Een hervatting van het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen heeft meer kans als president Obama inzet op een driestatenoplossing. Dit originele idee oppert Ronny Naftaniel, directeur van het CIDI. Hij pleit voor een Palestijnse staat die bestaat uit de Arabische wijken in Jeruzalem en het grootste deel van de Westelijke Jordaanoever. De Gazastrook ziet hij als verloren aan de door Iran gesponsorde extremisten van Hamas. Maar een Israëlische aanval op Iran ziet Naftaniel als gevaarlijk. Deel 2 van een exclusief interview van Stan de Jong-verslaggever Pim van den Dool met Ronny Naftaniel.
President Obama wil het vredesproces weer in gang zetten. Wat vindt u van zijn optreden tot nu toe?
Naftaniel: "Ik heb gemengde gevoelens. Zijn Iranbeleid vind ik te slap, maar ik ben wel een tegenstander van het Israëlische nederzettingenbeleid en vind het positief dat hij dat aankaart. Overigens is dat slechts één van de vele hobbels die er te nemen zijn."
Heeft onderhandelen over vrede eigenlijk wel zin zolang Hamas de baas is op de Gazastrook?
Naftaniel: "Israël heeft op dit moment inderdaad een halve gesprekspartner, maar ik denk dat daar weinig aan te veranderen is. De Gazastrook komt waarschijnlijk niet meer onder het gezag van de Palestijnse Autoriteit en Israël is er definitief vertrokken. Daarom denk ik dat er beter op een driestatenoplossing dan op een tweestatenoplossing ingezet kan worden."
Hoe ziet een toekomstige Palestijnse staat er volgens u dan uit?
Naftaniel: "Die zal gecreëerd moeten worden op het grootste deel van de Westelijke Jordaanoever. De Arabische wijken van Jeruzalem kunnen onderdeel worden van dat Palestina. Verder is het zaak dat de politiemacht van de PA (Palestijnse Autoriteit – red.), die nu wordt getraind door de Amerikanen, sterk genoeg is om eventueel terrorisme in te dammen. Palestina mag natuurlijk nooit een tweede Gaza worden."
Maar wat moet er dan met Gaza gebeuren?
Naftaniel: "Ik vrees dat daar heel weinig meer mee te beginnen is. De aanwezigheid van Hamas daar is overigens niet levensbedreigend voor de joodse staat. Maar als er in de toekomst opnieuw veel raketaanvallen komen, zou het in mijn nieuwe scenario niet uitgesloten zijn dat het Israëlische leger er weer moet ingrijpen."
U bent er voor dat Israël zich terugtrekt van de Westelijke Jordaanoever. Wat moet er met de 500.000 joden gebeuren die in Oost-Jeruzalem en op de Westbank wonen?
Naftaniel: "Die zijn onder te verdelen in drie groepen. Het lijkt mij logisch dat de joodse wijken in Oost-Jeruzalem bij Israël gaan horen, net als de drie grote 'settlement blocks' waar het merendeel van de kolonisten op de Westoever woont. Daar moet dan wel tegenover staan dat de Palestijnen een deel van het Israëlische grondgebied krijgen, bijvoorbeeld een deel waar veel Israëlische Arabieren wonen. Dan blijven er nog 100.000 tot 150.000 kolonisten over die veel verder van de Israëlische grens leven. Zij zouden of naar Israël kunnen emigreren of gewoon in een onafhankelijk Palestina blijven wonen. Je hebt best kans dat een groot deel van de ultraorthodoxe joden dat daar woont dat ook wil, want voor hen is het wonen in een heilige Bijbelse plaats belangrijker dan het wonen binnen de Israëlische landsgrenzen."
Nog een ander heikel punt is het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk en het door de Palestijnen geclaimde recht op terugkeer. Ziet u daar een oplossing voor?
Naftaniel: "Er bestaat geen automatisch recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen en hun nazaten naar Israël. Resolutie 194 van de VN, die overigens niet bindend is, zegt dat er alleen sprake kan zijn van terugkeer of compensatie als er vrede is bereikt en dat is nog niet het geval. Desalniettemin is het voor Israël wellicht bespreekbaar om de 30 à 40.000 vluchtelingen die daadwerkelijk in 1948 zijn gevlucht weer op te nemen, maar de nakomelingen van de oorspronkelijke vluchtelingen moeten worden gehuisvest in de te creëren Palestijnse staat."
Tot slot de kwestie-Iran, iets dat de meeste Israëliërs misschien nog wel meer bezighoudt dan het vredesvraagstuk. Hoopt u dat Israël binnenkort militair ingrijpt?
Naftaniel: "Nee, dat zou een hele gevaarlijke actie zijn en wel om meerdere redenen. Ik ben er niet van overtuigd dat Israël ertoe in staat is om alle nucleaire faciliteiten uit te schakelen. Bovendien vrees ik in het geval van militair ingrijpen toch de nodige Iraanse burgerslachtoffers en Israël moet voorkomen dat het de Iraanse bevolking, die helemaal niet anti-Israëlisch is, massaal tegen zich krijgt. Daarbij komt nog dat Iran over veel gevaarlijke wapens beschikt die grote schade in Israël kunnen aanrichten."
Moet Israël zich dan neerleggen bij een nucleair Iran?
Naftaniel: "Nee, het beste is om Iran door middel van effectieve sancties te dwingen zijn kernwapenprogramma op te geven. Denk bijvoorbeeld aan een partiële boycot van Iraanse olieproducten. Met Iraanse olie worden in het Westen veel producten gemaakt die vervolgens weer worden geïmporteerd door Iran. Als Amerika en Europa daarmee stoppen krijgt Iran ernstige economische problemen en keert de bevolking zich vermoedelijk opnieuw tegen het regime. Dat zou het mooiste scenario zijn. Maar een nucleair Iran zou geen onoverkomelijke situatie zijn. Israël en Iran houden elkaar dan in een nucleair evenwicht. Israël kan Iran in zo'n geval waarschuwen dat elke aanval een nucleaire tegenaanval van Israël tot gevolg heeft. "
* Lees deel 1 van het interview, 'Antisemitisme in Nederland schrikbarend gestegen', op Stan de Jong of hier.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten