vrijdag 1 oktober 2010

Verenigde Naties & Israel: Moreel kompas...en mensenrechten?


Een goed stuk in het Friesch Dagblad over de VN Mensenrechtenraad, en het feit dat de Westerse landen ook een verantwoordelijkheid hebben om te voorkomen dat VN raden worden gekaapt door ondemocratische landen die elkaar de hand boven het hoofd houden. Het is jammer dat de Volkskrant of de NRC niet een dergelijk hoofdredactioneel commentaar publiceert.
 
RP
-------------
 
Hoofdartikel - woensdag, 29 september 2010
Moreel kompas...
 
Demissionair premier Balkenende heeft zaterdag in zijn toespraak voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York de vinger op de zere plek gelegd. De premier zei dat de VN hebben gefaald in het aanpakken van mondiale problemen. De VN spelen nauwelijks een rol in de bestrijding van de economische crisis. De VN-klimaattop in Kopenhagen eind vorig jaar is mislukt. En er worden te weinig resultaten geboekt voor de zogeheten Millenniumdoelen, zoals halvering van armoede in 2015.
 
Zwaarwegender kritiek had de premier op de passieve houding van de VN wat betreft schendingen van mensenrechten. Balkenende was niet te spreken over de landen die de Sudanese president Bashir vrijelijk laten reizen. Bashir wordt beschuldigd van onder meer oorlogsmisdaden en is aangeklaagd door het Internationale Strafhof in Den Haag. Enkele lidstaten weigeren Bashir echter aan te houden.
 
Balkenende liet het bij dit ene voorbeeld. Er zijn meer gevallen waaruit blijkt dat de VN niet bepaald een moreel kompas zijn voor een betere wereld. Zo wordt de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties bevolkt door lidstaten als Sudan, Libië en Zimbabwe die zelf de mensenrechten met voeten treden. De raad wordt gedomineerd door een blok van islamitische en Afrikaanse staten, gesteund door Rusland, China en Cuba. Naar schatting zijn 27 van de 47 landen die zitting hebben in de huidige raad niet vrij, of slechts gedeeltelijk vrij. Deze landen stemmen als blok om elkaar tegen kritiek te beschermen. Het aantal landen in de raad dat de mensenrechten respecteert, loopt langzaam terug doordat steeds meer onvrije landen er zitting in nemen.
 
Dat heeft tot gevolg dat de raad er niet in slaagt de meeste grote mensenrechtenschendingen aan te pakken en dat sommige ernstige gevallen zelfs worden toegedekt. Vandaar ook dat de door Balkenende aangehaalde Bashir nooit is veroordeeld. De Sudanese president is immers een moslim en zijn land heeft zitting in de Mensenrechtenraad.
 
Gezien de samenstelling van de Mensenrechtenraad, mag het verder geen verrassing zijn dat niet met een objectieve blik naar het optreden van Israël wordt gekeken. Geen enkel ander land is zo vaak door de raad veroordeeld als Israël. Grote conferenties van de Verenigde Naties over antidiscriminatie en antiracisme worden door islamitische landen misbruikt voor een antisemitische hetze.
 
Een paar jaar geleden waarschuwde de toenmalige VN-secretaris-generaal Kofi Annan de raad al om niet te overdreven de aandacht op Israël te richten, maar ook schendingen van de mensenrechten door andere staten te onderzoeken. Dat heeft weinig geholpen. De Nederlandse demissionair minister van Buitenlandse Zaken Verhagen zei twee weken geleden nog dat het bekritiseren van Israël een gewoonte lijkt te gaan worden.
 
...en mensenrechten
 
Een relatief klein aantal landen waar de mensenrechten worden geschonden, hebben grote invloed in de raad. Het beoordelingssysteem van mensenrechtensituaties is tot een aanfluiting geworden. En de morele verontwaardiging wordt gereserveerd tot één land, Israël. Daar kan in navolging van Kofi Annan, Verhagen en veel andere westerse regeringsleiders terecht schande van worden gesproken, maar de beschaafde landen hebben zelf ook een verantwoordelijkheid. Het is nu eenmaal zo dat elke lidstaat van de Verenigde Naties evenveel te zeggen heeft, of het nu een democratie of een dictatuur is. Vandaar dat ook de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad in een toespraak voor de VN zowel de Holocaust als het bestaansrecht van Israël kan ontkennen. En dat Iran zelfs zitting heeft in de Mensenrechtenraad. Of dat Pakistan sinds gisteren voorzitter is van de VN-atoomwaakhond IAEA, terwijl het land niet eens meedoet aan het non-proliferatieverdrag, het verdrag dat de basis vormt voor het werk van de IAEA.
 
Het is de taak van de vrije landen in deze wereld om ervoor te zorgen dat VN-raden niet worden gekaapt door landen die het niet zo nauw nemen met de mensenrechten. Maar door luiheid en onverschilligheid staan zij toe dat de bescherming en het promoten van de mensenrechten in handen komt van bedenkelijke lidstaten. Zo stonden de Latijns-Amerikaanse landen vorig jaar toe dat Cuba zich namens hen kandidaat stelde. En stonden de Europese landen toe dat Rusland en Azerbeidzjan zich uit hun naam beschikbaar stelden.
 
Het is dus ook een beetje de schuld van westerse landen die zich afzijdig opstellen dat de eenzijdigheid in de Mensenrechtenraad zo nadrukkelijk naar voren komt. Landen die zeggen te geloven in gelijkheid en vrijheid hebben ook de morele verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat die zoveel mogelijk worden bevorderd.
 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten