- door Tjalling -
Het kan maar niet op. Bleken globaal gezien tot nu toe de grenzen van vóór juni 1967 en de status van Oost Jeruzalem uitgangspunt bij de vredesbesprekingen, Willem Aldershoff, adviseur EU-beleid Israël/Palestina, en Michel Waelbroeck, deskundige in Europees recht, gaat dat nog niet ver genoeg. Zij vinden dat Israël niet van de Palestijnen de erkenning als Joodse staat kan eisen. Maar wat blijft er dan nog over van Israël? Hooguit een binationale staat waarin de Joden opnieuw een minderheid dreigen te worden.
Joodse staat
Op 5 februari werd een artikel in Trouw gepubliceerd waarin het tweetal Willem en Michel hun visie uiteen hebben gezet. Volgens hen zou het vooral niet duidelijk zijn wat premier Netanyahu precies bedoelt met het erkennen van Israël als Joodse staat. Kennelijk is hen iets belangrijks ontgaan. Ter gelegenheid van de 96e verjaardag van de Balfour Declaratie (waarin de Britse minister van Buitenlandse Zaken Arthur James Balfour verklaarde, dat Groot-Brittannië de zionistische plannen voor een Joods nationaal tehuis in Palestina ondersteunde) heeft Netanyahu benadrukt dat de kern van het conflict met de Palestijnen de weigering is om Israël als Joodse staat te erkennen. Hij zei bij die gelegenheid tegen de Palestijnen: “Als jullie vrede willen, moeten jullie het recht van de Joden erkennen om in hun eigen staat te leven”. Duidelijker kan het niet zijn. Maar volgens Michel en Willem zouden belangrijke mensen zoals Avi Shlaim, emeritus hoogleraar aan de Oxford University, en coalitie-partner Yair Lapid die eis overbodig vinden.
Shlaim voelt zich schuldig tegenover de Palestijnen en beschouwt de door het Westen algemeen aanvaarde `traditionele zionistische vertolking van de gebeurtenissen van 1948’ als een nationalistische versie van de geschiedenis. Die gebeurtenissen zouden ‘de overwinnaars als slachtoffers presenteren en de echte slachtoffers – de Palestijnen – voor hun eigen ellende verantwoordelijk stellen’. Dit is echter strikt de mening van Shlaim. Van een adviseur EU-beleid Israël/Palestina en van een deskundige in Europees recht mag worden verwacht dat zij zich bij zaken die van cruciaal belang zijn, op meer dan één mening baseren. Dat doen ze ook en noemen dan de visie van Yair Lapid. Echter diens visie betreft in dit verband de Westelijke Jordaanoever. Volgens Lapid zou die -vrijwel- geheel moeten worden ontruimd, inclusief Oost Jeruzalem en dat alles om te komen tot een definitieve vrede. Volgens Israëlische bronnen zou bovendien ook president Shimon Peres de eis van Netanyahu niet nodig vinden, en mag het een vredesakkoord niet in de weg staan. Peres heeft overigens tijdens zijn bezoek aan Nederland in oktober vorig jaar als gast in College Tour gezegd: “Wij zullen nooit, nooit, op welke manier dan ook, apartheid nastreven”. Dat Israël een Joodse staat zou zijn en Palestina een Arabische, lag in 1947 aan de basis van het VN-delingsplan. Niemand dacht toen dat dit afbreuk zou doen aan de rechten van de Arabische minderheid binnen Israël.
Groene Lijn
Michel en Willem mogen dan de visie van Netanyahu onduidelijk vinden, zelf zorgen ze zeker voor verwarring. Uit hun artikel blijkt namelijk niet of het hen alleen gaat om de Westelijke Jordaanoever en Oost Jeruzalem gaat, of dat hun visie ook geldt voor Israël achter de Groene Lijn. Het tweetal wijst namelijk op het ‘recht op terugkeer van de Palestijnen’ zoals zou zijn vastgelegd in de VN resolutie 194 uit 1948 en Veiligheidsraad resolutie 237 uit 1967. De eerste resolutie biedt echter geen recht en de tweede spreekt geheel niet over vluchtelingen. Relevanter was resolutie 242 van de Veiligheidsraad, die slechts spreekt van een ‘rechtvaardige (of: billijke) oplossing van het vluchtelingenprobleem’. Als zo’n vier miljoen nakomelingen van Palestijnse vluchtelingen zouden terugkeren naar Israël achter de Groene Lijn, zou daardoor ook dat deel zijn Joodse karakter dreigen te verliezen. De Palestijnse vluchtelingen organisatie UNRWA definieert het begrip vluchteling namelijk anders dan de UNHCR , waardoor de nazaten van de oorspronkelijke Palestijnse vluchtelingen uit 1948 ten onrechte de status van vluchteling krijgen, die allen zouden mogen terugkeren naar Israël achter de Groene Lijn.
Natuurlijk staat het nog niet vast hoe de uitkomst zal zijn van de huidige vredesbesprekingen. Wel is de kans groot dat het ook deze keer niet zal gaan lukken, en Israël daarvan de schuld in de schoenen zal worden geschoven. In het ergste geval kan Israël geïsoleerd raken door internationale boycots, zoals in de jaren ’80 het geval was met Zuid Afrika, hoewel Israël geen rassenscheiding kent en iedereen er voor de wet gelijk is.
Legitimiteit
Globaal gesproken komt de legitimiteit van een Joodse staat steeds meer onder druk te staan. Het vage, maar precies in de tijdgeest passende, artikel van Willem Aldershoff en Michel Waelbroeck in de Trouw vertolkt naadloos deze trend. Echter voor wat betreft het gebied achter de Groene Lijn staan Israël en Netanyahu geheel in hun recht. Als ook dat deel geen Joodse natiestaat meer mag zijn, dan is daarmee de Balfourverklaring passé en het belangrijkste doel van het -seculiere- Zionisme teniet gedaan. Daar kan en mag Israël niet aan toegeven, dat is wèl duidelijk.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten