http://www.israel-palestina.info/actueel/2016/12/25/nrc-en-156-kamervragen/
= IMO Blog =
Vervolg op 'Mazzeltjes van kolonisten in NRC'.
De wet BEU werd in het leven geroepen om, zoals de NRC ook aangeeft, fraude met uitkeringen in het buitenland te voorkomen. Er waren twee grote groepen mensen waarbij dat geregeld voorkwam of men dat vermoedde. In de eerste plaats de vele gastarbeiders die na hun pensioen terug naar Turkije en Marokko gingen (en ook soms al eerder en dan kinderbijslag uit Nederland konden krijgen) en in de tweede plaats Nederlanders die naar het buitenland waren geëmigreerd. Nederland keerde alleen nog volledig uit in landen waarmee een verdrag was gesloten, dat regelde dat in die landen de rechtmatigheid van de uitkering gecontroleerd kon worden. Gedetineerden hebben bijvoorbeeld geen recht op AOW, en gehuwden krijgen minder (50% minimumloon) dan alleenstaanden (70%).
Postcodes
In bezette dan wel betwiste gebieden was niet voorzien, daar had men simpelweg niet aan gedacht bij het maken van de wet. De NRC stelt dan ook onterecht dat het verdrag niet voor de bezette gebieden geldt en de inwoners daar moeten worden gekort; dat is een interpretatie. Het was in feite gewoon niet geregeld. Toen de politiek ervoor koos om bezette of betwiste gebieden uit te gaan sluiten van het verdrag stuitte men op een onverwacht probleem: alle AOW'ers in Israel waren ook oorlogsgetroffenen en die wilde men niet treffen. Daar was de wet helemaal niet voor in het leven geroepen.
Er was dus ook niks illegaals of frauduleus aan dat men, toen men op dit probleem stuitte, een oplossing zocht en hen niet wilde korten. De reden dat de BEU alleen in verdragslanden gold was dat Nederland met die landen goede afspraken over de controle maakte en daarop werd toegezien. Zonder die garantie betaalde men alleenstaanden een lager bedrag uit, omdat niet te checken was of ze wel daadwerkelijk alleen woonden. Het ging dus om controle, niet om een politieke goedkeuring van Israels (of van welk ander land dan ook) bezetting of betwiste landsgrenzen. Israel kan in Oost Jeruzalem en in Modi'in prima controleren of iemand echt alleen woont en dus recht heeft op het hogere alleenstaanden bedrag. Overigens ligt slechts een klein deel van Modi'in, waar de vrouw van 90 die op de Israelische tv kwam ging wonen, over de groene lijn, althans volgens de EU. In 2012 besloot de EU drie postcodes uit Modi'in en het aangrenzende Maccabim en Reút op de lijst te plaatsen van plaatsen die niet onder Israel vallen en waarvoor niet de gunstige handelstarieven vallen. Israel tekende hier protest tegen aan omdat dit gebied niet tot de Westbank behoort, maar tot gebied dat na de oorlog van 1948 zogenaamd niemandsland was waarvan de status nog onbeslist was. In 1967, toen Israel de Westbank veroverde, kon Israel hier gaan bouwen.
Met het besluit om bezette dan wel betwiste gebieden niet vallende onder het verdragsland voor de wet BEU te erkennen, vermengt de regering buitenlandse politiek met een praktische kwestie, namelijk het toezicht op de export van uitkeringen. Dit leidt tot vervelende en ook ingewikkelde toestanden zoals blijkt, want een plaats die voor een heel klein deel op vroeger niemandsland ligt nu bezet noemen, gaat behoorlijk ver. Een oude vrouw van 90 die bij haar kinderen wil gaan wonen daarom (dreigen te) korten, is compleet buiten proportie. Dat een regering die dat gelukkig tijdig inziet en de fout herstelt daar vervolgens door een gezaghebbende kwaliteitskrant op wordt bekritiseerd, vind ik onbegrijpelijk.
Oorlogsgetroffenen
Dat Nederland oorlogsslachtoffers wilde ontzien is niet meer dan logisch. Deze mensen hebben vaak vreselijke dingen moeten ondergaan, zijn veel familie verloren en werden na de oorlog niet bepaald hartelijk ontvangen. De ervaringen uit de oorlog hebben er soms voor gezorgd dat mensen fysiek of geestelijk gehandicapt raakten of minder goed konden werken. De Nederlandse regering schoot om het voorzichtig uit te drukken nogal tekort in haar behandeling van de Joden na de oorlog, en het duurde lang voordat men dit onder ogen zag en (gedeeltelijk) heeft hersteld. Sommige Joden vertrokken vanwege de kille sfeer na de oorlog naar Israel om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Deze mensen wilde de overheid terecht niet treffen met de wet BEU, maar dat dreigde dus wel te gebeuren.
De karikatuur van de onsympathieke, andermans land stelende kolonist verandert met deze humanere benaderingswijze in een mens, een mens met een oorlogsverleden en de behoefte dichtbij zijn/haar kinderen te wonen, ook als dat over de groene lijn is. De NRC is zo verblind door de bezetting en de idee dat die fout is en dus iedereen die daar op enigerwijze bij betrokken is wel slecht moet zijn, dat zij haar menselijkheid verliest en over de rug van kwetsbare mensen haar punten probeert te scoren. De regering die terecht oorlogsslachtoffers probeert te ontzien verandert daardoor in een illegaal handelende de boel misleidende en geld 'wegsluizende' instantie. Daartoe worden feiten verdraaid weergegeven, interpretaties als feit neergezet, selectief geciteerd en steeds een broeierige toon aangeslagen alsof men een of ander vreselijk schandaal op het spoor is. Goede kans dat dit veel mensen niet opvalt; pas wanneer je niet alleen het beeld van de oude vrouw maar ook het beeld van de jonge vrouw hebt gezien, word je je bewust dat het een benadering is, niet 'de feiten' en dat dezelfde kwestie ook tot heel andere conclusies kan leiden.
Vier mensen
Maar er is toch ook volledige AOW doorbetaald aan mensen die geen oorlogsslachtoffer waren? Dat klopt. Toen bij een controle in 2013 werd ontdekt dat een aantal mensen die als woonland Israel hadden opgegeven feitelijk op de Westelijke Jordaanoever of in Jeruzalem over de groene lijn woonden, begon de SVB hen te korten. (Omdat Nederland met tientallen landen een verdrag heeft gesloten wordt ieder land maar eens in de zoveel jaar gecontroleerd, dus het is niet vreemd dat dit pas in 2013 gebeurde.) Dit betrof merendeels oorlogsslachtoffers, maar ook enkele 'gewone' mensen. De regering eiste (terecht) dat de SVB deze kortingen terugdraaide en stelde een overgangsregeling in, waarbij vanuit het principe van rechtsgelijkheid alle gekorte mensen werden gecompenseerd. Het ging om, hou je even goed vast, vier mensen die nu een hogere uitkering genoten dan waar zij formeel recht op zouden hebben. Shocking. Schandaal! Chaya Brasz zet het duidelijk op een rij:
Inmiddels is 2010 voorbij. Nieuwe AOW'ers zijn van na de oorlog. In 2013 ontdekte de SVB uitvoeringsfouten bij 28 van de 48 AOW'ers in de 'gebieden', waaronder elf alleenstaanden. Zeven van die elf waren oorlogsoverlevenden, voor wie het Kabinet 'korten' opnieuw uit menselijk oogpunt ongewenst achtte. Een overgangsregeling werd gebruikt om eindelijk orde op zaken te stellen: alle nieuwe AOW'ers vanaf 1 januari 2016 vallen inmiddels onder BEU; alle eerdere AOW'ers worden behandeld als vallend onder een verdragsland. Maar als ze geen oorlogsslachtoffer en wel AOW'ers zijn die in de 'gebieden' wonen, is een verandering van persoonlijke status (dus 'alleenstaande' worden) voldoende om hen onder de BEU te brengen. Ook als AOW'ers daar naartoe verhuizen brengt dat hen onder de BEU.
Tot slot werd in 2015 de motie Voordewind/Bisschop aangenomen: alle sociale uitkeringen van erkende verzetsstrijders en oorlogsslachtoffers uit de periode 1940-1945 werden gewaarborgd, ongeacht waar ter wereld ze wonen. Met BEU hebben zij niets meer te maken. So far so good.
Meningen en fouten
Eindelijk rust voor de mensen waarom het gaat, en voor de Nederlandse regering en de SVB omdat er duidelijkheid is en alles goed en eenduidig is geregeld. Maar toen kwam de NRC dus met haar lange nare stuk over de kwestie, waarna een trits andere media volgden, en kreeg minister Asscher 156 Kamervragen voor zijn kiezen, bijna allemaal gebaseerd op het suggestieve NRC stuk. Een van de vragen gaat expliciet over dit NRC artikel, en hierin worden een aantal onjuiste en suggestieve weergaven gehekeld. Een citaat:
Het artikel is gebaseerd op citaten van schriftelijke dan wel mondelinge bronnen, die een mening of oordeel weergeven, aangevuld met journalistieke interpretaties vanuit het perspectief van de schrijver. Alle citaten van mondelinge bronnen geven meningen weer, die voor rekening van betrokkenen zelf komen. Voor zover ik heb kunnen beoordelen zijn de citaten van schriftelijke bronnen correct overgenomen. Wel zijn verschillende citaten uit de context gehaald.
«Intussen handelt de overheid zeker tien jaar lang in strijd met de wet en het beginsel van rechtsgelijkheid, en houdt dat voor het parlement verborgen». Ik ben eind januari 2014 geïnformeerd dat in december 2013 bij een administratieve controle door de SVB is gebleken dat een aantal alleenstaande AOW-gerechtigden niet woonachtig was in Israël maar in de door Israël bezette gebieden en daarmee ten onrechte een te hoog AOW-pensioen had ontvangen. Er was hierbij sprake van fouten. Uit oogpunt van rechtsgelijkheid is ook voor de vier betrokkenen waar de SVB in eerste instantie correct had gehandeld met terugwerkende kracht alsnog een hoger AOW-pensioen uitgekeerd. − «Het hele dossier moet dus geheim blijven. Het is zo gevoelig dat zelfs het logboek «gevoelige dossiers» van de SVB er geen melding van maakt. Daar zou het te veel aandacht trekken». Dit is onjuist. Het dossier «bezette gebieden» heeft vanaf 29 januari 2014 onderdeel uitgemaakt van het logboek «gevoelige dossiers» (zie antwoord vraag 19).
En zo gaat het nog een tijdje door (vraag 53). Opvallend genoeg lezen we over de Kamervragen nauwelijks wat terug in de NRC, wel is er een artikel op 29 september, nadat het activistische advocatenbureau Prakken d'Oliveira minister Asscher van een ambtsmisdrijf beticht en de kamer oproept tot vervolging over te gaan. Daar worden ergens onderaan de Kamervragen vermeld waarop de kamer nog wacht:
De Kamer wacht echter nog op antwoorden op 156 schriftelijke vragen die zij hem in juli stelde. Vorige week meldde Asscher dat hij die niet binnen de termijn kon beantwoorden, maar uiterlijk in oktober. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg: „De aangifte, een zeer ernstige aantijging, maakt de beantwoording alleen maar urgenter. D66 is heel bezorgd. De aangifte moet heel serieus worden onderzocht."
Je vraagt je af waarom zo'n idiote aangifte, die bij nadere bestudering afkomstig blijkt van mensen die welbekend zijn in het anti-Israel circuit, zo serieus moet worden genomen en tot zulke ernstige bezorgdheid moet leiden. Nadat de antwoorden een paar weken later zijn gekomen, verschijnt wederom een suggestief artikel onder de kop: 'In de Westelijke Sahara worden mensen wél op hun AOW gekort'. Het gaat om, hou je nog even goed vast, want daar komt-ie, één persoon. Als je de 156 antwoorden op de Kamervragen doorploetert, kom je erachter dat dit geen oorlogsslachtoffer is. Uit de beantwoording van de Kamervragen:
«Oorlogsgetroffenenuitkeringen garanderen namelijk een basisinkomen. Wie daar door een AOW-korting onder komt, krijgt compensatie. En er wonen ook oorlogsgetroffenen met een AOW-uitkering in de Westelijke Sahara en Cyprus.» Dit is onjuist. Momenteel wonen op basis van de huidige informatie van de SVB noch in de Westelijke Sahara noch op Noord Cyprus oorlogsgetroffenen met een V&O-uitkering (zie ook het antwoord op vraag 40)
De antwoorden op alle andere vragen worden door NRC genegeerd, en de beantwoording van deze suggestief weergegeven om toch maar vooral het beeld te kunnen handhaven dat er voor Israeli's en kolonisten een uitzonderingspositie geldt en zij anders worden behandeld. Of misschien gebeurt dat wel helemaal niet zo bewust, maar was dit het enige aan de enorme lijst Kamervragen en antwoorden wat journalisten Van Nierop en Stokmans opviel en ze belangwekkend vonden.
Want zo werkt dat met een tunnelvisie: de informatie die er niet in past, wordt simpelweg niet gezien. Het beeld van de oude vrouw sluit dat van de jonge uit. Ik zou Van Nierop, Stokmans en de vaste correspondent Derk Walters willen uitnodigen eens op een andere manier naar deze kwestie te kijken. Waarbij niet de (kwade) opzet om Israel en de kolonisten anders te behandelen de kern van het probleem vormt, maar een wet die voor iets anders in het leven is geroepen en onbedoeld een kwetsbare groep ouderen trof.
Voor wie de nuance zoekt
En misschien moet ook iets genuanceerder naar de bezetting worden gekeken: niet iedereen die over de groene lijn woont is een fanatieke kolonist; de groene lijn wordt weliswaar internationaal als een soort van grens gehanteerd, maar dit botst soms met de realiteit van alledag in Israel, waar instanties burgers die over de groene lijn wonen gewoon als Israelische ingezetenen behandelen en deze soms niet beter weten. En hou alsjeblieft eens op met dat gehamer op een machtige, invloedrijke en succesvolle Israellobby. Mensen die deze organisaties kennen moeten er soms meewarig om lachen hoe kleine behoorlijk amateuristische clubs soms worden neergezet. Ieder land probeert voor de belangen van zijn inwoners op te komen, maar bij geen enkel land krijgt dat zoveel nadruk als bij Israel. Het is begrijpelijk dat dit sommige Joden doet denken aan de complottheorieën over de geheime Joodse almacht die al eeuwenlang in omloop zijn en tot de meest vreselijke gebeurtenissen hebben geleid. Daar zullen NRC redacteuren niet naartoe willen, maar eens kritisch kijken naar de vraag waarom men speciaal die Israellobby zo interessant vindt kan geen kwaad.
Ik heb inmiddels ook heel wat tijd besteed aan een kwestie die mij puur inhoudelijk eigenlijk niet zo bijster interesseert. Dit deed ik uit onvrede met de suggestieve berichtgeving erover door de NRC (Ik schreef er eerder dit jaar ook al enkele blogs over), en ook omdat het wel heel goed illustreert wat er mis is met de berichtgeving over Israel door de NRC, en in mindere mate ook door andere media. Daarbij waren in dit geval een concrete groep kwetsbare mensen bij de zaak betrokken. Mensen wiens verhaal niet in onze media kwam, sterker nog, het verhaal van een van hen dat in Israel op tv kwam werd laatdunkend beschreven als een soort van chantage. Alsof men wil zeggen: als Israel haar zin niet dreigt te krijgen, kan men altijd nog naar het ultieme middel grijpen: de Holocaust.
Het is eerder andersom: voor ons is het soms nog steeds lastig te erkennen hoe groot en ingrijpend deze ervaringen waren, en wellicht mede daarom is het zo moeilijk hier zuiver naar te kijken. Israel hoeft niet voorgetrokken te worden, en wordt dat ook niet, maar het slaat ook nergens op om alles wat Israel doet steeds onder een vergrootglas te leggen. Om, wanneer men dan iets niet zo fraais ziet, te kunnen zeggen: kijk kijk, van de geschiedenis heeft men daar niet al teveel geleerd. Dit gebeurt maar al te vaak, en de vaak behoorlijk suggestieve en eenzijdige berichtgeving in de NRC draagt bij aan een steeds meer gepolariseerd debat waarbij Israeli's bij voorbaat al in de verdachtenhoek zitten.
Ratna Pelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten