altijd via bemiddelaars gegaan, meestal Egypte maar bij de onderhandelingen over Shalit speelde ook Duitsland een bemiddelende rol. De aspiraties van Al Qaeda (dit is overigens een verzamelnaam voor diverse groeperingen die elk ook vooral in hun eigen regio actief zijn,) zijn wellicht veelomvattender, maar of zij ‘extremer’ is, waag ik te betwijfelen. Hamas wil volgens haar handvest Palestina ‘bevrijden’ en onder islamitische heerschappij brengen. Het middel daartoe is de Jihad:

De belangrijkste doelstelling is de bevrijding en het onder islamitisch bestuur brengen van Palestina, en de Jihad is hiertoe het enige middel en tevens de plicht van iedere moslim. Het handvest beschrijft het ‘wereldzionisme’ als een machtige beweging, die de financiële bronnen en de media in de Westerse landen controleert en uit is op wereldheerschappij. De Joden worden verantwoordelijk gehouden voor de Franse en de Russische revolutie en de beide wereldoorlogen, en het oprichten van de Verenigde Naties met als doel de wereld te regeren. Het beroept zich hiervoor onder andere op de Protocollen van de Wijzen van Zion, een antisemitisch geschrift uit tsaristisch Rusland.

De ideologie van Hamas is totalitair: alles wordt ondergeschikt gemaakt aan het doel, het onder islamitische heerschappij brengen van Palestina. Onderwijs, media, religie, kunst moeten allen hierop gericht zijn. Ook wordt de Hadith (overlevering van het leven en handelen van de Profeet) aangehaald waarin staat beschreven dat voor het Einde der Tijden kan aanbreken, de moslims de Joden moeten hebben verslagen:

“De Profeet Mohammed, moge Allah hem zegenen en hem vrede geven, zegt: ‘De tijd van het oordeel zal niet aanbreken totdat de moslims de joden zullen bevechten en hen zullen doden; bij gevolg waarvan de joden zich achter rotsen en bomen zullen verstoppen. En iedere boom en steen zal zeggen: ‘O moslim, o slaaf van Allah, achter mij zit een jood, kom hier en dood hem!’behalve de gharkadboom, want dat is een joodse boom.’ “

Hoewel Hamas leden zich in het openbaar niet in dergelijke extreme bewoordingen uitlaten, komen antisemitische ideeën en opruiing veelvuldig voor in vrijdagpreken en in artikelen in door Hamas uitgegeven publicaties. Bovengenoemde Hadith figureert geregeld in geschriften en werd onlangs nog door een kind in een TV programma aangehaald (zie bijvoorbeeld “Blood libels on Hamas TV“).

Dit lijkt me niet zoveel verschillen van Al Qaeda-achtige terroristen, behalve dan dat Hamas het meer specifiek op Joden heeft gemunt en hun als oorzaak van veel, zo niet alle, ellende ziet, en het bij andere Jihadisten vaak om het hele Westen gaat dat niet deugt. Daarbij gelooft ook Hamas erin dat ‘martelaren’ (zij die in de Jihad zijn omgekomen) worden beloond met 72 maagden in het paradijs. Ook mag een martelaar 70 familieleden voor de hemelse voordracht uitkiezen. Sommige plegers van aanslagen verwijzen hiernaar in hun afscheidsvideo’s.

Tot slot: Roelants doet het voorkomen dat praten met terroristen iets onschuldigs is, het is altijd te proberen, baadt het niet dan schaadt het niet. Dat komt mij nogal naïef voor. Waarom zouden terroristen gaan praten wanneer hun dat niets oplevert? Alleen wanneer zij (bijna) verslagen zijn, en zo nog iets binnen kunnen halen of althans hun gezicht redden, zullen zij zich compromisbereid opstellen. Dat blijkt ook keer op keer in de praktijk, en daarom stellen landen voorwaarden aan het praten met terroristische groeperingen. Doe je dat niet, dan is de kans groot dat zij er sterker uitkomen, meer legitimiteit hebben verkregen of concessies losgepeuterd en de besprekingen opblazen zodra ze er niks meer van verwachten. Door alleen praten en het doen van handreikingen is bij mijn weten nog geen enkele groepering zich gaan matigen.

In kwaliteitskranten als het NRC maar ook Trouw en in mindere mate de Volkskrant is het al jaren bon-ton om ervoor te pleiten met Hamas te praten. Ook sommige Westerse politici pleiten hiervoor en brengen dit soms zelf in de praktijk. Het signaal dat daarvan uitgaat is dat Hamas zich niet hoeft te matigen, zich niks hoeft aan te trekken van de voorwaarden die de VS en het Kwartet stellen aan onderhandelen en kan blijven oproepen tot geweld tegen Israeli’s en Joden en het beramen van aanslagen. Hamas leiders zien hoe EU leiders, diplomaten, VN bemiddelaars en allerhande NGO’s het uitblijven van vrede in de eerste plaats aan Israel wijten. Ze zien dat er actie wordt ondernomen tegen de nederzettingen, hoe ‘Palestina’ de ene na de andere diplomatieke overwinning behaalt bij de VN. Dat gevangenen, veroordeeld voor dodelijke aanslagen, vrij komen, in ruil voor een half jaar praten door Abbas zonder dat hij wat op hoeft te geven. Dat de internationale gemeenschap het heel gewoon vindt dat men een Israelische soldaat ruilt voor 1000 gevangenen en hierbij zelfs bemiddelt. Dat niet of nauwelijks afkeurend wordt gereageerd op antisemitische uitspraken en oproepen tot geweld en ontvoeringen, terwijl wel de laatste plannen om Gilo uit te breiden op heftige weerstand stuiten. Hieruit trekt men de conclusie dat men op de goede weg is en matiging en compromissen absoluut niet nodig.

Ratna Pelle