Laten we bij het begin beginnen: het Israëlische leger is het meest morele leger ter wereld en de zaak van Hamas is de meest rechtvaardige van alle volken. Zeggen ze zelf. En ze zijn zo overtuigd van hun zaak dat of nu de VN of Human Rights Watch of zoals deze week Amnesty International een rapport uitbrengt waarin wordt gesproken over 'oorlogsmisdaden', het protest uit zowel Tel Aviv als de Gazastrook zo hevig is dat de argumenten uit deze rapporten niet tot hen doordringen.
Precies dat onderstreept waarom die rapporten er zijn gekomen. Want het gaat daarin over de vraag, hoe er met het leven van anderen is omgesprongen. Roekeloos en onverschillig, is de herhaalde conclusie.
En dat mag geen enkele regering of beweging negeren, door bij voorbaat luid te protesteren. Alleen door de eigen fouten onder ogen te zien, kan daar lering uit worden getrokken en herhaling worden voorkomen.
Heilig doel
Nu zijn de in de eerste regel geciteerde aannames meteen fikse blokkades. Wie zichzelf beschouwt als de beste of denkt te strijden voor een heilig doel, heeft niet direct de neiging te luisteren naar kritiek op het eigen handelen.
Toch is er wel een essentieel verschil dat ook weer uit het Amnestyrapport van deze week [blijkt]. Israël heeft in het geval van de Gazaoorlog gehandeld uit verdediging tegen de duizenden Qassamraketten die uit de Gazastrook zijn afgevuurd. Dat is niet alleen een recht van een regering, het is zelfs een plicht om de eigen burgers te beschermen.
Hamas en andere gewapende Palestijnse groepen, zoals Amnesty ze noemt, schenden volgens Amnesty per definitie al het internationale recht door het afvuren van Qassamraketten op burgerdoelen in Israël. ,,Iedere raket is potentieel dodelijk en de intensieve barrage van zulke raketten veroorzaakte paniek onder de burgerbevolking van Zuid-Israël. Duizenden gezinnen vluchtten naar andere delen van het land en wie wel bleef moest iedere keer hollen om dekking te zoeken als het alarm waarschuwde voor een naderende raket''. Hamas en zijn soortgenoten kreeg ook de volle laag als het gaat om het gedrag in de Gazastrook zelf door midden tussen de burgers aanvallen op Israëlische doelen te plegen.
Dat Hamas hier lering uit zal trekken is volstrekt onwaarschijnlijk. De terreurbeweging ziet de eigen strijd als een heilige jihad en mochten burgers daar het slachtoffer van worden, wel, dan zijn dat martelaren die Allah wel rijk zal belonen. Deze houding is in de Arabische pers vorige maand fel veroordeeld, waarbij Hamas verantwoordelijk werd gesteld voor iedere druppel bloed die in de Gazastrook is vergoten. ,,De waarheid is dat de leiders van Hamas als enigen verantwoordelijk zijn voor het bloedbad in Gaza. Zij alleen waren de heersers in Gaza, zij besloten de de-escalatie te beëindigen, wat het begin van een oorlog met Israël betekende.''
Er is overal over gesproken en zowel Hamas als Israël roepen om het hardst dat het rapport 'ongebalanceerd en oneerlijk is' (Hamas) en 'geen verband houdt met de werkelijkheid' (Israël). Maar omwille van de verloren levens van honderden burgers moet er naar geluisterd worden.
Aan de kant schuiven
Betekent dit nu dat Israël het Amnestyrapport dus aan de kant kan schuiven omdat het toch allemaal de schuld van Hamas is? De reactie uit Tel Aviv duidt daar wel op. Een van de meest inhoudelijke argumenten is dat Amnesty heeft verzuimd Hamas te betitelen als een terroristische beweging maar het omschreef als een 'bewapende groep'. Bovendien zouden veel van de feiten die Amnesty naar voren brengt niet kloppen. ,,De getuigen in het rapport zijn betrokkenen en staan onder druk van Hamas, zoals is aangetoond door onafhankelijke onderzoeken in de internationale media'', aldus het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken in een reactie. Die 'internationale media' zullen wel verbaasd hebben opgekeken: tot nu toe werden zij door Israël juist beticht van een bevooroordeelde eenzijdigheid en nu hebben ze ineens het gelijk van Israël bevestigd?
In sommige gevallen is dit wel het geval. Eerdere berichten als zou Israël een VN-school doelbewust hebben beschoten zijn inderdaad ontzenuwd door nauwkeurig onderzoek van 'de media'. Er wordt nauwkeurig gelet op evenwichtigheid in de berichtgeving over Israël en de Palestijnen, soms zelfs door een speciale commissie zoals de BBC voor heeft ingesteld, soms door een ombudsman als bij de NOS. Ook nu is bijvoorbeeld op Radio1 het bericht over het Amnnestyrapport bijna per woord gewogen: evenveel voor de volgens Amnesty door het Israëlische leger begane oorlogsmisdaden als voor die van Hamas.
Het zou erg wenselijk zijn als Israël dat zelf ook deed. Want hoewel de acties in de Gazastrook tegen de voordurende rakettenregen in beginsel terecht waren, zijn er bij de uitvoering wel honderden burgers omgekomen. Dat de cijfers daarover bij Amnesty sterk verschillen van die van Israël heeft onder meer te maken met de vraag, hoe bijvoorbeeld agenten in opleiding van de Hamas burgerwacht worden gezien - als terroristen want verbonden aan Hamas als Israël doet of primair als burgers.
Maar los van dit soort verschillen zijn er wel naar schatting driehonderd kinderen en ruim honderd vrouwen omgekomen door Israëlische kogels, granaten, raketten of bommen. Israël zegt voortdurend er alles aan te doen dit te voorkomen en dat deze slachtoffers vooral worden veroorzaakt door het feit dat Hamas tussen de burgers opereert. Amnesty wijst er daartegenover op dat veel van de slachtoffers zijn gevallen door precisiewapens waarbij degenen die ze gebruikten het kennelijk voor lief namen dat er ook burgers of zelfs soms alleen burgers door zouden omkomen, eenzelfde conclusie als die van een VN-onderzoekscommissie twee maand geleden.
'Recht - niets mee te maken'
Is het onachtzaamheid geweest, of speelde er meer? Israël zelf zegt dat zijn leger uiterst nauwkeurig heeft gehandeld en er alles aan heeft gedaan om volgens internbationaal recht te handelen. Maar een persoonlijk gesprek met een oudere kolonel, die recht en moraal altijd hoog heeft, aan het begin van de acties in de Gazastrook duidde toen al op iets anders. ,,Kom niet bij me aan met dat internationaal recht'', zei hij toen, ,,daar hebben we niets mee te maken. Waar was dat toen Hamas al die duizenden raketten op ons afschoot? Wie protesteerde toen? We gaan nu met ze afrekenen, op onze manier.''
Een manier die te vaak is ontspoort, zegt Amnesty nu. Israël wilde niet meewerken aan het rapport, wil er ook nu eigenlijk geen kennis van nemen, wil ook niet meewerken met de onafhankelijke onderzoekscommissie die de Raad voor de Mensenrechten van de VN heeft ingesteld en wordt geleid door rechter Richard Goldstone. Het zou dat ondanks alle kritiek die het op deze onderzoeken heeft toch wel moeten doen. Het vergroot de eigen geloofwaardigheid en het geeft de kans er lessen uit te leren. Want Hamas bereidt zich voor op het volgende conflict. De tunnels bij Rafah werken al weer volop, nu zelfs tot zestig meter diep onder de grond zoals de Jerusalem Post gisteren berichtte. Hoe omvangrijk het goederen en wapentransport door die tunnels is, kan worden afgeleid uit een schatting van de zender Al-Arabiya, die er onderzoek naar heeft gedaan en tot een aantal van achthonderd tunnels komt. Zo'n enorm netwerk valt door bombardementen vrijwel niet meer uit te schakelen, citeert de JP een hoge Israëlische officier. Kortom, er moet worden nagedacht over nieuwe tactieken. En omwille van het leven van die omgekomen kinderen en hun moeders: léés daarbij wat er in de eerste Gazaoorlog is fout gegaan.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten