Israëlzondag van PKN ter discussie op The Rights Forum

http://www.israel-palestina.info/actueel/2017/10/12/israelzondag-pkn-discussie-op-the-rights-forum/

 

– Door Tjalling –

 

De eerste zondag van de maand oktober staat in de Protestantse Kerk Nederland bekend als Israëlzondag. Die dag is enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog ingesteld om, kort gezegd, een concretere invulling te geven aan de relatie met Israël. Er wordt dan ook een handreiking aangeboden om mensen in de kerk bij de joodse wortels van hun geloof te brengen en mede daardoor het begrip voor en gesprek met joden te bevorderen. Het thema van de handreiking was dit jaar ‘ommekeer, verzoening met God en mensen’ (link download pdf). De Israëlzondag is door de initiatiefnemers welwillend bedoeld, maar niet iedereen is blij met zo’n speciaal aan Israël gewijde dag in de PKN. Jaap van der Vinne is daar één van. Hij kreeg ruimte voor een onheus kritisch opiniestuk over de Israëlzondag op de site van The Rights Forum, een forum wat is opgericht op initiatief van voormalig minister-president Dries van Agt.

 

Boven Van der Vinne’s artikel staat de titel: ‘Israëlzondag: goede gelegenheid voor PKN zich te bezinnen op lot van Palestijnen’. Zo’n opschrift belooft niet veel goeds en het is echt jammer dat nu ook de bedoeling van de Israëlzondag ter discussie wordt gesteld. Natuurlijk heeft Israël niets te verwachten vanuit de hoek van The Rights Forum, maar het is ronduit irritant hoe ook weer door Van der Vinne begrippen uit het Evangelie, zoals barmhartigheid en gerechtigheid, kritiekloos worden verbonden met het Israëlisch-Palestijnse conflict. De PKN zou ‘schromen zich daarover uit te spreken’. Dat klopt niet. In zijn toespraak (download pdf) over het Kairos Document ‘Uur van de waarheid’ op 22 december 2009 zei toenmalig scriba dr Arjan Plaisier dat de PKN solidair wilde zijn met de Palestijnse Christenen: “Als de stem van geloof, hoop en liefde klinkt, heeft dat een betekenis ook over de grenzen van de Palestijnse geloofsgemeenschap heen”. Uit diezelfde toespraak: “Liefde dekt niet toe dat de bezetting van Palestijnse gebieden, hoewel die zijn achtergrond heeft in de veiligheidspolitiek van Israël, volgens internationaal recht illegaal is. Dat geldt ook voor de nederzettingspolitiek”. Dit is heel duidelijke taal. De PKN schroomt niet in het doen van uitspraken over Palestijns lijden.

 

Van der Vinne vraagt zich in zijn artikel ook af of de initiatiefnemers van de Israëlzondag destijds in 1948 zich wel bewust waren van de Nakba, ‘waarbij meer dan 700 duizend autochtone bewoners van het land moesten vluchten’. Waarom hierbij niet tegelijk ook het benoemen dat de Joden door Arabische legers werden aangevallen, nadat er op 29 november 1947 in de VN een meerderheid bleek voor het stichten van een Joodse staat? Zijn hele betoog ademt deze eenzijdigheid, al beginnend met ‘honderd jaar onrecht’(!) en het weglaten van elke verantwoordelijkheid van de Palestijnen zelf voor de huidige situatie.

 

En dan gaat deze opinieschrijver zich nota bene ook nog bemoeien met de bestemming van de collecte op de Israëlzondag. De ingezamelde gelden zouden niet meer naar Kerk&Israël en Nes Ammim mogen. Het doel van Kerk&Israël is om mensen in de kerk dichter bij de joodse wortels van hun geloof te brengen, en Nes Ammim is een internationale en interreligieuze werk- en leefgemeenschap in West Galilea. Vooral de besteding van de collecte aan Nes Ammim moet bespreekbaar worden gemaakt, want Israël zou zijn veranderd ‘van een sobere, op socialistische leest geschoeide samenleving in een meer individualistische en kapitalistische maatschappij’ met daarin ook nationalistische tendensen. Een dergelijke beargumentering is gewoon belachelijk en doet denken aan de uitspraak van ‘wie een hond wil slaan kan altijd wel een stok vinden’. In de meeste West-Europese landen heeft immers een vergelijkbare ontwikkeling plaatsgevonden als in Israël en bovendien wordt Nes Ammim helemaal niet door de Israëlische overheid gesteund.

 

Voorts komt de nu 50 jaar lang durende bezetting van de Westelijke Jordaanoever voorbij en dan en passant ook nog de opmerking dat er in Israël scheiding van staat en synagoge zou moeten zijn. Daar is veel voor te zeggen, maar wil de schrijver ook een scheiding van moskee en staat in beoogd Palestina? Dat wordt er niet bij vermeld.

 

Van der Vinne’s voorstel is om de opbrengst van de collecte te besteden aan mensenrechtenorganisaties als B’Tselem en enkele andere, die al net zo uiterst kritisch zijn over het beleid van Israël. Maar juist deze organisaties zouden ‘het geweten vormen voor vrede en mensenrechten in Israël, vooral nu ze internationale steun hard nodig hebben’. Overigens worden tal van dergelijke organisaties al gesteund via kerkelijke actieclubs als IKV-Pax Christi en ICCO.

 

Al zullen de in het artikel genoemde organisaties ook goede bedoelingen hebben, het is zeker niet passend om daarvoor geld in te zamelen op de Israëlzondag. Het hele betoog komt neer op, zeg maar, een soort van – ongevraagde – oproep aan de PKN om haar Israëlzondag en de bestemming van de collecte, niet meer te geven aan voor wie het bedoeld is, wel aan de criticasters daarvan. Een oproep die herkenbaar is voor koers en karakter van The Rights Forum, maar beslist niet passend bij de Israëlzondag van de PKN.