http://www.israel-palestina.info/actueel/2012/06/11/de-ophef-over-het-wagner-concert-in-israel/
Er was de afgelopen weken in de media disproportionele aandacht voor het al dan niet doorgaan van een concert met werken van Richard Wagner in Tel Aviv. Die aandacht heeft jammer genoeg niet geresulteerd in een juist afgewogen resultaat. Er werd bijvoorbeeld in een groot deel van de mediaberichtgeving wel genoemd dat Hitler een fan was van Wagner, maar niet dat Wagner zelf uitgesproken antisemitisch was.
Het in Israël omstreden concert zou aanvankelijk worden gehouden op 18 juni tijdens een symposium op de Universiteit van Tel Aviv, wat gewijd zou zijn aan componist Richard Wagner, dirigent Arturo Toscani en Theodor Herzl. Het symposium was georganiseerd door de Israëlische Wagner vereniging en hield onder meer in dat er muziek van Wagner ten gehore zou worden gebracht.
Er was in Nederland onbegrip over de eerder voorgenomen annulering. Dat kwam met name aan de orde in de berichtgeving van de NOS. Op 5 juni verscheen op de site van de NOS een audiobestand waarin Leo Cornelissen van het Nederlandse Wagnergenootschap aan het woord komt. Wanneer Cornelissen gevraagd wordt of Wagner antisemitisch was aarzelt hij aanvankelijk maar wordt door een medewerker van de NOS aangemoedigd het antisemitisme van Wagner te ontkennen: "U mag ook nee zeggen " Cornelissen vertelt dan ook niets over het essay ` Het jodendom in de muziek '. Dit essay heeft Wagner in 1850 geschreven en daarin werkte hij de stelling uit dat `de Joden een schadelijk en vreemd element in de Duitse cultuur vormen'. Wagner zijn stelling is een schrijnend voorbeeld van antisemitisme, wat de NOS medewerker als tegenargument had moeten gebruiken in plaats van Cornelissen aan te moedigen. In de tekst naast het audiobestand wordt overigens wel gemeld dat `De Duitse componist Richard Wagner zeer gevoelig ligt in Israël, omdat hij een antisemiet was'.
Het is bovendien opvallend dat in de meeste berichtgeving ook het eigen geluid van de Israëlische tegenstanders van het omstreden concert niet wordt gehoord. De overlevenden van de Holocaust hebben immers meer dan gegronde redenen om tegen de uitvoering van een dergelijk concert te zijn.
Het Reformatorisch Dagblad komt wel met zorgvuldige berichtgeving over dit onderwerp. In een artikel wat op 7 juni in deze krant verschijnt wordt genoemd dat Wagner met zijn essay `Het Jodendom in de muziek' vooral Joodse musici aanviel. De bezwaren van de Universiteit van Tel Aviv tegen het concert worden goed toegelicht en er is in dit bericht ook ruimte voor de stem van de overlevenden van de Holocaust. Uri Chanoch, vicevoorzitter van het Centrum van Holocaustoverlevenden, schrijft in een brief aan de Universiteit van Tel Aviv dat het geplande Wagnerconcert `een emotionele marteling' is voor overlevenden van de Holocaust.
Echter bij alle Nederlandse media-aandacht voor dit omstreden concert wordt opmerkelijk genoeg interessante informatie achterwege gelaten. Juist die informatie had bijgedragen tot een beter inzicht over de wijding van het symposium. Uit diverse buitenlandse media, zoals bijvoorbeeld Zeitonline en de Ha'aretz, blijkt namelijk dat Theodor Herzl zich aangetrokken zou hebben gevoeld tot muziek van Wagner. Dat kwam al eerder ter sprake tijdens vroegere discussies in Israël over het al of niet door laten gaan van concerten van Wagner. Er moet hierbij uitdrukkelijk op worden gewezen dat Herzl zich goed bewust was van het antisemitisme van Wagner maar zijn muziek daar los van kon zien.
Uiteindelijk blijkt het concert dan toch door te gaan en zal nu gehouden worden op 16 juni in het Hiltonhotel in Tel Aviv. Die locatie ligt wat minder gevoelig.
Tjalling Tjalsma.
Bronnen:
· http://israel-palestijnen.blogspot.nl/2012/06/israel-en-de-antisemiet-richard-wagner.html
· http://nos.nl/artikel/380418-wagnerconcert-israel-afgelast.html
· http://www.haaretz.com/culture/books/theodor-herzl-s-secret-love-1.67297
· http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/wagner_verhit_opnieuw_gemoederen_in_israel_1_650187
· http://www.zeit.de/kultur/musik/2012-06/israel-wagner-antisemit
Geen opmerkingen:
Een reactie posten